Wartości ciśnień hydrostatycznych

Wartości ciśnień hydrostatycznych i hydrodynamicznych, a także sprężyste własności skał zmieniają się wzdłuż biegu sztolni. Wynika stąd konieczność dokonywania oddzielnych obliczeń dla poszczególnych charakterystycznych odcinków sztolni, przy czym rodzaj i wymiary obudowy mogą oczywiście ulegać zmianom odpowiednio do lokalnych warunków (program uprawnienia budowlane na komputer).

Obliczenie obudowy sztolni ciśnieniowych bez uwzględnienia odporu górotworu. Przedstawiona niżej metoda wymiarowania obudowy sztolni ciśnieniowych odnosi się do konstrukcji żelbetowej przekroju pierścieniowego, poddanego jednoczesnemu zginaniu i rozciąganiu lub ściskaniu w przypadku, gdy współczynnik podatności sprężystej podłoża skalnego k jest bliski zeru.
Wymiarowanie przeprowadza się dla trzech charakterystycznych przekrojów sztolni (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Są to: przekrój pionowy w kluczu stropu t|i = 0, przekrój pionowy w dnie = jc i przekrój poziomy w osi sztolni. Wymiarowanie sprowadza się do obliczeń sił i momentów od najniekorzystniejszej kombinacji obciążenia oraz do wyznaczenia przekroju obudowy i jej zbrojenia. Obudowy betonowe w przypadkach słabych skał. gdzie współczynnik podatności sprężystej k = 0, nie są wykonywane i z tego względu pomija się metody ich wymiarowania.

W charakterystycznych przekrojach kołowej sztolni ciśnieniowej wartości momentów zginających i sił normalnych od poszczególnych rodzajów obciążenia T/m2, mogą być wyznaczone ze wzorów. Wartości sił N i momentów M odnoszą się do wycinka sztolni o długości 1.0 m (uprawnienia budowlane).
Schemat obliczania sztolni bezciśnieniowych może być również stosowany ći sztolni ciśnieniowych, w których ciśnienie wewnętrzne nie przekracza 3-P5 ra słupa wody, jeśli mają one profil zbliżony do podkowy.

Jeżeli sztolnia bezciśnieniowa ma profil kołowy, to obudowa jej może być wymiarowana, z tym że wartość stałego ciśnienia wewnętrznego p przyjmuje się wówczas równą zeru. Przedstawiona niżej metoda obliczeń odnosi się do obudowy sztolni pracującej przy uwzględnieniu działania biernego parcia górotworu; w przypadku, gdy parcie to nie występuje, można korzystać z tej samej metody, przy czym przedstawiony tok obliczenia znacznie się uprości (program egzamin ustny).

Rurociągi żelbetowe

W niniejszej pracy pomija się całkowicie wywody teoretyczne, na których opiera się przedstawiona metoda, podając jedynie wzory wynikowe, służące ća bezpośrednich obliczeń.
W budownictwie wodnym śródlądowym zachodzi często konieczność doprowadzenia rurociągami wody dla celów komunalnych, przemysłowych lub energetycznych (opinie o programie). W szczególności wykorzystanie rurociągów dla celów energetycznych łączy się z występowaniem znacznych ciśnień, które mogą dochodzić do 2000 m słupa wody (najwyższy spad statyczny w rurociągu - 1765 m - osiągnięto w siłowni Reisseck - Kreuzeck w Austrii). W pozostałych zastosowaniach ciśnienie wody jest na ogół mniejsze i tylko wyjątkowo przekracza 100 m słupa wody. W siłowniach wodnych, jeśli spad przekracza 20-30 m lub gdy siłownia jest oddalona od ujęcia wody, rurociąg staje się nieodzowny.
Zasadniczy podział rurociągów wynika z dwóch względów: konstrukcji rurociągu i sposobów jego ułożenia (segregator aktów prawnych).

Konstrukcyjnie rurociągi dzielą się na:

a) żeliwne,

b) stalowe,

c) żelbetowe,

d) drewniane, a ostatnio na coraz większą skalę

e) z tworzyw sztucznych.
Ze względu na sposób ułożenia rozróżnia się rurociągi:

a) napowietrzne,

b) kryte,

c) układane w sztolniach.
W tym dziale techniki prawie wyłącznie są stosowane rurociągi ciśnieniowe stalowe, choć na przestrzeni ostatnich lat wykonano kilkanaście rurociągów ciśnieniowych z żelbetu. Rurociągi żelbetowe znajdują zastosowanie raczej jako elementy doprowadzenia wody dla celów przemysłowych i komunalnych, nieraz nawet na znaczne odległości (promocja 3 w 1).