Zdolność rachowania

Węższe, bardziej wymagające rozumienie inteligencji występuje na przykład w biografiach wielkich uczonych, gdy biograf jako oznakę talentu lub geniuszu wymienia umiejętność stawiania takich pytań, jakie nie przychodziły na myśl innym uczonym, czy wrażliwość na polot intelektualny cechujący pewne teorie, a nieobecny w innych. Odróżnijmy terminologicznie te dwie koncepcje jako szersze oraz węższe pojęcie inteligencji, przyporządkowując im, odpowiednio, skróty: S(i) oraz W(i) (program uprawnienia budowlane na komputer).

Dwa pierwsze połączenia, zawierające człon L(s), dopuszczające różne stopnie przybliżenia do wzorca naturalnego, są realizowane już od XVII wieku, to jest od czasu, gdy najpierw Pascal, a potem Leibniz skonstruował maszynę arytmetyczną. Był to pierwszy krok w procesie przybliżania możliwości maszyn do ludzkiej inteligencji, w której zawiera się również zdolność rachowania (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Współczesne maszyny matematyczne czyli, krócej, komputery przejawiają coraz więcej umiejętności przysługujących ludzkiej inteligencji. Wymieńmy przykładowo: zastępowanie wysoko kwalifikowanego zecera, dowodzenie twierdzeń, przekład tekstu na inne języki, tworzenie obrazów, znajdowanie danych w systemie informacyjnym, przewidywanie zachowań obiektów dokonywane metodą programów symulacyjnych. Coraz więcej przeto funkcji ludzkiej inteligencji jako zdolności rozwiązywania problemów jest realizowane przez maszynę będącą wytworem człowieka. W tym sensie sztuczna inteligencja już istnieje (uprawnienia budowlane)!

Co jednak z tymi sensami, które są współtworzone przez czynnik M(s), to jest (przypomnijmy) maksymalistyczne pojmowanie sztuczności, domagające się identyczności wytworu ludzkiego z naturalnym? Gdy definiuje się sztuczną inteligencję kombinacją M(s) & W(i), a więc oczekuje się od maszyny m.in. samodzielnego stawiania problemów na modłę inteligencji ludzkiej, to staje się przed zadaniem ambitniejszym i trudniejszym. Kombinacja M(s) & S(i) jest bardziej realistyczna, ale pod warunkiem, że w rozwiązywaniu problemów nie zajdzie potrzeba samodzielnego formułowania nowych pytań, wartościowania alternatywnych teorii itp. Jak mają się rzeczy w istocie (program egzamin ustny)?

Umysły filozoficzne

Nie dysponujemy tu jakimiś definitywnymi wynikami, ale obserwacje postępowania badawczego skłaniają do wniosku, że inteligentne rozwiązywanie problemów zawiera w sobie procesy, które mają charakter analogowy, jak na przykład niepokój poznawczy wyrażający się w stawianiu nowych pytań, a będący nieodzownym warunkiem powstawania wiedzy. Niepokój taki, jak również jego zanik następujący po rozwiązaniu problemu, należą do tych stanów ciała, co do których uzasadnione jest przypuszczenie, że nie są to procesy cyfrowe i że wymagają maszyny działającej na innych zasadach - takiej maszyny, jaką jest ludzkie ciało (opinie o programie).

Hipotezę o istnieniu procesów nie-cyfrowych w centralnym systemie nerwowym (w pewnych partiach niewątpliwie działającym cyfrowo) postawił przed laty sam John von Neumann (1903-1957). Jest on uznawany za ojca maszyny cyfrowej, na tyle bowiem jego wkład jest znaczący wśród wyników, które zawdzięczamy plejadzie najświetniejszych umysłów filozoficznych i matematycznych (od Pascala i Leibniza po D. Hilberta, A. Turinga. C. Shannona etc.) oraz nie mniej świetnej plejadzie konstruktorów wspieranych przez osiągnięcia fizyki. Trzeba więc z uwagą wysłuchać jego głosu (segregator aktów prawnych).

Żeby jednak był to głos zrozumiały nawet dla kogoś nie mającego wiedzy o komputerach, należy wyjaśnić, co to jest język wewnętrzny elektronicznej maszyny cyfrowej. Na tym, jako na pewnego rodzaju modelu, można będzie oprzeć pojęcie języka wewnętrznego ciała i następnie porównać te dwa języki w interesujących nas aspektach. Wyjaśnianie trzeba zacząć od idei algorytmu: jest ona punktem wyjścia następnego odcinka.

Gdy człowiek lub inne urządzenie fizyczne rozwiązuje problem metodą ujętą w przepisie tak dokładnym, że podaje on wszystkie kolejne kroki, a każdy opisuje w sposób czysto fizykalny, przy czym liczba kroków jest skończona, to powiadamy, że postępowanie prowadzące do rozwiązania jest kierowane pewnym algorytmem (promocja 3 w 1).