Zbiorniki terenowe prostokątne

W większych budowlach o rzucie prostokątnym pozostawia się szczeliny dylatacyjne w celu zabezpieczenia konstrukcji przed skutkami nierównomiernego osiadania, skurczu betonu który nadmiernych wahań temperatury.
Wymagania co do wodoszczelności zbiornika mogą być uzasadnione przyczynami technologicznymi, dążeniem do zmniejszenia strat wody oraz względami konstrukcyjnymi (program uprawnienia budowlane na komputer).
W pierwszym przypadku trzeba ustalić, w jakim stopniu należy zagwarantować oddzielenie gromadzonej w zbiorniku cieczy od otoczenia. Jest to konieczne np. dla zabezpieczenia wody w basenach kąpielowych przed zanieczyszczeniem wodą gruntową, która może być szkodliwa dla zdrowia kąpiących się lub dla zabezpieczenia wód gruntowych przed zakażeniem bakteriami chorobotwórczymi, przenikającymi z oczyszczalni ścieków w szpitalach zakaźnych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Natomiast wymagania co do wodoszczelności zbiornika ze względów konstrukcyjnych I występują, gdy ruch wody (wypływanie z napełnionego zbiornika lub przeciekanie do pustego) może wywołać niepożądane zmiany naprężeń lub właściwości gruntu i spowodować nierównomierne osiadanie budowli. Takich zjawisk należy obawiać się dla zbiornika posadowionego na gruntach drobnoziarnistych, tworzących tzw. kurzawki, lub na gruntach spoistych rozmakających. Szczególnie niebezpieczne są lessy, w których woda powoduje zmianę struktury gruntu. Wodoszczelność budowli jest konieczna także, gdy są one narażone na działanie szkodliwych dla konstrukcji wód gruntowych lub cieczy, znajdujących się w jej wnętrzu (uprawnienia budowlane).

Woda przesączająca się przez ściany może wypłukiwać rozpuszczalne składniki betonu lub powodować inne uszkodzenia betonu i zbrojenia.
W najprostszych przypadkach, gdy nie wymaga się nieprzesiąkliwości obudowy i dysponuje wystarczającą przestrzenią, ogranicza się pojemność zbiornika odpowiednio umocnionymi skarpami. Pochylenie skarp należy sprawdzić ze względu na ich stateczność. Należy uwzględnić wpływ zmiennego zawilgocenia gruntu, szczególnie ruchu wody gruntowej, na stateczność zbocza (program egzamin ustny).

Najniebezpieczniejszy moment

Najniebezpieczniejszy moment podczas eksploatacji wystąpi po szybkim opróżnieniu zbiornika: wytworzy się wtedy depresja, powodująca przyspieszoną filtrację wody z gruntu przez powierzchnię skarpy. Przypadek ten należy wziąć pod uwagę przy sprawdzaniu stateczności zbocza (opinie o programie).
Zbiorniki długie, a także inne (wieloboczne, kołowe itp.) możemy utworzyć przez ograniczenie ich ściankami oporowymi. Szczególnie korzystne może okazać się wykonanie ścian zbiornika z elementów żelbetowych wbitych w grunt, podobnie jak ścianki szczelne.

Takie rozwiązanie jest godne polecenia przy budowie zbiorników w wodonośnych, drobnoziarnistych gruntach, skłonnych do tworzenia kurzawek. Gwarantuje ono szybki postęp robót, dzięki elementom o wystarczającej wytrzymałości mechanicznej, które natychmiast mogą przenieść przewidywane obciążenia. Oszczędności wynikają także ze zmniejszenia ilości wykopów i wyeliminowania deskowań.
Ściany oporowe zbiorników podziemnych pracują w innych warunkach niż zwykłe ściany oporowe (segregator aktów prawnych). Dodatkowo działa parcie wody, które zmienia się podczas eksploatacji.

Gdy grunt wokół zbiornika jest przepuszczalny, a zwierciadło wody gruntowej znajduje się poniżej dna, ściana może być obciążona dwojako:
- gdy zbiornik jest opróżniony, na konstrukcję działają tylko obciążenia gruntem, jak na zwykłą ścianę oporową,
- gdy zbiornik jest wypełniony wodą, na konstrukcję działa również parcie wody. Woda przeciekająca przez nieszczelności dna lub dylatacji będzie odpływać w dół, nie wywołując obciążenia konstrukcji od strony gruntu. Ściana obciążona jest wtedy siłami, które częściowo znoszą się (promocja 3 w 1).

Dobierając wymiary i położenie (wysięg) stopy, należy brać pod uwagę obydwa przypadki obciążeń. Zwykle ogranicza się wysięg stopy do wnętrza zbiornika tak, aby tylko było można prawidłowo uformować szczelinę dylatacyjną między dnem zbiornika a fundamentem ścianki, tj. 30-50 cm. Należy również rozpatrzyć jednostronne parcie od wewnątrz, które może mieć miejsce podczas próbnego napełniania zbiornika z odsłoniętymi ścianami. Istotne zagrożenie bezpieczeństwa stanowi wtedy możliwość przesuwu konstrukcji.