Wielkości sił poziomych

Drugim rodzajem stosunkowo częstych obciążeń wyjątkowych jest uderzenie pojazdu w budynek. Różnice w wartości sił mogą być tu dość znaczne. Z drugiej strony jednak wiadomo, że pojazd może uderzyć tylko w przyziemie budynku i w określonych warunkach. Wielkości sił poziomych wywołanych przez uderzenie pojazdem podaje PN- -74 B-02009. W zależności od usytuowania budynku siły te wynoszą 40-f 500 kN, przy czym do obliczeń przyjmuje się, że są one przyłożone na wysokości 1,20 m ponad terenem otaczającym budynek (program uprawnienia budowlane na komputer).

Wobec różnorodności czynników decydujących o rozmiarach lokalnego zniszczenia dane statystyczne, którymi dysponujemy w tym zakresie są nader skąpe. Dużą liczbę przykładów katastrof budynków wskutek wybuchów i podobnych okoliczności zgromadzili S. Grandstrom i M. Carlsson [5J. Ich informacje ograniczają się jednak głównie do charakteru zniszczenia (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Norma brytyjska przyjmuje jako zniszczenie lokalne zniszczenie dowolnego fragmentu ściany nośnej o szerokości określonej rozstawem podpór pionowych ściany bądź odległością podpory od niepodpartej krawędzi ściany. Za podporę ściany uważa się słup o odpowiednim zbrojeniu lub ścianę ustawioną prostopadle. Słup może być ukryty w grubości ściany (szerokość słupa nie może być w takim przypadku większa niż 1,0 m) (uprawnienia budowlane).

Dla n_s = 10 wielkość q_w 60 kN, co jest wartością maksymalną. Zwiększenie wartości q_w ze wzrostem liczby kondygnacji tłumaczy komentarz autorski do ww. normy bardziej groźnymi konsekwencjami katastrofy postępującej w budynkach o większej liczbie kondygnacji. Ściana ustawiona prostopadle powinna mieć ciężar nie mniejszy niż 1,5 kN/m² i być połączona ze ścianą rozpatrywaną złączem przenoszącym siłę rozciągającą 0,5 q_w na 1 m wysokości ściany (program egzamin ustny).

Zniszczenie pierwotne

Zalecenia CIB określają zakres zniszczenia lokalnego jako bezpośredni skutek zniszczenia pierwotnego w pomieszczeniach przyległych i na kondygnacjach pod i nad miejscem zniszczenia pierwotnego. Strop, który oparty był na zniszczonej części ściany, stracił podporę i uległ zniszczeniu. Strop poniżej uległ uszkodzeniu, ale nie spadł z podpory. Podobnie może ulec uszkodzeniu, ale nie spada, ściana nośna wyższej kondygnacji i strop na niej oparty (opinie o programie). Reszta konstrukcji powinna pozostać w zasadzie nieuszkodzona, jeżeli pominąć rysy i odkształcenia spowodowane kształtowaniem się wtórnego ustroju nośnego.

Zniszczenie pierwotne wystąpić może w dowolnym miejscu w budynku. Z uwagi na zwiększone niebezpieczeństwo rozsprzestrzenienia się tego zniszczenia, w przypadku gdy ma ono miejsce w strefie przyległej do ściany zewnętrznej, strefie tej poświęca się szczególną uwagę.

Zniszczenie pierwotne określa się jako zniszczenie dwóch ścian stykających się w narożu. W przypadku ścian, które nie mogą sprostać podmuchowi 10 kN/m², długość zniszczonego odcinka l_w jest równa odległości ścian usytuowanych prostopadle lub odległości tych ścian od swobodnej krawędzi ściany, natomiast w przypadku ścian, które mogą się oprzeć podmuchowi 10 kN/m² długość l_w może być mniejsza (segregator aktów prawnych). Odporność ściany określa się dla wytrzymałości charakterystycznej materiału. Przy wysokości kondygnacji w świetle ok. 2,50 m za ściany odporne na parcie 10 kN/m² uważać można np. ściany murowe grubości 25 cm na dobrej zaprawie cementowej lub ściany z betonu B20 grubości 14 cm, lub z betonu B30 grubości 12 cm.

Za ścianę szczytową uważa się zewnętrzną ścianę nośną o długości nie większej niż 15 m. Jeżeli taka ściana nie jest usztywniona ścianą usytuowaną prostopadle, lub gdy odległość usytuowania ściany usztywniającej od krawędzi ściany szczytowej (tj. od narożnika ściany lub od swobodnej krawędzi ściany) jest mniejsza od 1/3 szerokości ściany, ścianę szczytową projektować należy jak ścianę odporną na parcie 30 kN/m² (promocja 3 w 1).

Za ścianę usztywniającą uważa się ścianę odporną na ciśnienie 10 kN/m² i połączoną ze ścianą usztywnianą w sposób zapewniający przeniesienie obciążenia poziomego 25 kN/’m wysokości ściany.