Urok architektoniczny budowli

W konsekwencji następują prace nad adaptacją zabudowy dzielnic zabytkowych do współczesnych celów funkcjonalnych; powstaje również konieczność uzupełnienia brakujących fragmentów przez odtwarzanie na nowo ich starego oblicza, a więc zaprzeczenie Heglowskiej zasady autentyzmu. Zauważmy jednak, że te odstępstwa od „klasycznych” zasad są w konsekwencji poczynione w odbudowie poszczególnych domów w imię osiągnięcia nadrzędnego celu urbanistycznego odtworzenia w historycznym kształcie całej dzielnicy zabytkowej (program uprawnienia budowlane na komputer).

Punktem wyjścia koncepcji „dzielnic-zabytków” jest przekonanie o nierozwiązalności przeciwieństwa między zabudową historyczną i nową, pojmowanego jako ogólne prawo rozwojowe miasta. Prof. Giovannoni przytacza przykłady eksperymentów, które jak podkreśla wykazały całą niewłaściwość umieszczania budynków nowoczesnych pomiędzy zabytkowymi, wywołuje to bowiem w efekcie „zakłócenie warunków właściwego nastroju urbanistycznego”. Pragnąc więc uratować urok architektoniczny budowli zabytkowych Giovannoni postuluje rozszerzenie pojęcia zabytku na jego szeroko pojmowane otoczenie, do starodawnej zabudowy całych dzielnic włącznie (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Charakter zabytku nie leży jedynie wewnątrz niego samego pisze Giovannoni ale istnieje także zewnątrz niego, to znaczy ogarnia zespół warunków zewnętrznych składających się na atmosferę otoczenia, a niekiedy sięga do całości urbanistycznych, takich jak ulica, plac czy dzielnica. To rozszerzenie i zdemokratyzowanie koncepcji zabytku i zrozumienie dla atmosfery jego otoczenia stwarza nowe podejście do właściwego sensu konserwacji i ochrony, a co za tym idzie, do oceny i restauracji (uprawnienia budowlane).

Supremacja zagadnień

Myśl o wpływie na obraz budowli całej otaczającej ją przestrzeni jest bezsporna. Ale czy można na tej podstawie nieograniczenie rozszerzać zasięg terytorialny pojęcia zabytku? Uznanie takiego czy innego reliktu przeszłości za zabytek ma przecież ważkie konsekwencje praktyczne - oznacza postulat odtworzenia go w formie historycznej i przystosowania jego przeznaczenia i roli życiowej do tej formy. Gdy zabytkiem jest pojedyncza budowla lub zespół szeregu wysokiej klasy budowli historycznych (np. wydzielone zespoły starych zamków i klasztorów warownych), postulat ten nie budzi wątpliwości, wartość bowiem tych obiektów w zespole współczesnego miasta polega przede wszystkim na ich znaczeniu artystyczno-poznawczym (program egzamin ustny).

Natomiast w miarę przechodzenia do szerszych jednostek, o większej skali urbanistycznej, ciężar gatunkowy współczesnych zagadnień życiowych związanych z nimi rośnie równie szybko, jak maleje nasycenie ich wybitnymi wartościami zabytkowymi, „rozpuszczanymi w szarej masie zabudowy szeregowej (opinie o programie). Supremacja zagadnień historyczno-poznawczych staje się więc bardziej niż problematyczna i poza poszczególnymi wyjątkowymi przypadkami nie do utrzymania. Samo życie obala zasadę odtwarzania dzielnic zabytkowych w ich formie historycznej; utopijność tej zasady występuje szczególnie dosadnie właśnie w miastach kapitalistycznych, w których jej realizacja pozbawiałaby właścicieli budowli wszystkich zysków zmuszając ich do utrzymania niskiego gabarytu zabudowy nie odpowiadającego częstokroć cenom działek budowlanych.

O ile więc praktyczna działalność zachodnich konserwatorów przynosi fragmentaryczne wprawdzie, lecz postępowe wartości, o tyle ich pozycje teoretyczne usiłujące „rozwiązać generalnie problem obrony dorobku kulturalnego w warunkach ustroju kapitalistycznego wykazują wybitne cechy utopijności (segregator aktów prawnych).

Pojmowanie dziedzictwa i współczesności w tych koncepcjach jest zastanawiająco podobne do poglądów pseudonowatorskich, które przyjmują istnienie nieruchomej granicy między dzisiejszą twórczością a zamkniętym już i skamieniałym dorobkiem historycznym. Afirmacja takiej granicy pozwala restauratorom unikać wartościowania dziedzictwa pod kątem pojęć i potrzeb współczesności; dzięki niej pseudonowatorzy mogą nie oglądać się w stronę tradycji (promocja 3 w 1).