Zakotwienia

W ogólnym podziale wśród zakotwień czynnych, przy których prowadzi się naciąg, wyróżnia się:

• zakotwienia blokujące, nie związane wstępnie z cięgnem; dopiero w wyniku kotwienia uchwytują one cięgno, w zasadzie w dowolnym miejscu na długości;
• zakotwienia głowicowe, powiązane trwale z cięgnem, najczęściej fabrycznie zestaw cięgna z zakotwieniami przygotowany jest na określoną długość i musi być przed betonowaniem osadzony w deskowaniu konstrukcji (program uprawnienia budowlane na komputer).

Wśród zakotwień biernych obok blokujących i głowicowych wyróżnia się jeszcze zakotwienia wgłębne, najczęściej pętlicowe. System Freyssineta jest przykładem wielodrutowego, koncentrycznego cięgna z zakotwieniem blokującym typu stożkowego. W pierwotnym rozwiązaniu (1939) kabel składał się z 12 lub 18 drutów 0 5 lub 7 mm i był kotwiony w blokach żelbetowych za pomocą podłużnie rowkowanych stożków betonowych wtłaczanych po naciągu. W obydwu elementach zakotwienia użyto betonu bardzo wysokiej wytrzymałości, a kształt bloku dostosowano do zabetonowania w elemencie (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Zakotwienia na obydwu końcach kabla (czynne i bierne) były jednakowe. Zachowując ideę Freyssineta, dokonywano różnych zmian konstrukcyjnych zakotwienia; w polskich rozwiązaniach typowych wprowadzono zakotwienie całkowicie stalowe, przewidziane do zewnętrznego zakładania. Istotnym problemem przygotowania elementów zakotwień stalowych jest poza dokładną obróbką mechaniczną staranna obróbka cieplna, polegająca na hartowaniu, w celu uzyskania właściwej twardości na powierzchni styku z drutami cięgien (uprawnienia budowlane). Dla uproszczenia rezygnuje się często z wewnętrznej spirali stabilizującej i wprowadza w jej miejsce kształtki pierścieniowe z tworzywa sztucznego. Kable Freyssineta w naszym kraju stosowane są od 30 lat.

Zakotwienia czynne

System BBRV (Birkenmaier, Brandestini, Roś, Vogt) powstał w 1949 r. w Szwajcarii i wielokrotnie ulepszany szeroko rozpowszechnił się w zachodniej Europie. Jest to system cięgien wielodrutowych, koncentrycznych z zakotwieniami głowicowymi (program egzamin ustny). Cechuje się bardzo zróżnicowaną liczbą drutów 0 5-8 mm od kilku do ponad stu. Różne są też typy i szczegóły zakotwień, ale wspólną cechą całego systemu jest główkowe spęczenie na końcach drutów, w wyniku plastycznej obróbki na zimno. Główki te umożliwiają uchwycenie drutów we wspólnej głowicy, a ich niewielkie wymiary pozwalają na zgrupowanie i użycie stosunkowo niewielkich głowic. W tym systemie zakotwienia czynne i bierne różnią się wyraźnie; po stronie czynnej we wszystkich typach zakotwień stosowane są gwintowane głowice z nakręcanymi oporowymi nakrętkami, służące również do gwintowego połączenia z prasą naciągową. Są to elementy wymagające precyzyjnej obróbki mechanicznej (opinie o programie).

System PZ (Polensky-Zollner) stanowi przykład użycia wielodrutowych cięgien, z zakotwieniem blokującym, tarciowym, oryginalnego typu, o jednakowej zasadzie kotwienia po stronie czynnej i biernej. Druty okrągłe, gładkie lub owalne żebrowane skośnie (typu sigma) kotwi się w kołnierzu za pomocą klinowej końcówki pręta naciągowego. Wielowarstwowy układ drutów w kablu jest w zakotwieniu zmieniony na jedno- lub dwuwarstwowy; przy kotwieniu w dwuwarstwowym układzie stosuje się wspomagającą przekładkę z blachy stalowej (segregator aktów prawnych).

System Leoba (Leonhardt-Baur), w obecnych zastosowaniach przedsiębiorstwa Seibert-Stinnes (RFN), jest połączeniem różnych wcześniejszych koncepcji kabli wielodrutowych. Kable typu AK są cięgnami złożonymi z 1, 4 lub 12 prętów kotwionych jedną szczęką stożkową.

Kable linowe są to pojedyncze cięgna złożone z ponad 7 drutów lub ze splotów zwijanych warstwami. Zakotwieniami lin są najczęściej głowice w postaci tulei, czyli stosunkowo długich elementów, zapewniających niezawodne uchwycenie wszystkich drutów(promocja 3 w 1). Szerokie rozpowszechnienie uzyskały dwa systemy kabli linowych: Roebling w USA oraz SEEE we Francji. W obydwu rozwiązaniach stalowa tuleja zostaje zaciśnięta na linie znacznymi siłami, wywołującymi plastyczne wciśnięcie stali między druty liny.