Udźwig względny pali żelbetowych

Mamy bowiem za mało pomiarów i obserwacji, zwłaszcza takich, w których wspomniany rozdział udźwigu byłby wyraźnie uchwycony (program uprawnienia budowlane na komputer).
Stąd też wynika niedoskonałość dotychczas zestawianych tablic współczynników a i b.

Otóż sugerując się wynikami obliczeń teoretycznych, autorzy tych tablic skłonni byli rozdzielać udźwig pali w sposób niewłaściwy, ogromną część jego przypisując tarciu o pobocznicę, a redukując do rażąco niskich wartości część udźwigu pochodzącą od docisku na ostrzu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Do tego dochodziło, że niektórzy inżynierowie w ogóle w obliczeniach pomijali wartość oporów w ostrzu, inni zaś uważali, że znaczenie ich jest tak małe, że mogą być dla danego gruntu przyjęte jako stałe, bez względu na wymiary poprzeczne pala.

Stąd też i obliczane za pomocą tych tablic wartości całkowitych udźwigów wypadały zwykle za małe w stosunku do udźwigów stwierdzonych później przy próbnym obciążeniu.
Nowsze badania jednak, zwłaszcza badaczy radzieckich (Rak, Gołubkow) i innych (Schenk, Skempton, Hansen), świadczą dobitnie o tym, że opór ostrza przy obciążeniu bliskim nośności granicznej pala jest znacznie większy niż dotychczas przyjmowany i w gruntach ziarnistych przekracza zwykle 309%, a nierzadko dochodzi do 50% udźwigu pala.
Również sondowania holenderskie i belgijskie wykazują znacznie większe opory jednostkowe w ostrzu pali, niż zwykle przyjmowane (uprawnienia budowlane).
Tak np. w portach belgijskich zaleca się, aby końce pali doprowadzać do warstw wykazujących wytrzymałość na sondach 200-300 kG/cm2 = 2000-3000 T/m2. Grunty te stanowią piaski z muszelkami. Przy współczynniku bezpieczeństwa równym 5 odpowiada to wartości a = 400-600 T/m2.

Wychodząc z tych przesłanek Huckel i Węgrzyn zaproponowali wzór oraz tablicę współczynników 4-8, które weszły do ostatnio znowelizowanej normy polskiej PN-58/B-02480 (program egzamin ustny).
Udźwig lub uciąg względny pali betonowych oblicza się mnożąc pole ich przekroju poprzecznego przez naprężenie dopuszczalne dla danego materiału, dostosowane do kierunku siły obciążającej, przy ewentualnym wprowadzeniu współczynników wyboczenia.

Udźwig względny pali żelbetowych należy obliczać tak samo jak bezpieczne obciążenie słupów żelbetowych (opinie o programie).
Również uciąg względny pali żelbetowych oblicza się tak samo jak bezpieczne obciążenie rozciąganych elementów żelbetowych, od których wymaga się nieprzepuszczalności.

Długość wyboczeniowa pala

Przy palach zbieżnych przyjmuje się obliczeniowy przekrój pala, według jego wymiarów poprzecznych w połowie jego długości.
Na-wyboczenie należy obliczać pale ściskane w następujących przypadkach:
a) jeśli wychodzą ponad powierzchnię gruntu,
b) jeśli przechodzą przez warstwy gruntów nieskonsolidowanych (i narażone są wskutek tego dodatkowo na obciążenie gruntem), gdy poniżej warstw nieskonsolidowanych leżą warstwy gruntów o konsystencji płynnej lub torfów,
c) gdy pale stalowe przechodzą przez warstwy gruntów spoistych o konsystencji płynnej lub przez torfy (segregator aktów prawnych).

Długość wyboczeniową pala należy przyjmować zależnie od sposobu i głębokości utwierdzenia pala w gruncie i w fundamencie (zgodnie z teorią wyboczenia).
Jeżeli pal jest pogrążony w gruncie na głębokość 3,5 m lub mniejszą, to należy go uważać za przegubowo podparty, a punkt podparcia przyjmować na 2/3 głębokości pogrążenia pala, mierząc od powierzchni gruntu. Jeżeli zaś pal jest zagłębiony więcej niż 3,5 m, to można go uważać za utwierdzony w gruncie, a przekrój utwierdzenia przyjmować na głębokość 2,50 m poniżej powierzchni gruntu.

Wyznaczając długość wyboczeniową pali wychodzących ponad powierzchnię gruntu, jeżeli wierzchnie warstwy podłoża stanowią grunty spoiste o konsystencji płynnej lub torfy oraz w przypadkach b) i c), położenie punktu podparcia lub przekroju utwierdzenia pala należy wyznaczać w odniesieniu do spągu warstw gruntów spoistych o konsystencji płynnej lub warstw torfów.
Nośność fundamentów na palach należy obliczać przenosząc całe obciążenie wraz z ciężarem fundamentu wyłącznie na pale.

Nośność zatem fundamentu na palach zależy od nośności grupy pali podtrzymujących ten fundament (promocja 3 w 1).
Jeśli chodzi o sposoby wyznaczania udźwigu czy uciągu pali w grupach, to istnieje wiele nieraz sprzecznych ze sobą teorii i hipotez.