Warunki rozformowania

Warunki rozformowania należy określić na podstawie obliczeń z uwzględnieniem specyfiki realizacji konstrukcji, występujących obciążeń oraz własności świeżego betonu. Przedmiotem obliczeń z punktu widzenia bezpieczeństwa, a zatem z punktu widzenia stanu granicznego nośności są ściany i stropy budynku, a z punktu widzenia stanu granicznego użytkowania prawic wyłącznie stropy (program uprawnienia budowlane na komputer). Ograniczenie odkształceń ścian nie ma na ogół większego znaczenia dla pracy konstrukcji, wyłączając szczególne przypadki zarysowań ścian lub nadproży, które mogą wpłynąć na redystrybucję sił wewnętrznych lub spowodować lokalne osłabienie przekrojów.

Przy obliczaniu nośności wcześnie rozdeskowanych elementów zbrojonych należy zwrócić uwagę na warunki współpracy stali i betonu. Przy betonach o niskiej wytrzymałości wymagana jest odpowiednio większa długość zakotwienia. Ponadto wyczerpanie nośności występuje często przy naprężeniu w stali poniżej granicy plastyczności. Zaleca się w związku z tym, aby wytrzymałości obliczeniowe stali były odpowiednio ograniczone (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W okresie występowania temperatur niższych niż 10°C, a w szczególności temperatur ujemnych, podane wartości wymagają, z uwagi na warunek mrozoodporności, podwyższenia odpowiednio do 10 MPa w przypadku ścian oraz 12,5 MPa w przypadku stropów (uprawnienia budowlane).

W przeciętnych warunkach wykonania, przy temperaturze 10-15°C, beton o zawartości cementu (marki 350) ok. 300 kG/m³ osiąga wytrzymałość ok. 1,5 MPa po ok. 10 godzinach od momentu ułożenia w formie. Zagęszczenie betonu przez wibrowanie może ten czas skrócić do ok. 6, a nawet i mniej godzin.

W przypadkach stropów o większej rozpiętości (powyżej 6,0 m), a zwłaszcza w przypadkach stropów poddanych dodatkowym (poza ciężarem własnym) obciążeniom, zaleca się sprawdzać skutki użytkowe wczesnego rozformowania w postaci przyrostu ugięć lub pojawienia się zarysowań (program egzamin ustny).

W przypadku uprzemysłowionej realizacji budowy wymaga się, aby okres, w którym wytrzymałość betonu osiąga wartość pozwalającą na rozformowanie konstrukcji, był możliwie krótki. Stosowane są w związku z tym różne sposoby przyspieszenia przyrostu wytrzymałości (opinie o programie).

Orientacyjne przyrosty wytrzymałości betonu

Spośród nich wymienić można:

1. stosowanie cementów wysokich marek lub cementów szybkosprawnych,
2. stosowanie podgrzewania prefabrykatów parą pod normalnym ciśnieniem (np. w formie tunelowej),
3. stosowanie elektronagrzewu,
4. dodawanie domieszek chemicznych,
5. stosowanie specjalnych deskowań (np. z podwójnym pokryciem pozwalającym na obieg gorącej wody lub ze spiralami elektrycznymi),
6. podgrzewanie składników (tzw. technologia gorącego formowania),
7. stosowanie odpowietrzania betonu.

Każdy z wymienionych sposobów ma swoją obszerną literaturę (segregator aktów prawnych). Podawane w poszczególnych pracach zależności określające przyrost wytrzymałości betonu w większości przypadków odnoszą się jednak do warunków laboratoryjnych. Należy więc pamiętać, że wymagają one każdorazowej weryfikacji z uwzględnieniem przewidywanych warunków realizacji, a w szczególności temperatury otoczenia oraz rodzaju i cech składników betonu. Mogą być one jednak z powodzeniem wykorzystane do celów związanych z przygotowaniem założeń technologiczno-konstrukcyjnych.

Orientacyjne przyrosty wytrzymałości betonu w okresie początkowym przy stałych temperaturach otoczenia 5, 10, 20, 30, 40°C i przy zastosowaniu cementów portlandzkich 350 i 400 oraz cementu szybkosprawnego S400, wg badań J. Talbierskiego. Podane wartości procentowe zostały odniesione do wytrzymałości 28-dniowej betonu przechowywanego w stałej temperaturze 20 C (promocja 3 w 1).

O wyborze sposobu przyspieszania przyrostu wytrzymałości betonu decydują zwykle względy ekonomiczne. Z uwagi na wymagane w momencie rozformowania większe wytrzymałości betonu w stropach niż w ścianach szczególnie godne zalecenia jest jednoczesne stosowanie chlorku wapnia z odpowietrzaniem. Pewne efekty (rzędu ok. 20% i więcej) uzyskuje się również przez zastosowanie wibrowania betonu.