Kolumna

Kolumna podobna do jońskiej, lecz wysmuklejsza (program uprawnienia budowlane na komputer). Głowica złożona jest z płytki wspartej na małych wolutach po przekątnej i z walca otoczonego 16 stylizowanymi liśćmi akantu. Belkowanie, fryz i gzyms stanowią elementy podobne do porządku jońskiego, lecz o nieco innych proporcjach. Gzyms zwieńczony jest ozdobami (akro- terie i palmety). Wysokość całego porządku wynosi 24 do 25 modułów. Tympanon podobny jest do jońskiego.

Gzyms jest bardziej’ wystający, wsparty na konsolkach, między nimi są wklęsłe skrzynki (kasetony) z rozetami. Wysokość całego porządku wynosi 25 modułów. Porządek kompozytowy (złożony) rzymski: różni się od korynckiego tylko drobnymi szczegółami oraz głowicą, która stanowi zestawienie głowicy jońskiej z koryncką. Składa się on z walca z liśćmi akantu oraz wolut po przekątnych i poduszki z wolich oczu. Gzyms jest bez konsolek. Wysokość jak wyżej (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Wszystkie porządki rzymskie mogą być ustawione na cokołach (piedestał), a także mogą mieć kolumny obudowape bocznymi filarami, między którymi przerzucony jest łuk (archiwolta). Elementy te normowane są również modułami. Portale stanowią architektoniczne plastyczne wykończenie otworów wejściowych do budynków. Spotykane są one w Polsce zarówno w kościołach już od XII wieku, jak i w budynkach mieszkalnych (uprawnienia budowlane). Portale bywają przyozdabiane kolumnami, lukami, rzeźbami kamiennymi itp. Jako przykłady przytoczymy portal kamienny z kościoła św. Wincentego we Wrocławiu z XII wieku oraz portal najstarszego z istniejących budynków ceglanych - kościoła św. Jakuba w Sandomierzu z pierwszej połowy XIII wieku.

W ścianach wykonuje się szereg otworów okiennych, drzwiowych, bramowych itp.
Powierzchnie boczne otworów okiennych lub drzwiowych zwane są ościeżami lub glifami. Przy zastosowaniu okien skrzynkowych i zespolonych otwory zaopatruje się od góry i z boku w tzw. węgarki - występy do oparcia oboknia.
Przy oknach typu ościeżnicowego (z otwieraniem skrzydeł do wewnątrz i na zewnątrz) oraz przy zwykłych drzwiach węgarki są zbędne (program egzamin ustny).

się grzejniki, to mur podokienny powinien być cieńszy od muru pozostałego. Również i w tym przypadku, gdy ściana w danej kondygnacji ma grubość większą od potrzebnej ze względów izolacji cieplnej - mur podokienny projektuje się cieńszy od pozostałego.

Mur podokienny

Mur podokienny zakańcza się ławami podokiennymi od zewnątrz i podokiennikami wewnętrznymi. Te ostatnie wykonuje się w zwykłych budynkach mieszkalnych z płyt lastrikowych, czasem z desek pomalowanych olejno, a w budynkach reprezentacyjnych - z płyt marmurowych.
Wymiary otworów dla okien i drzwi znormalizowanych podane są szczegółowo w tomie III Budownictwa Ogólnego, Żenczykowski W., wyd. IBB, Warszawa 1949 (opinie o programie).

Gdy węgarków nie ma, konstrukcja się upraszcza, staje się bowiem całkowicie płaska od dołu.
Przykrycie otworów łukami z ciosów kamiennych spotyka się obecnie rzadko, natomiast przy każdej elewacji kamiennej budynku stosowane są nad otworami licówki z płyt kamiennych, które powinny być odpowiednio umocowane do belek nadokiennych.

Przykrycie otworów łukami odcinkowymi, półkolistymi, koszowymi, ostrołukami itp. może być zastosowane w zależności od wymagań architektury (segregator aktów prawnych).
Każda z płyt Kleina powinna się opierać na mitrze na długości (w jej kierunku) równej co najmniej połowie największego wymiaru cegły.

Płyty Kleina nie nadają się do elewacji wykańczanych w cegle, natomiast są korzystnym przykryciem otworów w budynkach tynkowanych, ponieważ nie stanowią odrębnego w murze podłoża do tynkowania, jak to ma miejsce przy belkach stalowych lub żelbetowych. Deskowanie pod płyty Kleina powinno być dostatecznie sztywne, aby się nie uginało pod ciężarem układanych warstw cegły (promocja 3 w 1).