Ujemne wyniki

Skała w stanie świeżym jest koloru ciemnoszarego z odcieniem zielonkawym aż do czarnego. Głównymi składnikami są skalenie: albit, anortyt i ortoklaz; w dużej ilości występuje piroksen (hypersten) jak również kwarc; stąd też skała otrzymała nazwę diabazu hyperstenowo-kwarcowego. Jako składniki podrzędne występują magnetyt, ilmenit i apatyt. Ilościowy skład mineralny diabazu z Niedźwiedziej Góry według prof. Tokarskiego jest między innymi następujący: piroksenu 30,0%, magnetytu i ilmenitu 3,5%, anortytu 14,0%, kwarcu 5,0% (program uprawnienia budowlane na komputer).

Skała składa się z 37% minerałów femicznych i 63% minerałów salicznych. Ze względu na opisany wyżej sposób występowania i znaczne pokruszenie skały diabaz przerabiany jest wyłącznie na kruszywo, tłuczeń drogowy, kolejowy, grysy zwykłe, a szczególnie na grysy granulowane. Istniejący w Niedźwiedziej Górze kamieniołom jest do tego całkowicie przystosowany. Materiały brukowe nie są wyrabiane (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Kilkakrotne użycie w latach 1929/32 materiału diabazowego do budowy nawierzchni bitumicznych dało niezadowalające wyniki i typowe zjawiska emulgacji bitumu (uprawnienia budowlane). Ujemne wyniki były wywołane obecnością domieszek zwietrzałych. Stosowanie diabazu do budowy dróg, zwłaszcza bitumicznych, jest zupełnie możliwe pod warunkiem, że materiał będzie świeży, będzie pochodzić z rdzenia skały, a współczynnik emulgacji nie przekroczy liczby 0,38. Słuszność powyższego poglądu potwierdza praktyka drogowa; nawierzchnie bitumiczne ze zdrowych grysów diabazowych nie nastręczają obaw co do trwałości.

Podkreślić też należy, że po przeprowadzeniu prób zastosowania kruszywa diabazowego do budowy nawierzchni betonowych osiągnięto dobre wyniki pod względem ścieralności jak również zewnętrznego wyglądu nawierzchni. Do tego typu nawierzchni może diabaz również znaleźć zastosowanie (program egzamin ustny).

Diabaz świętokrzyski

Występuje w miejscowości Burdo (u wylotu wąwozu za Prągowcem) i w Widełkach (na końcu wsi) w postaci dwóch nieznacznej grubości wkładek przedzielonych łupkami, jak również w pobliżu wsi Czarnej i Kierdoń. Skałę tę znalazł po raz pierwszy J. Czarnocki w roku 1919. Zbadał ją dokładnie prof. J. Morozewicz oraz prof. J. Tokarski, który ją charakteryzuje w sposób następujący „Skała ma barwę czarną z odcieniem brunatnym. Jej struktura wydaje się makroskopowo krystaliczna o więcej niż średniej wielkości ziarn. Skalenie wyraźnie widzialne rozrzucone są w skale przeważnie nierównomiernie (opinie o programie).

Jako drugi składnik główny występuje oliwkowobrunatny piroksen, zaliczany do rzędu diopsydowego. Oba te główne składniki zlepia czarna, obficie rozwinięta masa szkliwa, która nadaje barwę całej skale. W dość znacznej ilości występuje w skale bardziańskiej magnetyt, z drugorzędnych minerałów - apatyt. Charakterystycznym składnikiem, oprócz wymienionego, jest kwarc. Stan zachowania skały jest dość dobry."

Diabaz świętokrzyski dotychczas nie znalazł szerszego zastosowania w budownictwie drogowym ze względu na niezbyt pomyślne położenie złóż skały, występującej w postaci wkładek w osadowych skałach sylurskich niecki bardziańskiej, oraz ze względu na kosztowny transport końmi (segregator aktów prawnych).

Badania autora wykazały istnienie odmian o różnym stopniu świeżości i grubości ziarn; odmiany drobnoziarniste niewątpliwie nadawałyby się do produkcji kruszywa zarówno do zwykłych nawierzchni makadamowych, jak też i bitumicznych. Ostatnio rozpoczęto eksploatację diabazu bardziańskiego przez przemysł terenowy.

Diabazy dolnośląskie Według prof. M. Kamieńskiego diabazy dolnośląskie stanowią na obszarze Dolnego Śląska najstarsze skały wylewne (kambr), które występują łącznie z tzw. keratofirami, a więc skały zbliżone do porfirów. Gdy jednak keratofiry nie znalazły na ogół odpowiedniego zastosowania, diabazy zupełnie sporadycznie używane są w budownictwie drogowym na podkład i tłuczeń, zwłaszcza te odmiany, które nie podlegały wskutek ciśnienia górotwórczego silniejszemu złupkowaceniu (promocja 3 w 1).