Badanie sklerometryczne

Badanie sklerometryczne ma więc charakter jedynie porównawczy i nieuzasadnione jest twierdzenie producentów, że liczba odbicia może być bezpośrednio przeliczona na wartość wytrzymałości na ściskanie. W szczególności twardość betonu zależy od sprężystych właściwości użytego kruszywa i może ulec zmianom na skutek większych różnic w składzie mieszanki lub na skutek wpływu karbonizacji. Niezależnie od tego badanie to jest użyteczna jako miara jednorodności betonu oraz ma wielkie znaczenie dla badania jakości materiału w konstrukcji, przy produkcji większej liczby wyrobów do siebie podobnych, takich jak elementy prefabrykowane (program uprawnienia budowlane na komputer).

Rzeczywista wytrzymałość betonu, z którą porównuje się kolejno wytężenie poszczególnych elementów, musi być wyznaczona przez zwyczajne niszczenie próbek. Metody kalibracji oraz wskazówki do korzystania ze sklerometru są podane w normie BS 4408: Part 4: 1971. Stosując sklerometr można badać konstrukcję betonową w celu sprawdzenia, czy liczba odbicia osiągnęła już wartość, o której wiadomo, że odpowiada pożądanej wytrzymałości. Może to dopomóc w podjęciu decyzji, czy można już usunąć rusztowania lub oddać konstrukcję do użytku. Inne zastosowanie sklerometru polega na sprawdzeniu, czy przyrost wytrzymałości danego betonu nie został zakłócony przez działanie mrozu w młodym wieku betonu (program uprawnienia budowlane na komputer).

Nowy sposób badania, znany pod handlową nazwą próby windsorskiej, polega na ocenie wytrzymałości betonu na podstawie głębokości penetracji pręta metalowego (bolca), wstrzeliwanego w beton ładunkiem prochowym o ustalonej mocy. U podstaw tej metody leży spostrzeżenie, że przy ustalonych warunkach badania głębokość penetracji jest odwrotnie proporcjonalna do wytrzymałości betonu na ściskanie, przy czym związek ten zależy od twardości kruszywa (uprawnienia budowlane).

Badanie oporności

Z uwagi na to ostatnie konieczne jest określenie twardości kruszywa wg skali Moha, co jednak nie nastręcza żadnych trudności. Dostępne są wykresy wytrzymałości w funkcji głębokości penetracji (lub też długości wystającej części bolca) dla kruszyw o twardości równej 3H-7 stopni wg skali Moha, jednak w praktyce oporność na penetrację należy powiązać z wytrzymałością próbek normowych lub próbek wyciętych z danego betonu. Próba ta w zasadzie mierzy twardość i nie może dać bezwzględnych wartości wytrzymałości, niemniej jest bardzo użyteczna przy określaniu wytrzymałości względnej, tj przy przeprowadzaniu porównań (program egzamin ustny).

Bolce wstrzeliwuje się w układach, zawierających każdy po trzy bolce umieszczone w bliskiej odległości, przy czym do oceny wytrzymałości bierze się wartość średnią. Koszt takiego kompletu bolców wynosi 1,5 funta ang. Może się to wydawać drogie, jednak, w odróżnieniu od wycinania próbek walcowych z konstrukcji, nie dochodzi dodatkowy koszt obsługi, przechowywania i badania w maszynie, przy czym, oczywiście, wycinanie walców i ich adaptacja do badań są również kosztowne (opinie o programie).

Badanie wytrzymałości na podstawie penetracji można uznać za metodę prawie nieniszczącą, ponieważ zniszczenie betonu za pomocą bolców o średnicy 6,3 mm jest jedynie lokalne, a ponadto można wykonać badania ponowne, w bezpośredniej bliskości miejsca pierwszego pomiaru. Ocena tego badania nie została na razie opublikowana, lecz odpowiednia instrukcja ASTM jest przygotowywana. Prawdopodobne jest, że badanie oporności na penetrację wyeliminuje przynajmniej częściowo badanie sklerometrem, od którego jest pod wieloma względami lepsze, ponieważ pomiar nie następuje jedynie na powierzchni, ale i w głębi (bolec rzeczywiście kruszy kruszywo i ściska materiał, w który jest wstrzeliwany) (segregator aktów prawnych).

Normowe próby wytrzymałości betonu przeprowadza się na specjalnie przygotowanych próbkach, które z konieczności nie są prawdziwymi próbkami betonu w konstrukcji rzeczywistej. Jednym z efektów takiego stanu rzeczy jest to, że stopień zagęszczenia betonu w konstrukcji nie ma odzwierciedlenia w wynikach prób wytrzymałości i nie jest możliwe stwierdzenie, czy uzyskana została taka sama potencjalna wytrzymałość mieszanki, jaką wykazują wyniki badań (promocja 3 w 1).