Użycie kruszywa

Nazwą kruszywa oznacza się materjał, złożony z okruchów kamiennych o różnych wielkościach ziarn (piasek, podżwirek, żwir, tłuczeń itd.). Stosunek ich wzajemny powinien być taki, aby kruszywo było jak najściślejsze tj. aby miało jak najmniejszą ilość próżni. Przy budowlach odpowiedzialnych i w wypadku użycia danego kruszywa do robót o wielkiej kubaturze betonu należy sprawdzić uziarnienie kruszywa przy pomocy prób przesiewu i ustalić najodpowiedniejszy stosunek ilości ziarn poszczególnych wielkości (program uprawnienia budowlane na komputer).

Użycie kruszywa z kamienia sztucznego jest dopuszczalne, o ile wykaże ono te same warunki, jakich wymaga się od kruszywa naturalnego. Kruszywo powinno spełniać warunki podane w warunkach szczegółowych wykonywania budowli żelbetowych. Kruszywo musi być wolne od zanieczyszczeń, które wpływają szkodliwie na jakość betonu, wytrzymałe na mróz oraz nie posiadać bardzo drobnych ziarn piasku w zbyt wielkiej ilości i pyłu kamiennego (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Największy wymiar ziarn kamienia powinien odpowiadać rodzajowi konstrukcji. Dla konstrukcji, niewzmocnionych żelazem, ziarna kamienia mogą być tak wielkie, ażeby mieszanie maszyną mogło się jeszcze odbywać. Dodanie wielkich brył kamienia do betonu niewzmocnionego może być dozwolone przy dokładnym oznaczeniu ich ilości i wielkości oraz sposobu i miejsca ułożenia kamienia w zespole, przy czym nie wolno używać kamieni większych niż 30 cm w ilości przekraczającej 25% użytego kruszywa (uprawnienia budowlane).

Kruszywo winno pochodzić z gatunków skał, o których wytrzymałości wiadomo, że przekracza ona podwójną wytrzymałość walcową betonu po 28 dniach, względnie 500 kg cm. Nasiąkliwość może wynosić najwyżej 10% objętości, zaś dla konstrukcji narażonych na mróz 5%. W wypadkach wątpliwych decydować winna próba zamrażania próbki betonowej (program egzamin ustny).

Władza budowlana

Władza budowlana może zezwolić na używanie żużli wielkopiecowych i kotłowych jako składników do betonu. Żużle kotłowe nie mogą zawierać niespalonych cząstek węgla, ani też siarki lub soli siarkowych. Dla konstrukcji, w których beton może być narażony na bezpośrednie działanie ognia i wysokich temperatur, należy używać do betonu takich składników, które są wytrzymałe na ogień. Ustalony w marcu 1932 r. przez „Radę Cementową", powołaną w charakterze organu doradczego przez „Związek Polskich Fabryk Cementu Portlandzkiego" w Warszawie (opinie o programie).

Do betonu niewzmocnionego używać należy wyłącznie cementu portlandzkiego, normalnie wiążącego. Użycie innych cementów zależy od zezwolenia władzy budowlanej. Skład chemiczny i jakość cementu winny odpowiadać normom dotyczącym cementów, ustalonym przez Polski Komitet Normalizacyjny. Cement powinien być dostawiony na miejsce budowy w oryginalnym opakowaniu fabrycznym (segregator aktów prawnych).

• Woda nie powinna zawierać zanieczyszczeń źle wpływających na wytrzymałość betonu.
• Dodatek wody powinien być dostosowany do właściwości materiałów składowych betonu i sposobu ich przemieszania.
• Należy kontrolować stosowanie odpowiedniej ilości wody metodą rozpływu.
• Skład betonu należy oznaczyć, podając ilość cementu w kg na 1 m^:i betonu gotowego w konstrukcji’).
• Ilość cementu w stosunku do kruszywa należy tak dobrać, ażeby wytrzymałość na zgniecenie walców 28-dniowych odpowiadała wytrzymałości, przyjętej w obliczeniach statycznych.
• Ilość cementu obliczona netto bez opakowania nie może w żadnym razie być mniejsza niż 100 kg i nie większa niż 500 kg cementu na 1 m ¹ betonu gotowego. Przy użyciu większej ilości cementu należy zwrócić specjalną uwagę na skurcz betonu.
• Jeżeli ciężaru własnego cementu (nabranego w taki sposób, w jaki będzie odmierzony przed wrzuceniem do betoniarki), nie oznaczono próbami przed zaczęciem mieszania, to należy przyjąć, że 1 litr cementu waży 1,2 kg.
• Przed rozpoczęciem budowy i w trakcie jej wykonywania w odstępach czasu, dających odpowiednią pewność, co najwyżej zaś tygodniowych, należy wykonywać zasadnicze próby wytrzymałości betonu (promocja 3 w 1).
• Dla mniejszych budowli można prób nie wykonywać i przyjmować natężenia dopuszczalne według § 28 3.