Warunki miejscowe

W praktyce tunelowania znanych jest kilka metod rozbudowy, zależnych od warunków miejscowych. Różnią się one między sobą kolejnością wykonywania poszczególnych faz powiększania przekroju: budowy górnego sklepienia, czyli tzw. w tunelarstwie kaloty, środkowej części przekroju, to jest tzw. sztrosy, wreszcie dolnego sklepienia, zwanego spągiem (program uprawnienia budowlane na komputer).

Do wykonywania obudowy betonowej najbardziej nadaje się metoda belgijska, stosowana powszechnie do budowy tuneli w warunkach miejskich w gruntaeft nieskalistych (stosowana przy budowie metra w Paryżu, Madrycie i częściowo w Moskwie), i metoda austriacka, nadająca się szczególnie do budowy tuneli w gruntach skalistych, tj. do tuneli górskich. Metoda belgijska polega na budowie najpierw górnej części tunelu, tj. sklepienia opartego na gruncie. W następnej fazie wykonuje się ściany tunelu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Sposób wykonywania tunelu metodą belgijską w korzystnych warunkach gruntowych w Paryżu. Sklepienie betonowe lub murowane zostało wykonane po rozbudowie górnej sztolni i oparte na gruncie; na rysunku wskazano sposób podbudowy ścian tunelu odcinkami, podobnie jak podmurowuje się fundamenty. W gruntach słabszych, gdzie sklepienia nie można oprzeć na gruncie, zachodzi czasami konieczność wykonania ścian tunelu przed sklepieniem (uprawnienia budowlane).

Ściany wykonuje się wtedy po rozbudowie przestrzeni, gdzie ma być wykonane sklepienie (kalota), i po wykonaniu po bokach tej przestrzeni wykopów odeskowanych aż do głębokości potrzebnej do posadowienia ścian. I w jednym i drugim przypadku prace przy betonowaniu konstrukcji wykonuje się fazami, przerwy robocze w betonowaniu poszczególnych elementów obudowy nie zawsze mogą być zgodne ze schematem statycznym obudowy (program egzamin ustny). Dlatego też przy stosowaniu metod belgijskich wykonuje się zwykle obudowę betonową niezbrojoną. Typowym przykładem obudowy betonowej niezbrojonej, która bez trudności może być wykonana przy stosowaniu belgijskiej metody tunelowania, jest obudowa typowego przekroju kolei podziemnej metra w Paryżu.

Tunele metra w Paryżu

Na niektórych odcinkach kolei podziemnej w Paryżu stosowano również obudowę z muru z kamienia łamanego (opinie o programie). Mur taki był bardzo często stosowany przy wykonywaniu sklepienia. Wykonanie tunelu metodą górniczą w ulicach miejskich o nieznacznej szerokości sprawia nieraz wiele kłopotów z powodu braku miejsca do rozwinięcia robót. Przykład budowy w takich trudnych warunkach został przedstawiony.

Jednocześnie z budową tunelu należało przebudować całe uzbrojenie podłużne ulicy: kanał, rury wodociągowe, przewód gazowy, kable itp. Należało również zapewnić dostęp do domów znajdujących się na przebudowywanym odcinku. Tunele metra w Paryżu mają obudowę betonową niezbrojoną albo murowaną z kamienia lub bloków. Tylko na niektórych odcinkach, gdzie powstawały specjalne trudności ze znalezieniem miejsca na obudowę ścian tunelu o potrzebnej grubości, stosowano żelbet (segregator aktów prawnych). Przykład zbrojonej ściany tunelu.

Ściana została tu podwyższona, a uzyskane przez to podwyższenie żebro żelbetowe nie tylko stanowi ochronę zapobiegającą obsuwaniu się gruntu spod fundamentów sąsiadujących z tunelem budynków, ale współpracuje ze sklepieniem i przejmuje część jego rozporu poziomego. Tunel samochodowy St. Cloud w Paryżu, stanowiący część autostrady prowadzącej w kierunku zachodnim z Paryża, został również na prawie całej swej długości wykonany metodą górniczą belgijską. Jest to tunel o rozpiętości w świetle 17 m, obudowie betonowej i długości ok. 810 m. Beton konstrukcji nie jest zbrojony, gdyż metoda wykonania robót zmuszała do betonowania przekroju w kilku fazach.

Na niektórych odcinkach sklepienie tunelu jest murowane z kamienia. Rozbudowę tunelu prowadzono z trzech górnych sztolni (promocja 3 w 1). Po dwustronnej rozbudowie sklepienia betonowano go opierając przyczółki i krążyny wprost na gruncie.