Zjawisko wypierania gruntu

Zjawisko wypierania gruntu przez fundament pochodzi od powstawania w gruncie pod krawędziami podstawy fundamentu takich naprężeń ścinających, których struktura gruntu nie zdoła przetrzymać (program uprawnienia budowlane na komputer).

Wtedy następuje najpierw przezwyciężenie sił tarcia w gruntach ziarnistych, a w gruntach spoistych poza tym zniweczenie kohezji, a następnie przesuwanie się cząstek. Bliższe badania wykazują, że w środowisku gruntowym powstają pewne powierzchnie, wzdłuż których następują przesunięcia.

Ze względu na istnienie dużej kohezji w gruntach ilastych i gliniastych zwartych i półzwartych niebezpieczeństwo wypierania bywa w nich mniejsze niż w gruntach ziarnistych (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Aby jednak mieć zupełną pewność zapobieżenia ewentualnym drganiom (ruch uliczny, maszyny itp.) i możliwemu zawilgoceniu, należy się liczyć z wypieraniem przy
wszelkich gruntach z wyjątkiem skał i posadawiać budowle na dostatecznej głębokości.

Głębokość posadowienia ze względu na wypieranie gruntu zależy od rodzaju gruntu i jego właściwości (stopień zagęszczenia w gruntach ziarnistych • stopień plastyczności w gruntach spoistych), od obciążenia jednostkowego i od szerokości fundamentu. Głębokość ta staje się tym mniejsza, im grunt ziarnisty jest bardziej zagęszczony, a grunt spoisty bardziej zwarty, oraz w miarę zwiększania szerokości fundamentu (uprawnienia budowlane).

Do obliczenia właściwej głębokości fundamentu lub też krytycznego naprężenia na grunt, przy którym następuje wypieranie, służą różne wzory itp. Najprędzej prowadzą do celu nomogramy zawarte w projekcie normy PN/B-02480 „Grunty budowlane, klasyfikacja i ich bezpieczne obciążanie". Na ogół można powiedzieć, że przy przeciętnie stosowanych dopuszczalnych obciążeniach jednostkowych i zagłębieniu fundamentów w budynkach, przyjmowanym ze względów konstrukcyjnych ponad 0,5 m, przeważnie nie zachodzi potrzeba pogłębienia fundamentów ze względów na wypieranie, zwłaszcza w gruntach ziarnistych o średnim i dużym zagęszczeniu oraz w gruntach spoistych zwartych i półzwartych (program egzamin ustny).

Fundamenty nowego budynku

Fundamenty nowego budynku przyległe do już istniejącego budynku powinny być w zasadzie zagłębione nie płyciej od obok położonych starych fundamentów, gdyż przy tych ostatnich grunt na skutek wykopywania najczęściej jest naruszony. Jeśli jednak nowy budynek ma być posadowiony płyciej od już istniejącego przyległego, to w każdym razie ścianę szczytową nowego budynku funduje się na tej samej głębokości co stary budynek, przechodząc następnie uskokami w ścianach podłużnych do płytszego poziomu posadowienia (opinie o programie).

Gdy obok nowego budynku istnieją lub przewidywane są wykopy na instalacje kanalizacyjne, wodociągowe itp., wówczas fundament obok wykopu powinien być tak zagłębiony, żeby jego przednia dolna krawędź, leżała nie płyciej niż wskazuje linia poprowadzona pod kątem tarcia z dolnej najbliższej krawędzi wykopu.
Gdy poziom wody gruntowej znajduje się powyżej podstawy fundamentów - powstaje poważne utrudnienie robót. W przypadku więc wysokiego poziomu wody staramy się, o ile to możliwe, fundować budynek powyżej wody, podnosząc odpowiednio piwnice, a niekiedy zupełnie z nich rezygnując (segregator aktów prawnych).

Gdy jednak wypadnie obniżyć budynek poniżej poziomu wody gruntowej, wówczas jeśli tylko same ławy fundamentowe tkwić mają w wodzie, to można je zabetonować, opuszczając beton do wykonanego w wodzie wykopu, jeżeli jednak woda miałaby już znajdować się w poziomie posadzki podziemia lub wyżej, wtedy należy obniżyć jej poziom na czas potrzebny do należytego wykończenia robót murarskich, betonowych i izolacyjnych.

W miejscach uskoków, jeśli grunt jest niejednakowy albo słaby, lub też przy znaczniejszej wysokości uskoków trzeba wzmocnić fundament, aby ciśnienia były przekazywane możliwie daleko od uskoku.
W ławie żelbetowej wzmocnienie uskoku można osiągnąć przez odpowiednie ułożenie prętów (promocja 3 w 1).

W fundamencie z kamienia łamanego można wykonać sklepienie odciążające, w fundamencie z kamienia łamanego lub cegły możemy zastosować w celu wzmocnienia belki stalowe lub szyny, które jednak muszą być otoczone szczelną masą muru lub betonu, aby nie uległy działaniu rdzy.