Asfalty

Asfalty są substancjami pochodzenia naturalnego lub otrzymywane są z przeróbki ropy naftowej, w której stanowią najcięższe frakcje. Asfalty składają się głównie z węglowodorów oraz niewielkich ilości tlenu i siarki.

Asfalty naturalne wykazują znaczny rozrzut wyników zależnie od pochodzenia i zawartości domieszek (program uprawnienia budowlane na komputer). Asfalty są ciałami koloidalnymi podobnie jak kauczuk, żywice itp. i mogą być uważane za tzw. nietypowe lub newtonowskie ciecze.

Podobne a często identyczne cechy jak asfalty wykazują woski ziemne, paki otrzymywane przy suchej destylacji węgla kamiennego, brunatnego lub torfu itp.

Dlatego też podanie ścisłej definicji asfaltów na podstawie cech fizycznych napotyka poważne trudności.

Nazwa asfalt wywodzi się z greckiego asfales — mocny, wytrzymały. Rzymianie nazywali asfalty pixtumens — gotująca się smoła, stąd pochodzi nazwa bitum. (Obecnie bitumami nazywa się łącznie lepiszcza asfaltowe i smołowe pochodzące z przeróbki węgla lub drewna). Asfalty używane były w budowlach już przed 5 tysiącami lat w Su- mero-Akkadzie, a następnie w Asyrii, Persji, Rzymie itd. W wiekach średnich o asfalcie zapomniano. Dopiero w wieku XVIII, a zwłaszcza XIX, asfalt został ponownie wprowadzony do budownictwa (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Definicję „asfalt” należy zawsze uzupełnić bliższym określeniem pochodzenia, a więc np. asfalt naturalny, asfalt ponaftowy itd. Asfalty naturalne występują w większych ilościach w jeziorach wyspy Trinidad, w Morzu Martwym, na Kaukazie i Uralu, w Wenezueli, w USA, we Francji, Italii, Jugosławii itp. W Polsce asfalty naturalne spotyka się w skałach wapiennych i piaskowych, jednak w tak niewielkich ilościach, że eksploatacja ich nie opłaca się. Z asfaltów naturalnych najczęściej używany był w Polsce asfalt „Trinidad”, jeden z najlepszych, w którym wszystkie procesy chemiczne już dawno zostały zakończone. Asfalt ten wydobywa się z jeziora na wyspie Trinidad, po czym podlega on oczyszczeniu w pobliskiej rafinerii, skąd zostaje eksportowany pod nazwą asfaltu „Trinidad epuró”. Zawiera 57% czystego asfaltu, 38% mączki mineralnej i 5% składników organicznych nierozpuszczalnych w CS2 (siarczek węgla).Obecnie z naturalnych asfaltów najczęściej spotykany jest w Polsce asfalt albański (uprawnienia budowlane).

Powłoka zabezpieczająca

Najwięcej jednak są stosowane w budownictwie asfalty ponaftowe otrzymywane przy destylacji ropy naftowej. Dzięki wymienionym właściwościom asfalty nadają się do stosowania jako powłoki zabezpieczające od wody bądź też od niszczącego działania czynników atmosferycznych jak również od działania kwasów i ługów.

Duże zastosowanie mają asfalty w przemyśle papowym, do podłóg a szczególnie w drogownictwie. w tejże suszarce pierścieni mosiężnych P o średnicy wewnętrznej 15,9 mm i wysokości 6,3 mm umieszczonych na płytce mosiężnej powleczonej cienką warstewką płynnego mydła lub mieszaniny gliceryny z dekstryną (w stosunku 1,3 : 1) (program egzamin ustny. Pierścienie z asfaltem pozostawia się na pół godziny w temperaturze otoczenia (nie niższej od +18°C), po czym nadmiar asfaltu ścina się rozgrzanym nożem. Następnie pierścienie z asfaltem umieszcza się w okrągłych otworach środkowego krążka P2 aparatu. Aparat wraz z termometrem wstawia się do zlewki Z ze świeżo zagotowaną wodą o temperaturze co najmniej o 35°C niższej od przypuszczalnej temperatury mięknienia; poziom wody w zlewce powinien być o 50 mm wyższy od poziomu pierścieni z asfaltem. Po upływie pół godziny układa się ostrożnie kule stalowe polerowane K o średnicy 9,5 mm na środku pierścieni, po czym ogrzewa się wodę w zlewce tak, aby przyrost temperatury wynosił około 5°C na minutę. Przy pomiarze temperatury asfaltów niskotopliwych (temperatura mięknienia P i K 25-^35°C) oraz wysokotopliwych (temperatura mięknienia P i K powyżej 80°C) stosuje się zamiast wody glicerynę. W pierwszym przypadku oziębia się ją do temperatury —5 lub ±0°C i następnie, podgrzewa jw., w drugim przypadku podgrzewa się do temperatury otoczenia (opinie o programie).

Temperaturę mięknienia P i K odczytuje się jako temperaturę, przy której miękniejący i uginający się pod ciężarem kuli asfalt lub sama kula dotknie do dolnego krążka P3. Asfalty przeznaczone do zwykłych robót izolacyjnych i zapraw powinny mieć temperaturę mięknienia nie niższą od + 40°C (segregator aktów prawnych).

Ciągliwość charakteryzuje plaśtyczność asfaltów. Badanie ciągliwości, określone szczegółowo w PN/C-04132, przedstawia się następująco. Trzy złożone foremki układa się na płytce metalowej polerowanej, powleczonej cienką warstwą płynnego mydła albo kleju sporządzonego z dekstryny i gliceryny (w stosunku 1,3 : 1); boczne części foremek powinny być również posmarowane. Do tak przygotowanych foremek wlewa się badany asfalt poprzednio roztopiony i ogrzany do temperatury o 80-^100°C wyższej od temperatury mięknienia. Foremki z asfaltem pozostawia się przez godzinę w temperaturze 14-^25°C, po czym ogrzanym nożem ścina się nadmiar asfaltu, a następnie wkłada się foremki na dalszą godzinę do termostatu napełnionego wodą o temperaturze badania 25°C. Potem umieszcza się foremki po odjęciu bocznych części w skrzyni tzw. duktylometru z wodą o takiej samej temperaturze, w którym następuje rozciąganie przez posuwanie jednego z uchwytów z szybkością 5 cm/min. Podczas rozciągania obserwuje się coraz bardziej zwężającą się nić asfaltu (promocja 3 w 1).