Kształt filarów w zaporach wielołukowych

Kształt filarów w zaporach wielołukowych z zasady mógłby być trójkątny; jeżeli w koronie przebiega droga, filary przyjmują kształt trapezowy (program uprawnienia budowlane na komputer). Pochylenie odwodnej krawędzi filarów daje się w granicach od 1 :0,7 do 1 :1, uzależnione to jest częściowo od jakości podłoża.

Górna granica jest rzadko stosowana - przy takim nachyleniu sklepienia znacznie się wydłużają, wzrasta objętość betonu, a w związku z tym i nakłady. Pochylenia krawędzi odpowietrznej filarów są stosunkowo strome i wynoszą średnio 1 :0,1 do 1 :0,4. Jeżeli sklepienia mają załamania lub zakrzywienia, to samo musi mieć i filar, gdyż krawędź odwodna filarów stanowi linię oparcia dla wezgłowi sklepień (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Jeżeli chodzi o przekroje poprzeczne filarów, mogą one mieć grubość jednakową, grubość zwiększającą się ku dołowi liniowo lub według krzywej (paraboli, hiperboli) i wreszcie grubość zmieniającą się skokowo przez danie odsadzek na odpowiednich poziomach. Najczęściej stosowany jest filar z liniową zmianą grubości, wtedy pochylenia ścian bocznych przyjmuje się ok. 1 :40 do pionu. Najmniejsza grubość filarów u góry (w koronie) wynosi ok. 0,35 m. Istnieją też rozwiązania, w których filar jest wydrążony w środku.

Istotną dla całości konstrukcji i jej ekonomicznego rozwiązania jest sprawa połączenia sklepień z filarami. Mogą one być wykonane, co spotyka się najczęściej, w postaci sztywnego zespolenia sklepienia z filarem. Sztywne połączenie ma jednak tę wadę, że powoduje naprężenia rozciągające w filarze od strony odwodnej (uprawnienia budowlane). Następuje to w wyniku kurczenia się sklepienia pod wpływem spadku temperatury oraz skurczu betonu. Aby lego uniknąć, wykonuje się luki ciągle powiązane ze sobą, lecz nie połączone z filarami. Dodatkową zaletą jest osiadania filarów, co przy obecnej tendencji wykonawstwa zapór wielołukowych również na słabszym podłożu ma niemałe znaczenie. Filar wolny jest wówczas od naprężeń rozciągających. Przy takim rozwiązaniu zachodzi nieraz konieczność poszerzenia filara w miejscu oparcia połączonych łuków. Połączenie to wykonywa się w postaci silnie zbrojonej głowicy.

Obliczenie łuku

Obliczenie i konstrukcja sklepień (program egzamin ustny). Sklepienia zapór wielołukowych można obliczać jako zwykłe sklepienia walcowe zamocowane w miejscu ich podparcia (w filarach), podobnie jak i w omawianych w poprzednim rozdziale zaporach łukowych. Dla różnych poziomów określa się potrzebne grubości lub sprawdza naprężenia przy założonych grubościach. Jako obciążenie sklepienia występuje parcie hydrostatyczne oraz składowa ciężaru własnego sklepienia (opinie o programie).

W odróżnieniu od zapór łukowych parcie hydrostatyczne (na skutek nachylenia sklepienia do poziomu) ma rozkład nierównomierny wzdłuż określonego łuku. Rozpatruje się parcie wody na łuk o szerokości 1 m w jego kluczu ciśnienie ma wartość ywVi, natomiast w miejscu podparcia jest większe i wynosi y„>yg. Jeżeli na zewnętrznej części łuku wykona się dokładny wykres ciśnień, to kształt tego wykresu będzie miał charakter krzywoliniowy o większych wartościach w miejscach podparcia. Wykres ciśnienia można więc podzielić na dwie części:

1) ciśnienie równomiernie rozłożone na obwodzie łuku o wartości YuJ/i i

2) ciśnienie rozłożone o wartości Yw(Us-V\) w miejscu podparcia i o wartości zerowej w kluczu łuku (segregator aktów prawnych).

Obliczenie łuku obciążonego ciśnieniem równomiernym dokonuje się podobnie, jak dla zapór łukowych. Naprężenia powstałe od ciśnienia nierównomiernego mają największą wartość w przekroju zbliżonym do miejsca podparcia łuku. Przy określaniu tych naprężeń można korzystać z wykresów, gdzie dane są wartości a’z w zależne od stosunku dli oraz od wartości połowy kąta środkowego a’z i v’w są to porównawcze naprężenia od strony zewnętrznej (odwodnej) i wewnętrznej (odpowietrznej) łuku w przekroju podparcia, d - grubość łuku, l - połowa rozpiętości łuku (promocja 3 w 1).