Tabor transportowy

W zakresie lepszego przystosowania maszyn do wymagań produkcji budowlanej obserwuje się tendencje do doskonalenia maszyn przez wprowadzanie automatyzacji i elektronicznego sterowania ich pracą. Istnieją elektronicznie sterowane i w pełni zautomatyzowane betoniarki i mieszarki, zdalnie sterowane żurawie wieżowe i koparki; stosuje się automatyczne urządzenia wyrównawcze przy asfaltu oraz promienie laserowe do sterowania drążarek tunelowych; spotyka się zradiofonizowany tabor transportowy (program uprawnienia budowlane na komputer).

W strukturze parku maszyn następują bardzo poważne zmiany. Obserwuje się zanik rozwoju takich maszyn, jak przenośniki taśmowe, wyciągi szybowe (na rzecz lekkich żurawi wieżowych i dźwigów towarowo-sobowych) oraz betoniarki (na rzecz betonowni). Dynamiczny rozwój dotyczy takich maszyn, jak równiarki, zgarniarki i ładowarki (wypierające koparki), żurawie samojezdne na podwoziu kołowym oraz żurawie samochodowe (wypierające żurawie wieżowe średniego typu i ciężkie) (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Ogólne tendencje rozwojowe konstrukcji maszyn idą w kierunku:

• stosowania w coraz szerszym zakresie napędu hydraulicznego, który pozwala na osiąganie większych wydajności, większej dokładności wykonania pracy, a także wpływa na zmniejszenie wysiłku operatora i znaczne (ok. 40%) zmniejszenie masy własnej maszyny,
• stosowania w coraz szerszym zakresie maszyn samojezdnych (zamiast przyczepnych lub stałych),
• stosowania podwozi kołowych i samochodowych (zamiast gąsienicowych i szynowych),
• stosowania w coraz szerszym zakresie maszyn wieloczynnościowych i wyposażonych w znaczne ilości osprzętu wymiennego (uprawnienia budowlane).
• zwiększenia mocy silników maszyn i zwiększenia ich parametrów roboczych, przy jednoznacznej tendencji do zmniejszenia ich masy własnej i gabarytów.

Zespół napędowy

W przemyśle produkcji maszyn występują tendencje do typizacji maszyn przez ich typoszeregi oraz unifikację zespołów i części zamiennych. Coraz częściej spotyka się specjalizację poszczególnych zakładów w produkowaniu nie pojedynczych maszyn, a całych ich rodzin opartych na maszynie bazowej, którą następnie można wyposażyć w dowolne osprzęty zależnie od zamówienia (program egzamin ustny).

W wyniku szerokiej analizy kierunków rozwoju maszyn budowlanych w świecie oraz potrzeb budownictwa krajowego przemysł maszyn budowlanych w Polsce sprecyzował podstawowe grupy maszyn, które należy uznać za priorytetowe. Podstawowe kierunki rozwoju maszyn budowlanych przewidują:

• wprowadzenie do produkcji nowych konstrukcji koparek jednonaczyniowych o pojemności 0,4; 0,6; 1,0; 1,2 m³ w pełnym zakresie napędów hydraulicznych elementu roboczego i podwozia;
• opracowanie i wprowadzenie do produkcji żurawi jezdniowych o masie udźwigu 6, 10, 16, 25, 40 i 63 t (żurawie samochodowe i samojezdne, wyposażone w teleskopowe wysięgniki poruszane dźwignikami hydraulicznymi, będą miały duże prędkości jazdy, tj. 40-60 km/h) (opinie o programie);
• opanowanie i wprowadzenie do produkcji zespołów napędowych
• mocy 100, 200 i 300 kW w układzie hydrokinetycznym ze skrzynią biegów przełączalną pod obciążeniem;
• rozwój hydrauliki siłowej do ciężkich maszyn roboczych, tj. pomp
• silników zębatych oraz wielotłoczkowych rozdzielaczy, zaworów pomocniczych i cylindrów siłowych;
• uruchomienie produkcji typoszeregów ciężkich maszyn do robót ziemnych (ładowarki, zgarniarki, spycharki, wywrotki i równiarki) (segregator aktów prawnych).

Dla niektórych robót budowlanych, poza podanymi rozwiązaniami preferowanymi w konstrukcji maszyn, zachodzi konieczność zachowania układów „tradycyjnych”, np. napęd mechaniczny dla osprzętu zbierakowego (i częściowo chwytakowego) w koparkach jednonaczyniowych, podwozie gąsienicowe w spycharkach itp.; dla pewnych typów robót głównie masowych i wymagających maszyn o dużych parametrach korzystniejsze mogą być maszyny tzw. specjalistyczne zamiast uniwersalnych (wieloosprzętowych), a obok tendencji do wzrostu parametrów maszyn zachodzi potrzeba rozwijania maszyn o niewielkich parametrach, tzw. mikromaszyn, pozwalających na eliminację pracy ręcznej przy robotach porządkowych czy pomocniczych lub o bardzo małym zakresie, ale pracochłonnych (promocja 3 w 1).