Szereg słupów

Gdy szereg słupów znajduje się tak blisko jeden od drugiego, że podstawy ulegają połączeniu na dłuższej przestrzeni, albo też gdy trzeba stworzyć fundament pod ścianę, wówczas otrzymujemy konstrukcję zwaną ławą. Jest to konstrukcja może najczęściej używana w budownictwie ogólnym. W postępie historycznym budownictwa spotykamy lawy z kamienia polnego lub łamanego, z drewna nieraz na poprzecznym ruszcie i z cegły jako dolne poszerzenie murów piwnicznych (program uprawnienia budowlane na komputer). Ponieważ cegła często w gruncie ulega stopniowemu zmurszeniu, trzeba stawiać wysokie wymagania pod względem jej jakości, w przeciwnym razie nie jest ona materiałem odpowiednim do tworzenia ław. Najlepiej nadaje się do tego celu beton lub żelbet.

Jeżeli wykonać w zwykły sposób obliczenie fundamentu na zginanie, rozpatrując występ ławy jako wspornik, można otrzymać naprężenia na rozciąganie nieco przekraczające dopuszczalne dotychczas dla betonu. Jednakże spostrzeżenia z praktyki nie potwierdzają obaw o zbyt małą wytrzymałość takiego fundamentu (por. Scheunert ,,Planen und Bauen“, 1951, nr 10) (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Trzeba przyjąć pod uwagę, że w płaszczyźnie n - n przy oparciu na gruncie piaszczystym, wartości nacisków na grunt będą w środku ławy nieco większe niż na skraju, a w gruntach spoistych, wskutek siły spójności wystąpi współpraca podłoża z ławą w oporze na zginanie; obydwa te zjawiska przyczyniają się do zmniejszenia naprężeń w betonie. Jeżeli ławę trzeba zaprojektować o większej szerokości, co jest niekorzystne przy użyciu nieuzbrojonego betonu, wówczas wprowadzamy w kierunku poprzecznym zbrojenie, obliczając je w zwykły sposób na moment zginający, a w kierunku podłużnym zakładamy pręty rozdzielcze (uprawnienia budowlane).

Ławy betonowe

Wprowadzania do ław betonowych prętów podłużnych (spotykanego niekiedy w budownictwie) nie można uzasadnić w zwykłych wypadkach jakimikolwiek względami obliczeniowymi lub konstrukcyjnymi; takie pręty są zbędne. Jeżeli natomiast ława ma współpracować w usztywnieniu budynku. Fundamenty na gruntach słabszych, to wówczas podłużne zbrojenie jej i stworzenie w ten sposób dolnego wieńca wzmacniającego staje się bardzo pożyteczne (program egzamin ustny).

Grubość ław należy projektować, tak samo jak i podstaw, nie mniejszą od 30 cm. Gdy tylko ława otrzymuje obciążenie mimośrodowe, zaraz powstaje skłonność do występowania bardzo nierównomiernych naprężeń na grunt. Ze wzoru tego widać, że nieduży nawet mimośród zmienia bardzo znacznie wielkość skrajnych naprężeń, a więc przy niewystarczającym oporze gruntu łatwo może wywołać pochylenie podstawy i opartej na niej ściany. W niektórych razach, przy szerszych ławach, można nawet oczekiwać oddzielenia się muru od podstawy (opinie o programie).

Przeciwdziałać nierównomiernemu układowi naprężeń można za pomocą paru sposobów. Pierwszy sposób polega na takim przerobieniu konstrukcji i przesunięciu podstawy, żeby nacisk mimośrodowy stał się osiowym. Najczęściej nacisk mimośrodowy występuje pod ścianą znajdującą się obok sąsiedniego budynku lub na granicy placu budowlanego. Wystarcza nieraz odsunąć oś ściany o 15-30 cm, żeby uzyskać nacisk osiowy (segregator aktów prawnych). Można nieraz, szczególnie w szkieletowych budynkach fabrycznych, wytworzyć na piętrach wsporniki w ten sposób, żeby móc ścianę odsunąć ponownie na zewnątrz. W tym wypadku stropy należy podeprzeć na słupach powiązanych ze ścianą jako pilastry lub nawet na stojących oddzielnie.

Drugi sposób opiera się na spostrzeżeniu, że grunt jest niepomiernie bardziej odkształcalny pod wpływem naprężeń niż materiał ławy lub ściany fundamentowej. Zatem, aby mogły się wytworzyć pod podstawą naprężenia nierównomierne, musi nastąpić pewne odchylenie podstawy od poziomu (promocja 3 w 1). Gdy wytworzymy jakiekolwiek powiązanie konstrukcyjne, które by uniemożliwiało ruch obrotowy podstawy i odchylenie jej spodu od poziomu wówczas osiągniemy równomierny rozkład nacisku na podstawę.