Wymogi pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi

Warunki, jakie muszą panować w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, regulują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi możemy podzielić na:

• pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi – przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa dłużej niż 4 godziny,
• pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi – przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin włącznie (segregator aktów prawnych).

Do takich pomieszczeń nie zaliczamy natomiast:

• pomieszczeń, w których łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny w ciągu doby, a czynności wykonywane mają charakter dorywczy,
• pomieszczeń, w których mają miejsce procesy technologiczne niepozwalające na zapewnienie warunków do przebywania dla osób stanowiących ich obsługę bez zastosowania indywidualnych urządzeń ochrony osobistej i zachowania specjalnego reżimu organizacji pracy,
• pomieszczeń, w których jest prowadzona hodowla roślin lub zwierząt, niezależnie od czasu przebywania w nich osób zajmujących się obsługą.

Minimalna wysokość pomieszczeń, które są przeznaczone na pobyt ludzi, również musi być zgodna z przepisami. Pokoje w budynkach mieszkalnych oraz sypialnie 1–4-osobowe w budynkach zamieszkania zbiorowego muszą mieć 2,5 m wysokości. Pokoje na poddaszu w budynkach jednorodzinnych i mieszkalnych zagrodowych oraz pomieszczenia w budynkach rekreacji indywidualnej muszą mieć 2,2 m wysokości. Pomieszczenia do pracy, nauki i innych celów, w których nie występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, przeznaczone na stały lub czasowy pobyt dla nie więcej niż 4 osób powinny mieć 2,5 m wysokości, a dla więcej niż 4 osób – 3,0 m. Pomieszczenia usytuowane na antresoli, jeżeli nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia, muszą mierzyć 2,3 m wysokości. Pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, jak dyżurki, portiernie, kantory, kioski, w tym kioski usytuowane w halach dworcowych, wystawowych, handlowych, sportowych, jeżeli nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia, powinny mieć 2,2 m wysokości.

Wymogi pomieszczeń na pobyt ludzi – nasłonecznienie i oświetlenie

Wymogi, które muszą spełniać pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, dotyczą także oświetlenia oraz nasłonecznienia. Przede wszystkim do wnętrz powinno wpadać naturalne światło w sposób dostosowany do ich przeznaczenia, kształtu oraz wielkości. Stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi powinien wynosić co najmniej 1:8. W pozostałych pokojach, gdzie oświetlenie dzienne jest wymagane ze względu na sposób użytkowania, stosunek ten wynosi 1:12.

Możliwe jest zastosowanie wyłącznie światła sztucznego w następujących przypadkach:

• Gdy nasłonecznienie naturalne nie jest konieczne lub jest niewskazane ze względów technologicznych.
• Gdy pomieszczenie jest usytuowane w obiekcie podziemnym lub części budynku, która nie ma dostępu do promieni słonecznych.

W przypadku pomieszczeń stałej pracy, w których ma być zastosowane wyłącznie sztuczne oświetlenie, konieczne jest uzyskanie zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. Musi być ono wydane w porozumieniu z właściwym okręgowym inspektorem pracy.

Oświetlenie i nasłonecznienie pomieszczeń – o czym jeszcze trzeba pamiętać?

Bardzo ważne jest to, by sztuczne oświetlenie stosowane w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi odpowiadało potrzebom użytkowym, a także było zgodne z wymaganiami Polskiej Normy PN-EN 12464-1:2012 oraz PN-EN 12464-1:2022.

Obowiązujące przepisy określają także, że w pomieszczeniach przeznaczonych do zbiorowego przebywania dzieci w żłobkach, przedszkolach oraz szkołach (z wyjątkiem pracowni plastycznej, chemicznej oraz fizycznej), czas minimalnego nasłonecznienia powinien wynosić 3 godziny w dniach 21 marca–21 września, w przedziale godzinowym od 8.00 do 16.00. W przypadku pomieszczeń mieszkalnych nasłonecznianie jest konieczne w godzinach między 7.00 a 17.00.

Znajomość wymogów, jakie muszą spełniać pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, są niezbędne, aby uzyskać uprawnienia budowlane. To jedno z wielu zagadnień obowiązujących na egzaminie.