Szerokość podstawowej komórki funkcjonalnej

W budownictwie zindywidualizowanym albo stosującym tradycyjne, mało wydajne metody wykonawstwa dopuścić można nie tylko najróżniejsze, niemające nic wspólnego z wymienionymi wyżej wielkości modułów, ale i w ogóle projektowanie i wykonawstwo nie stosujące żadnego systemu modularnego. Podobnie skupiska uprzemysłowionego budownictwa o uzasadnionej ekonomicznie wielkości, odizolowane od innych realizacji, mogą operować własnymi systemami, opartymi na indywidualnie wybranych, najwłaściwszych dla danego systemu produkcji wielkościach modularnych (program uprawnienia budowlane na komputer).

Zbliżając się coraz bardziej do zagadnień związanych ze ścisłym precyzowaniem wielkości modularnych należy zdać sobie sprawę z istoty wpływu, jaki na te zagadnienia wywiera uwzględnienie skali ludzkiej (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Najogólniej rzecz biorąc można stwierdzić, że istnieje powiązanie skali ludzkiej z tym czy innym modułem użytkowym; wybranie modułu użytkowego np. w budownictwie służby zdrowia opiera się na wymiarach łóżka, szerokościach przejść i tym podobnych elementach wymiarowych, wynikających bezpośrednio z ludzkiej skali, a formujących moduł użytkowy np. jako szerokość podstawowej komórki funkcjonalnej. Jednakże w rozważaniach poprzedniego rozdziału ,,odcięliśmy się” od różnych modułów użytkowych jako od ewentualnych czynników kształtowania ścisłej wielkości jedynego (w danej grupie budownictwa) modułu osiowego. Tak więc nie będziemy rozważać pośredniego wpływu skali ludzkiej poprzez wpływ modułów użytkowych, lecz zajmiemy się zagadnieniami, w których występuje bezpośrednia zależność między wielkością modułu osiowego a skalą ludzką (uprawnienia budowlane).

Zwolennicy tej czy innej wielkości modułu osiowego często powołują się w dyskusjach na skalę ludzką, jako na czynnik specjalnie decydujący o wyborze danej, ściśle określonej wielkości. W rozumowaniach swych dochodzą oni do pewnej wartości liczbowej i zalecają branie pod uwagę rezultatu tych rozumowań jako równorzędnego czynnika, obok czynników natury ściśle technicznej, w procedurze ustalania obowiązujących wielkości modułów budowlanych (program egzamin ustny).

Moduł użytkowy

W odniesieniu do modułu osiowego budownictwa mieszkaniowego i użyteczności publicznej można podać następujący przykład takiego rozumowania: „szerokość miejsca dla jednej osoby przy stole wynosi 60 cm, długość łóżka 180 cm, czyli 3 • 60 cm itd.; stąd wielkość modułu osiowego powinna wynosić 60 cm, a nie np. 53 cm, 62,5 cm czy też jakąkolwiek inną wielkość” (opinie o programie).

Rozumowania takie zakładają ścisłą zależność modułu osiowego od modułu użytkowego, rozumianego nie jako wielkość pochodną od wymiarów ludzkich np. szerokość pokoju szpitalnego albo skok rytmiki rozstawu mebli biurowych, ale jako wielkość wynikającą bezpośrednio z wymiarów ludzkich, w danym wypadku z rozstawienia łokci ludzkich przy stole czy też z ludzkiego wzrostu (segregator aktów prawnych).

Wynikałoby stąd, że rozstawy podstawowych elementów konstrukcji domu mieszkalnego mają być uzależnione np. od szerokości miejsca przy stole jadalnym. Zależność tę precyzuje dokładniej dr J. Goryński w swej, uprzednio cytowanej pracy, gdzie wśród stwierdzeń, że moduł użytkowy w budownictwie mieszkaniowym powinien wynosić 30-35 cm (najmniejsze krzesełko) albo 60-70 cm (najwęższe łóżko) i podobnych, czytamy (mowa o module użytkowym): „Powinien to być moduł normujący wymiary wewnętrzne (podkr. autora) pomieszczeń mieszkalnych, uniezależniony od modułu elementów konstrukcyjnych (a więc od modułu osiowego; przypisek i podkreślenie autora) tak, aby mógł znaleźć zastosowanie we wszystkich budynkach mieszkalnych, bez względu na zastosowany system konstrukcyjny. Dochodzimy więc do wniosku, że dla budownictwa mieszkaniowego najwłaściwszym rodzajem koordynacji będzie system mieszany dwóch niezwiązanych siatek modularnych” (podkr. autora) (promocja 3 w 1).