Tolerancja kształtu

Rozkłady tego samego wymiaru w różnych przekrojach tego samego elementu mogą mieć różne wartości odchylenia średniego i różne błędy trwałe. Określenie zależności między odchyleniami badanego wymiaru w poszczególnych przekrojach doprowadziłoby do równania krzywej rozkładu tolerancji kształtu (program uprawnienia budowlane na komputer).

Dla budownictwa zagadnienie kształtu pojęte w ten sposób nie jest obecnie istotne, nie będziemy się więc nim zajmować. Wystarczy określić właściwe i ważne przekroje, w których należy zbadać zmienność wymiarów i ustalić jego największe odchyłki. Będą to przeważnie końce elementów konstrukcyjnych opierające się lub stanowiące podpory (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Wymiary tych części konstrukcji decydują o pasowaniu elementów. Długość odcinka wpływającego na pasowanie jest niewielka. Najogólniej przyj- mu je się, że na podporze długość oparcia jest większa lub równa szerokości elementu, toteż odcinek ten posiada długość rzędu wielkości 500 mm. Na takiej długości, praktycznie biorąc, zmiany w wymiarach w tym samym elemencie prawie nie zachodzą. Można tu mówić jedynie o gładkości powierzchni. Niewielka zmienność wymiarów wynika ze znacznej sztywności formy w skrajnych częściach elementu.

Zmiana kształtu elementu w stosunku do kształtu projektowanego nie ogranicza się do zmiany obserwowanego wymiaru. Zachodzą przypadki znacznej zmiany kształtu przy zachowaniu niewielkich tolerancji wymiaru badanego w poszczególnych przekrojach. Zmiany kształtu są zazwyczaj rezultatem dużego odkształcenia form lub ich błędnego wykonania. Rozkład tych błędów nie był badany (uprawnienia budowlane). Z obserwacji wynika, że błędy kształtu tego rodzaju występują niezbyt często i ustalenie dla nich zależności jest niezmiernie uciążliwe, gdyż wymaga znacznego zakresu badań. Do określenia zmienności wymiaru należałoby zastosować bazę w postaci podstawy pomiarowej. Zmienność wymiaru liczonego od podstawy pomiarowej może być związana z położeniem przekroju w stosunku do czoła elementu. W ten sposób mogą być określone krzywizny stanowiące główną deformację kształtu. Spośród różnych odkształceń najniekorzystniejszym dla pasowania jest błąd (program egzamin ustny).

Błędy kształtu

Błędy kształtu mają niekorzystny wpływ przy składaniu szeregu elementów jedne obok drugich. Zespół elementów bez błędu kształtu i elementów posiadających błąd kształtu. Tolerancję wypadkową względną, otrzymaną ze składania wymiarów tolerowanych, należy powiększyć o wielkość wypadkowej tolerancji kształtu (opinie o programie).

Wszystkie krzywe przebiegu tolerancji wymiarów prefabrykatów wykonanych w różnych rodzajach form. Krzywe te nie obejmują pełnych zakresów wymiarów, nie mogą też być uważane za ostateczne. Dają one jednak dostateczny obraz, aby na ich podstawie przeprowadzić klasyfikację jakości produkcji pod względem otrzymywanych wymiarów. Wspólną cechą wszystkich krzywych jest wzrost tolerancji wymiarów w miarę wzrostu wymiaru teoretycznego (segregator aktów prawnych).

Klasy dokładności produkcji. Powstaje pytanie, jak wykorzystać otrzymane krzywe tolerancji wymiarów do określenia klas dokładności wykonania. Pomocą tu może być praktyka wykonania obiektów i produkcji elementów. Wiadomo, że utrzymanie wymiaru teoretycznego w tolerancji 5 mm (odchyłki ± 2,5 mm) jest trudne i wymaga wnikliwej obserwacji produkcji i znacznej dokładności wykonania. Dlatego też można przyjąć, że T<5 określa klasę najdokładniejszą przy obecnym wykonaniu elementów żelbetowych (klasę 1). Jeżeli utrzymamy odstopniowa- nie wielkości tolerancji co 5 mm, to następne klasy dokładności można określić. Określenie klasy dokładności elementu. Elementy produkowane masowo i mające określoną krzywą rozkładu (zakładamy, że b_t = 0) można zaliczyć do odpowiedniej klasy dokładności na podstawie określonych tolerancji wykonania, przyjmując T = 6o(promocja 3 w 1). Zwykle jednak postępujemy inaczej. Mamy bowiem zadaną tolerancję jako nieprzekraczalną, bądź też tolerancja taka wynika z warunków łączenia węzłów. Powstaje wówczas zagadnienie zgodności tolerancji wykonania z tolerancją założoną.