Kształt cząstek

Określając wielkość ziarna czy cząstki możemy podać albo jej wymiar, albo nazwę gruntu dowolnie przywiązaną do pewnych wymiarów granicznych. Właśnie takie nazwy gruntów określające zakres wymiarów ziaren i cząstek. Podane w tablicy w nawiasach wymiary ziaren są także używane. Nazwy ił użyto również do określenia drobnoziarnistych gruntów plastycznych. Można uniknąć nieporozumień używając zamiast określenia ił określenia wymiar cząstek iłu, aby oznaczyć cząstki mniejsze od 2 pm (program uprawnienia budowlane na komputer). Wymiary różnych cząstek oraz niektóre metody ich określenia Najbardziej powszechną klasyfikację wymiarów podano w górnej części. Zapoznanie się z tym rysunkiem da pogląd na wymiary ziaren i cząstek oraz na ich ustalanie (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

We wstępie do tego rozdziału zwrócono uwagę, że ziarna i cząstki można by określić jednoznacznie jednym wymiarem liniowym jedynie w przypadku kształtu kulistego lub sześciennego. Nie jest to dalekie od prawdy w odniesieniu do cząstek pyłu i większych ziaren, natomiast znacznie odbiega od rzeczywistości przy wymiarach cząstek iłu. Zobrazowano, które przedstawiają ziarna piasku, który przedstawia cząstki iłu (uprawnienia budowlane). Blaszkowate cząstki, jak np. mika, zdarzają się w pyłach oraz w gruntach o grubszym uziarnieniu, a cząstki występują w grupie wymiarów cząstek iłu. W zasadzie większość cząstek pylastych i ziaren większych ma w przybliżeniu wymiary jednakowe we wszystkich kierunkach, natomiast większość cząstek ilastych odbiega dalece od tego warunku.

powszechniejszym kształtem cząstek iłu jest kształt blaszko waty, jaki często mają cząstki illitu i kaolinitu (program egzamin ustny). Występujące w gruncie cząstki » kształcie pręcików można najczęściej znaleźć we frakcji iłowej. Geologowie opracowujący skały (na podstawie stosunków wymiarów odłamków skalnych) używają takich określeń kształtów, jak dyskewaty, kulisty tsteroidalny), elipsoidalny, płaskowydłużony, wzecionowaty. Inżynier uważa za niepraktyczne określanie kształtu cząstek i ziaren grunta w zależności od stosunków ich wymiarów ze względu na małe wymiary, z którymi ma do czynienia.

Stopień obtoczenia

Stopień obtoczenia zależy od ostrości krawędzi oraz narożników ziarna. Pięć stopni obtoczenia ziaren. Drugorzędne cechy powierzchni ziarna i cząstki, niezależne od wymiarów, kształtu, stopnia zaokrąglenia nazywamy teksturą powierzchni. Oto niektóre z wyrażeń używanych do określenia tekstury powierzchni: matowa lub błyszcząca, gładka lub szorstka, prążkowana, oszroniona, porysowana lub dziobata (opinie o programie).

Kolor jest użyteczną cechą cząstek dla geologa górniczego, natomiast ma małą wartość dla inżyniera geotechnika. Inżynier używa często określenia koloru do opisu zbiorowiska ziaren czy cząstek, jak np. niebieski ił bostoński. Jednak z całą ostrożnością należy używać określeń gruntu związanych z kolorem, kolor bowiem masy gruntowej może podlegać zmianom w zależności od wilgotności i składu chemicznego (segregator aktów prawnych). Można zauważyć kilka postaci wyglądu ziaren. I tak ziarna piasku Ottawy i z Raguba są dobrze zaokrąglone oraz oszronione, natomiast ziarna piasku powstałego w wyniku kruszenia dużych brył skalnych mają ostre krawędzie i narożniki, a ich powierzchnie nie wykazują cech oszronienia, prążkowania ani porysowania. Na rysunkach piasku z Wenezueli widać, że poddanie piasku dużym naciskom może spowodować znaczne miażdżenie ziaren. I tak piasek rodzimy z Wenezueli zawiera 4% ziaren drobniejszych niż 0,074 mm, natomiast po poddaniu go dużemu naciskowi ilość ziaren drobniejszych niż 0,074 mm wzrosła do 20%. Wszystkie przedstawione piaski libijskie, z wyjątkiem piasku Raguba, pochodzą z pobliża Morza Śródziemnego i są w 70-^90% minerałami węglanu.