Tendencje zmian

Cementy o ograniczonej zawartości alkaliów znormalizowano w USA, a ostatnio w nowej normie Rosji. Norma USA dopuszcza 0,6% zawartości sumy Na20 + 0,659 KaO, a norma Rosji pozostawia tę sprawę do uzgodnienia między dostawcą a odbiorcą w przypadku cementu portlandzkiego. Natomiast dla cementów portlandzkich i portlandzkich z dodatkami (do 20%) odpornych na działanie siarczanów dopuszczalna jest zawartość 1% równoważnika Na20.

Takie samo postanowienie ma norma CSRS dla cementu odpornego na działanie siarczków. W cementach zawierających powyżej 50% dopuszcza się 0,9% równoważnika Na20, a powyżej 65% - 2% (program uprawnienia budowlane na komputer).
Tendencje zmian w normach polskich i światowych
Siedzenie zmian w normach zagranicznych umożliwia wyrażenie opinii, że powoli, ale w sposób systematyczny następuje ich wzajemne przenikanie się i ujednolicenie. Występujące zmiany idą w dwóch kierunkach: ujednolicenia metod badań cementu oraz aktualizacji wymagań, w aspekcie coraz bardziej zróżnicowanych potrzeb budownictwa i w oparciu o możliwości nowoczesnej technologii produkcji cementu. Wyraźnie występuje też, w okresie ostatnich lat, tendencja do usuwania z norm przepisów technologicznych, nie stanowiących cech użytkowych r cementu, a tylko narzucających, często niepotrzebne, ograniczenia dla producentów (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W zakresie ujednolicenia metod badania najważniejsza jest sprawa wprowadzenia jednolitej metody badania wytrzymałości cementu opracowanej przez ISO i RWPG. Metodę tę przyjęło już wiele krajów.
Niestety poza metodą ISO stosowane są jeszcze na świecie inne metody (USA, Japonia, Wielka Brytania).

W zakresie aktualizacji wymagań należy wyróżnić:
- usuwanie wymagań dotyczących wytrzymałości na zginanie lub rozrywanie (W. Brytania, Japonia) (uprawnienia budowlane),
- rezygnowanie z wymagań dla wytrzymałości po 28 dniach twardnienia dla cementów portlandzkich wyższych marek i cementów szybkotwardniejących (USA, W. Brytania), usuwanie minimalnych wytrzymałości dla okresów pośrednich - przeważnie 3- lub 7-dniowych,
- zmniejszenie różnic pomiędzy markami cementu i przechodzenie na stopniowanie co 7,5, a nawet co 5,0 MPa i mniej (CSRS, Francja, Japonia),
- zwiększenie wymagań wytrzymałościowych (USA, Japonia),
- wprowadzenie ostrzejszych wymagań dla zmiany objętości lub też podziału cementów na przydatne do naparzania, z punktu widzenia ich stałości objętości,
- wprowadzenie do wymagań dopuszczalnej zawartości chlorków (DIN, maksimum 0,10%) (program egzamin ustny),
- usuwanie wymagań w zakresie rozdrobnienia (Belgia, Francja),
- wyodrębnienie cementów portlandzkich „czystych” i cementów portlandzkich z niewielkim dodatkiem materiałów hydraulicznych lub pucolanowych (opinie o programie).

Powszechne badania

Na tym tle przyszłe zmiany w normach polskich powinny przede wszystkim uwzględniać następujące zagadnienia:
- wyróżnienie cementów portlandzkich „czystych” i cementów portlandzkich z dodatkami, z podaniem rodzaju dodatku (segregator aktów prawnych),
- zmniejszenie liczby marek cementu, co głównie dotyczy harmonijnego połączenia cementów szybkotwardniejących i cementów o dużych wytrzymałościach końcowych,
- usunięcie obowiązku powszechnego badania wytrzymałości cementu na zginanie, a pozostawienie tego parametru ewentualnie dla specjalnych przypadków,
- zaostrzenie wymagań co do zmiany objętości cementów, z uwzględnieniem cementów przeznaczonych do produkcji betonów poddawanych obróbce termicznej,

- objęcie normą cementów portlandzkich o zwiększonej odporności na działanie siarczków, o zawartości do 8% CSA,
- doprowadzenie do jednoznaczności w zakresie marki cementu i wymagań po 28 dniach twardnienia oraz zrezygnowanie z pośrednich wymagań wytrzymałościowych; obecne wymagania podano w tabl. 8-9; wydaje się, że wymagania wytrzymałościowe można byłoby ograniczyć (promocja 3 w 1),
- w cemencie hutniczym ograniczyć zawartość żużla od 40 do 60%, a w razie potrzeby wprowadzić cement hutniczy o niższej zawartości żużla, np. 35 ± 5%.