Cukry złożone

Cukry złożone - cukry dające się hydrolitycznie rozszczepić na cukry proste; c.z. dzielą się na oligosacharydy i polisacharydy.

Cukrzany - bardzo nietrwałe związki cukrów z tlenkami metali, w których cukier odgrywa rolę kwasu.

Cukrzyca - gęsta mieszanina kryształów cukru i syropu międzykryształowego, powstająca w wyniku krystalizacji soku gęstego, klarówek. odcieków i u lepów.

Cuma - lina do cumowania statku (program uprawnienia budowlane na komputer).

Cumowanie - przymocowanie statku (zwykle za pomocą lin) do przystani, nabrzeża, dalb, beczek lub do innego statku.

Cumowanie  - łączenie na orbicie statków kosmicznych lub ich członów.

Cumowisko - miejsce cumowania statków.

Cumulonimbus - chmury kłębiaste deszczowe.

Curieterapia - metoda leczenia radioterapii polegająca na stosowaniu naturalnego pierwiastka promieniotwórczego radu wykrzystywana głównie do leczenia nowotworów złośliwych.

Cybernetyka - nauka zajmująca się badaniem ogólnych procesów łączności i sterowania występujących w maszynach, organizmach żywych i społecznościach.

Cyborg - organizm (ludzki lub zwierzęcy), którego procesy życiowe są w sposób zasadniczy wspomagane przez urządzenia cybernetyczne (np. w związku z przebywaniem przez dłuższy czas w przestrzeni kosmicznej, na dnie morza itp.).

Cybuch - piszczel.

Cycero - stopień pisma drukarskiego o wielkości 12 punktów typograficznych (- 4,513 mm); (2) jednostka miary wielkości typograficznej równa 12 punktom typograficznym.

Cyfra - system pozycyjny.

Cyfra dziesiętna - w zapisie dziesiętnym jedna z cyfr od 0 do 9 (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Cyfra kontrolna - cyfra dodatkowa (nadmiarowa) w pewnej jednostce informacji (np. słowie) dobrana w sposób umożliwiający wykrycie zniekształceń tej jednostki przy jej przesyłaniu, przechowywaniu lub przetwarzaniu; zob. bit kontrolny.

Cyfra znacząca - każda cyfra liczby z wyjątkiem zer początkowych; np. w zapisie dziesiętnym dla 0,230 znaczące są 2, 3 i 0, dla 230 wszystkie są znaczące, dla 0,0230 znaczące są 2, 3 i 0; dla ułamków ostatnia cyfra oznacza miejsce dokładności.

Cyfronik - inżynier elektronik, specjalista w dziedzinie techniki cyfrowej.

Cyfronika - technika cyfrowa.

Cyfrowanie - umieszczanie cyfr przy podziałce.

Cyjan1, (CN)2 - związek węgla z azotem, bezbarwny gaz o woni gorzkich migdałów, silnie trujący, stosowany do syntez organicznych.

Cyjan  CN - rodnik jednowartościowy.

Cyjanamidek wapniowy

Cyjanamidek wapniowy, cyjanamid wapniowy, CaCN2 - bezbarwne ciało krystaliczne, pod wpływem wody ulegające rozkładowi na węglan wapniowy i amoniak; c.w. stosowany jest jako nawóz sztuczny, do utwardzania żelaza i stali oraz jako środek chwastobójczy (uprawnienia budowlane).

Cyjanek potasowy, KCN - białe, krystaliczne ciało stałe, higroskopijne. bardzo silnie trujące; c.p. ma zastosowanie jako składnik kąpieli galwanicznych, w metalurgii srebra i złota, jako środek owadobójczy oraz do wielu syntez.

Cyjanek sodowy, NaCN - białe, krystaliczne ciało stałe, dobrze rozpuszczalne w wodzie i alkoholu; jest silną trucizną: stosowany jako odczynnik chemiczny, składnik kąpieli galwanicznych, do syntezy wielu związków organicznych, jako środek owado- i gryzoniobójczy.

Cyjaniany, MeCX’N - sole kwasu cyjanowego HOCN stosowane do syntezy organicznej.

Cyjanit - dysten (program egzamin ustny).

Cyjanizacja - odzyskiwanie metali z rud przy zastosowaniu cyjanku jako rozpuszczalnika.

Cyjanki, MeCN - sole kwasu cyjanowodorowego HCN, silne trucizny; roztwory wodne c. rozpuszczają złoto i srebro; stosowane w galwanotechnice oraz przy wydobywaniu złota ze złóż: największe zastosowanie ma c. potasowy (KC N) i c. sodowy (NaCN).

Cyjanki organiczne - nitryle.

Cyjanofum - środek owadobójczy zawierający cyjanek wapniowy, z którego pod w pływem wilgoci wydziela się gazowy cyjanowodór.

Cyjanohydryny, hydroksynitryle - związki organiczne zawierające w cząsteczce grupę hydroksylową i cyjanową; ważne produkty w’ syntezie organicznej, stosowane np. do otrzymywania metakrylanu metalu (opinie o programie).

Cyjanokobalamina - witamina B12.

Cyjanotypia - wykonywanie na papierze pokrytym warstwą światłoczułą (roztworem żelazocyjanku potasowego i cytrynianu amonowo-żelazowego) kopii tekstu lub rysunku kreskowego, sporządzonego uprzednio na materiale przezroczystym; otrzymana kopia jest negatywem w postaci białych linii na ciemnoniebieskim tle; c. stosuje się głównie do powielania rysunków technicznych (segregator aktów prawnych).

Cyjanowanie - rodzaj obróbki cieplno-chemicznej polegający na wprowadzeniu do powierzchniowej warstwy przedmiotu równocześnie węgla i azotu w celu uzyskania dużej twardości; rozróżnia się c. w niskich temperaturach (530-560 °C) stosowane do narzędzi ze stali szybkotnących oraz c. w wysokich temperaturach (840-860 ”C lub nawet 940-960 °C wówczas, gdy chce się uzyskać grubą, twardą warstwę), po którym następuje hartowanie - stosowane do części maszyn ze stali konstrukcyjnej.

Cyjanowanie gazowe, węgloazotowanie, nitrona- węglanie - cyjanowanie w ośrodku gazowym, odbywające się w szczelnie zamkniętym piecu, przez który przepuszcza się mieszaninę składającą się np. z 70- 80% gazu świetlnego i 20 - 30% amoniaku; c.g. przeprowadza się w niskich i wysokich temperaturach (promocja 3 w 1).

Cyjanowanie kąpielowe - cyjanowanie w kąpieli cyjankowej, w skład której wchodzą sole cyjankowe (np. cyjanek sodu, wodorotlenek potasu); c.k. przeprowadza się w niskich i wysokich temperaturach.