Zmienność stopnia rozdrobnienia cementu

Obie wspomniane metody dają dobry coraz względnej zmienności stopnia rozdrobnienia cementu, co wystarcza do celów praktycznych, Metoda Wagnera dostarcza nieco więcej informacji, ponieważ daje wskazówki co do rozkładu wielkości cząstek. Pełny pomiar powierzchni właściwej można uzyskać metodą adsorpcji azotu, opartą na pracach Erunauera, Emmetta i Tellera (program uprawnienia budowlane na komputer).

Przy metodzie tej również i „wewnętrzne” powierzchnie są dostępne molekułom azotu, podczas gdy przy metodach przepuszczania powietrza jedynie ciągłe drogi ruchu cząstek przez daną warstwę określały ostateczną wielkość powierzchni.

Z tych przyczyn wielkość powierzchni właściwej zmierzona metodą adsorpcji azotu jest znacznie wyższa od wartości określanych metodami przepuszczania powietrza (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Porównanie niektórych typowych wartości powierzchni właściwych cementu. Według normy BS 12: 1958 minimalna powierzchnia właściwa (określona metodą Lea-Nurse) wynosi 225 m2/kg dla zwykłego cementu portlandzkiego i 325 kg dla cementu portlandzkiego szybie twardniejącego. Według normy BS 146: 1958 minimalna powierzchnia właściwa wynosi 225 m2/kg dla cementu prrtlandzkiego hutniczego, a wg BS 1370: 1958 - 320 m2/kg dla cementu portlandzkiego niskokalorycznego.

W ostatnim dwudziestoleciu utrzymuje się tendencja do drobniejszego przemiału cementu (uprawnienia budowlane). Dostępny w handlu cement portlandzki produkowany w Anglii jest na ogół bardziej miałki, niż zaleca to norma BS 12: 1958. Jego powierzchnia właściwa wynosi 300 m2/kg. Cement glinowy ma zazwyczaj ziarno grubsze od cementów portlandzkich. Jego minimalna powierzchnia właściwa wg normy BS 915: 1947 wynosi 225 m2/kg, lecz w praktyce spotyka się na ogół wartości nieco wyższe i).
Liczne cechy mechaniczne stwardniałego cementu i betonu zależą nie tyle od składu chemicznego zhydratyzowanego cementu, ile od struktury fizycznej produktów hydratacji, rozpatrywanej w zakresie wymiarów koloidalnych. Z tego powodu ważna jest znajomość właściwości fizycznych celu cementowego (program egzamin ustny).

Objętość produktów hydratacji

Świeży zaczyn cementowy stanowi plastyczny układ cząstek cementu w wodzie, jednak od momentu związania jego pozorna lub ogólna objętość pozostaje w przybliżeniu stała. Na każdym etapie procesu hydratacji stwardniały zaczyn cementowy składa się z hydratów różnych związków łącznie określanych jako celu, z kryształów Ca(OH)2, niektórych składników drugorzędnych, niezhydratyzowanego cementu i pozostałości po obszarach, które w świeżym zaczynie były wypełnione wodą. Pustki te są nazywane porami kapilarnymi, natomiast w samym celu istnieją także pustki wewnętrzne, nazywane porami celowymi. W ten sposób w zhydratyzowanym zaczynie cementowym występują dwa odrębne rodzaje porów (opinie o programie).

Ponieważ większość produktów hydratacji występuje w stanie koloidalnym, pole powierzchni fazy stałej powiększa się znacznie przy hydratacji, a na utworzonej powierzchni są adsorbowane duże ilości wolnej wody. Jeśli uniemożliwić ruch wody z zaczynu lub do zaczynu, reakcje hydratacji będą zużywać wodę, dopóki nie zostanie jej zbyt mało, aby nasycić powierzchnię ciała stałego, a wówczas wilgotność względna zaczynu ulegnie obniżeniu. Zjawisko to jest znane jako samoosuszanie. Ponieważ cel może się formować jedynie w przestrzeni wypełnionej wodą, samoosuszanie prowadzi do hydratacji słabsze; w porównaniu z tą, jaka przebiega w zaczynie pielęgnowanym na mokro. Jednak przy samoosuszaniu zaczynów c stosunku wodno-cementowym wyższym niż 0,5 ilość dodanej wody jest wystarczająca, aby przebieg hydratacji następował z prędkością nie mniejszą niż przy pielęgnacji na mokro (segregator aktów prawnych).

Całkowita przestrzeń dostępna produktom hydratacji składa się z objętości suchego cementu oraz objętości wody dodanej do mieszanki. Można tu pominąć niewielką stratę wody wskutek wydzielania się mleczka cementowego na powierzchni w początku wiązania (bleeding) oraz skurcz zaczynu w stanie plastycznym. Wykazano, że ilość wody związanej chemicznie z C3S i C2S wynosi w dużym przybliżeniu odpowiednio 24 i 21% masy obu krzemianów (promocja 3 w 1). Liczby odpowiadające związkom C3A oraz C4AF wynoszą odpowiednio 40 i 37%.