Wysoka część świetlikowa

Wysoka część świetlikowa stwarza tu niebezpieczeństwo utraty stateczności dźwigara zanim wykona się jego podłużne usztywnienie. Z tego też względu konieczne jest, by środek ciężkości układu leżał poniżej linii łączącej punkty podparcia kratownicy (program uprawnienia budowlane na komputer). Jeśli w płaszczyźnie krat znajdują się całe przeszklone przestrzenie między- słupkowe, duże środkowe okna lub jeżeli w pomieszczeniach wewnętrznych wykonane są poprzeczne do dźwigara kratowego przejścia lub instalacje, wówczas stosuje się kraty bezkrzyżulcowe o pasach równoległych i słupkach monolitycznie połączonych z pasami (tzw. kratownice Vierendeela).

W pasach dolnym i górnym nie występują tu stałe siły podłużne, jak można uzyskać w kratach o zmiennej wysokości, lecz siły te zwiększają się ku środkowi. W przypadku przyjęcia sztywnych węzłów konieczne do uwzględnienia przy wymiarowaniu momenty zginające występują największe w węzłach kratownicy najbardziej oddalonych od środka układu i maleją w węzłach bliższych środkowi (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Siły poprzeczne tak w pasach jak i słupkach zwiększają się ku podporom, a stosowanie mniejszych przekrojów słupków od przekrojów pasów często zmusza do przyjęcia ukośnego zbrojenia słupków na naprężenia główne. Siły w prętach kratownic tego typu można obliczać np. wg metody Crossa.
Zbrojenie kratownicy bezkrzyżulcowej jednokondygnacyjnej o długości I = 16,0 m i wysokości 1,8 m, o obciążeniu ciągłym równomiernym górnego pasa o wielkości 1,0 T/m; założono tu momenty bezwładności każdego z obu pasów za równe momentom bezwładności słupków (uprawnienia budowlane).

Zasady obliczeń kratownic niesprężonych i ich wymiarowanie. Obliczenie kratownic żelbetowych przeprowadza się według metod stosowanych powszechnie w zależności od rodzaju kratownicy, ich obciążeń i kształtów. Kratownice żelbetowe mają niekiedy wyraźnie przegubowe połączenia słupków lub krzyżulców z pasem dolnym, a niekiedy i z pasem górnym. W wielu jednak przypadkach połączenia te są bądź monolityczne, bądź też wykonane np. przez związanie prefabrykatów w sposób dający węzłowi pewną sztywność, dzięki czemu może on przenosić pewne momenty zginające.

Wyboczenia płaszczyzny kratownicy

Praktycznie biorąc, stosuje się dwojakiego rodzaju schematy statyczne kratownic: o węzłach przegubowych i o węzłach sztywnych (program egzamin ustny). Przyjęcie odpowiedniego schematu uzależnione jest nie tylko od sztywności samych węzłów, lecz głównie od wzajemnych stosunków sztywności schodzących się w węzłach prętów. Jest to tym usprawiedliwione, że elementy kratownicy (z wyjątkiem niekiedy górnego pasa) nie są obciążone na ich długości, a sztywność konstrukcji węzłów - zazwyczaj niewielka - waha się raczej w dość wąskich granicach. W przekryciach hal i budynków spotyka się zwykle kratownice o węzłach bardziej zbliżonych do schematu połączeń przegubowych i dlatego przegubowe schematy statyczne są zwykle stosowane (opinie o programie).
Powyższe uwagi odnoszą się również do układów wieszarowych, w których też stosuje się przegubowe lub sztywne połączenia prętów w węzłach. Ten drugi schemat spotyka się jednak bardzo rzadko; zwykle jest to schemat jednokrotnie statycznie niewyznaczalny.

W przypadku założenia przegubowego połączenia węzłów, przy braku obciążeń działających poza węzłami, w prętach kratownic powstają osiowe siły ściskające lub rozciągające. Obliczanie ich jako układów statycznie wyznaczalnych (a takie są głównie spotykane) przeprowadza się wg jednej z wielu metod mechaniki budowli; najczęściej stosuje się analityczną lub wykreślną metodę równoważenia węzłów. Przy wymiarowaniu elementów osiowo ściskanych siłę podłużną przekazuje się na beton oraz zbrojenie (przyjmowane jak w żelbetowych słupach) (segregator aktów prawnych).

Jeżeli pas górny jest obciążony w przęsłach między węzłami kratownicy (niezależnie od ewentualnego obciążenia węzłowego), wówczas należy go obliczyć na zginanie w płaszczyźnie działania obciążenia jako ciągły element belkowy. Do wymiarowania zaleca się przeprowadzić wyrównanie momentów podporowych i przęsłowych.

W przypadku monolitycznego połączenia na całej długości pasa górnego z płytami przekrycia (np. przez zabetonowanie wystającego z pasa ku górze zbrojenia razem ze zbrojeniem wystającym z płyt), współczynnik wyboczeniowy dla elementów pasa można przyjmować przy obliczaniu wyboczenia płaszczyzny kratownicy za równy jedności (promocja 3 w 1).