Zbiorowy sąd uczonych

Zbiorowy sąd uczonych, o tyle, o ile jest zasadniczo zgodny, stanów i szkielet nauki. Fakt istnienia bardzo wielkich obszarów zgodności pomimo indywidualistycznej, antyautorytatywnej natury nauki, stanowi częściowy dowód słuszności metod naukowych. Są jednak przypadki, gdzie ogólną zgodność uzyskano w odniesieniu do nieprawdy, ale dotyczyły one częściej szerokich uogólnień niż obserwacji podstawowych. Każde pokolenie naukowców musi samo zdecydować, w co chce wierzyć, na podstawie najlepszych z dostępnych dowodów i najbardziej słusznych metod interpretacji. Przy największym nawet szczęściu, niektóre z tych decyzji okażą się później fałszywe, lecz nie ma innego wyjścia(program uprawnienia budowlane na komputer).

Obserwacja wymaga selekcji. Dis łatwiej obserwować jako las niż jako dziesięć tysięcy drzew. Drzewo również łatwiej jest obserwować jako całość niż jako tysiące liści, gałązek, kawałków kory itd. Możliwości człowieka w zakresie odbierania informacji są ograniczone i konieczne jest ograniczenie tego, co ma być obserwowane, do części wszechświata dostatecznie małej na to, aby się dała ogarnąć. Nierozsądny wybór daje przedmioty tak luźno ze sobą powiązane, że największa nawet ilość badań nie pozwoli nigdy na wyznaczenie ich wzajemnych zależności (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Obserwacja prowadzi do opisu. Przyjmuje się ścisłe definicje, tak że określone słowo ma to samo znaczenie dla wszystkich uczonych. Botanicy doprowadzili opis naukowy chyba do szczytu finezji. Weźmy dla przykładu następujący opis(¹) botaniczny liści białego dębu. Brzmi to być może pedantycznie, lecz każde słowo coś znaczy, i dla tych, którzy znają język, jest to zwięzłe i precyzyjne sprawozdanie ze starannych obserwacji. Warto popatrzeć na liść dębu z powyższym opisem w ręku (uprawnienia budowlane).

Obserwator naukowy

Wielu nienaukowców jest doskonałymi obserwatorami, lecz przy obserwacji naukowej na pewne punkty kładzie się większy nacisk. Jedną z najważniejszych spraw jest niezwłoczne zapisywanie danych w notesie. Naukowiec przeprowadzający doświadczenia „nie jest na służbie", jeśli nie ma notesu. Pamięć ludzka jest zbyt zawodna, żeby jej ufać w takich sprawach (program egzamin ustny). Pewien bardzo znany profesor prawa rok rocznie urządza fikcyjny proces i wzywa świadków na potwierdzenie pewnego zdarzenia, jakie odbyło się poprzednio w obecności wszystkich studentów. Rozbieżności między zeznaniami różnych świadków są zawsze żywym dowodem zawodności ludzkiej pamięci. Kilka uwag o wymaganiach stawianych dobremu notesowi (opinie o programie).

Drugi punkt dotyczy sprawy tendencyjności. Nikt chyba nie może uwolnić się całkowicie od uprzedzeń i w pewnym sensie nie jest to pożądane. Zanim dokona się obserwacji, powinno się mieć w myśli pewną hipotezę. Gdyby tak nie było, to skąd wiedzielibyśmy, co mamy obserwować? Z drugiej strony, równie ważne jest takie zorganizowanie warunków obserwacji, żeby nastawienie obserwatora nie zniekształciło ich wyników. Jest to znacznie trudniejsze, niż się, wydaje: często trzeba obmyślać skomplikowaną strategię, ażeby umożliwić obserwatorowi pokonanie własnej tendencyjności i zapisanie w- notesie prawdziwych faktów (segregator aktów prawnych).

Obserwator naukowy nie obawia się pozwalać innym patrzeć na zjawiska, które go interesują. Powinien on mile widzieć kontrole i powtórzenia swej pracy, jako zwiększające jej pewność. Niektóre zdarzenia, takie jak np. zaćmienie, nie mogą być dowolnie odtwarzane i zachodzą dość rzadko. One też szczególnie wymagają większej liczby niezależnych obserwatorów i ponadto rejestracji, np. za pomocą fotografii, pewnej części zjawisk dla późniejszego przestudiowania.

Charakterystyczną cechą obserwacji naukowej jest skłonność do ujmowania ilościowego. Gdzie tylko możliwe, używa się liczb jako elementów opisu. Nawet dość nieuchwytne cechy, jak twardość, ujmowane są w skale liczbowe, choćby nawet o nieco arbitralnym charakterze. Tak więc mineralog stopniuje twardość według skali, w której oznaczono twardość diamentu jako 10. topazu - 8, kwarcu - 7, ortoklazu - 6 itd. Jeżeli B zarysowuje C, A zaś B, to B co do twardości przypada między A i C (promocja 3 w 1). Użycie środków liczbowych pozwala na bardziej dokładny opis i może umożliwić zastosowanie matematyki.