Związki żelaza

Wydzielające się z upływem czasu ze stałego roztworu związki żelaza z azotem i inne substancje przenikają w głąb ziaren krystalicznych i przeszkadzają przesunięciom zachodzącym wewnątrz tych kryształów pod wpływem zgniotu, podwyższając w ten sposób wytrzymałość i zmniejszając plastyczność stali (program uprawnienia budowlane na komputer). Przesunięcia w krystalicznych ziarnach powstałe wskutek zgniotu ułatwiają wydzielanie się cząsteczek z roztworu stałego, dlatego starzenie się jest szczególnie intensywne w stali poddanej zgniotowi.

Również drgania mają sprzyjać starzeniu się stali. Stal nie poddana zgniotowi starzeje się bardzo powoli tak, że praktycznie można wówczas zjawiska starzenia się nie brać pod uwagę. Wprowadzenie do stali domieszek wiążących azot, np. wanadu lub tytanu może obniżyć efekt starzenia się. Znak X oznacza stal węglową pospolitej jakości o niewymaganych własnościach wytrzymałościowych.
Znak stali węglowej o określonych własnościach mechanicznych składa się z liter St, następnie liczby określającej minimalną wytrzymałość na rozciąganie w kG/mm2 (np. 37). Na końcu znaku stali przeznaczonej do spawania dodaje się literę S. Litera B na końcu znaku oznacza stal stosowaną wyłącznie do celów budowlanych dla odróżnienia od innych stali konstrukcyjnych o tej samej wytrzymałości na rozciąganie. Rośa w Szwajcarii (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Stale ulepszone przez obróbkę plastyczną na zimno. Wzmocnienie stali przez obróbkę plastyczną na zimno może być wykonane w rozmaity sposób, a mianowicie przez:
a) przeciąganie prętów przez oczka o mniejszej średnicy,
b) rozciąganie, czyli tzw. kalibrowanie prętów,
c) splatanie prętów,
d) skręcanie prętów,
e) wytłaczanie lub spłaszczanie prętów,
f) nadcinanie i rozciąganie blach.

Przyczepność betonu

Uzyskane w ten sposób wzmocnienie polega na omówionym już zjawisku zgniotu. Przeciąganie prętów na zimno; polega ono na przepuszczaniu pręta zbrojeniowego przez otwory o średnicy mniejszej od średnicy pręta (uprawnienia budowlane). Przy przeciąganiu pręt ulega zgniotowi do rozmiarów otworu, przez co jego średnica zmniejsza się, a długość wzrasta. Towarzyszy temu podwyższenie granicy plastyczności. W Związku Radzieckim stosuje się najczęściej przeciąganie na zimno drutów 0 6 mm, w celu otrzymania prętów 0 4-b5 mm. Stroną ujemną prętów przeciąganych na zimno jest to, że pręty otrzymują gładką powierzchnię, przez co wykazują gorszą współpracę z betonem od zwykłych okrągłych prętów, wskutek gorszej przyczepności betonu do stali (program egzamin ustny).

Podwyższona wytrzymałość prętów sprasowanych wskutek przeciągania na zimno może być wykorzystana jedynie w zbrojeniu pracującym wyłącznie na rozciąganie. Deformacja metalu następuje tylko na skutek rozciągania, nie otrzymuje się więc podwyższenia granicy plastyczności na ściskanie. Kalibrowanie polega na rozciąganiu na zimno prętów ze zwykłej okrągłej stali przy czynności prostowania prętów (opinie o programie). Wielkość siły rozciągającej pręt reguluje się za pomocą systemu dźwigni i krążków. Wielkość siły rozciągającej musi być tak dobrana, aby w pręcie powstało naprężenie przewyższające granicę plastyczności. W rezultacie wyciągania następuje podwyższenie granicy plastyczności i umocnienie stali.

W celu właściwej kontroli naciągu stosuje się odpowiedni siłomierz dźwigniowy. Podobnie jak u prętów przeciąganych, podwyższenie granicy plastyczności nie może być wykorzystane w prętach pracujących na ściskanie (segregator aktów prawnych).
Kobiak [28] opisuje próby, jakie przeprowadzono na budowie Dzielnicy Przemysłowej na Służewcu w Warszawie, polegające na rozciąganiu prętów 0 6-12 mm dostarczonych w kręgach, w czasie ich prostowania. Schemat przyrządu użytego do prób.

Wykres badań wytrzymałościowych jednej z próbek (nr 119). Pręty Isteg otrzymuje się przez splecenie na zimno dwóch okrągłych prętów o jednakowej średnicy 5-20 mm. W czasie splatania końce prętów muszą być utwierdzone, aby uniemożliwić wzajemne ich zbliżenie się (promocja 3 w 1).