Materiał eksploatowany

Warunkiem koniecznym w tym wypadku, prócz fachowego rozmieszczenia siatki wierceń, obliczenia ładunku materiału wybuchowego i przeprowadzenia wybuchu, jest nadzwyczaj staranne wykonanie okrywki do zdjęcia warstwy zwietrzałej skały włącznie (program uprawnienia budowlane na komputer). W wypadku niestarannego wykonania tego może nastąpić pomieszanie użytecznego materiału kamiennego z nieużytecznym materiałem nadkładu, co pociąga następnie za sobą wiele kosztów i kłopotu. Przykładem takiego rozpoczęcia eksploatacji może być kamieniołom ..Zawirecie", położony o S km. ca wschód od stacji kolejowej Klesów (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Materiałem eksploatowanym jest granit drobnoziarnisty ciemno-czerwony (klesowit) o dużej wytrzymałości powyżej kg/cm.² doskonały dla wyrobów materiałów drogowych włącznie do kostki. Po stwierdzeniu jakości materiału i rozmiaru zalegania podkładu przy pomocy siatki wierceń udarowych oraz systemem dołów próbnych, wykonano staranną odkrywkę na przestrzeni m. kw. i przystąpiono do wykonania wierceń dla założenia min (uprawnienia budowlane).

Do tego celu sprowadzono specjalną maszynę wiertniczą, pochodzenia belgijskiego, gdzie system eksploatowania kamieniołomów porfirowych na wzór amerykański przy pomocy wielkich wybuchów jest powszechnie przyjęty. Maszyna skonstruowana jest specjalnie do wiercenia w bardzo twardych materiałach systemem udarowym, przy ilości uderzeń około 55 na minutę (program egzamin ustny). Do wyszkolenia obsługi maszyny, jak też do założenia, załadowania i zapalenia min sprowadzeni byli specjaliści belgijscy. Belgijski, a właściwie amerykański, sposób eksploatowania kamieniołomów polega na wytworzeniu kilku pięter o wysokości od 10 do 20 m. Równolegle do krawędzi każdego piętra pewnej odległości od niej, zależnej od głębokości otworu i mocy skały, wierci się w skale wspomnianą już maszyną wiertniczą szereg otworów średnicy 200 mm. sięgających spodem do poziomu niższego piętra (opinie o programie).

Jednorazowy odstrzał

Następnie otwory te załadowuje się materiałem wybuchowym i jednoczesnym wybuchem zwala całą masę skały na poziom dolnego piętra. Z tego poziomu następuje naładunek na środki transportowe wewnętrzne mniejszych brył. większe zaś bryły rozbija się na miejscu przed załadowaniem w tymże poziomie. Jednorazowy odstrzał daje od 40 do 60 tysięcy ton skruszonej masy skalnej. Ponieważ głównym materiałem dostarczanym przez belgijskie kamieniołomy porfiru są materiały drogowe (grys, tłuczeń i kostka wszelkiego rodzaju) więc na odspajaniu większych bloków tam nie zależy i sposób ten uważany jest za najekonomiczniejszy (segregator aktów prawnych).

A trzeba zauważyć, że Belgowie rachować umieją. Sposób ten miał być stosowany nadal w kamieniołomie “Zawiercie". W tym celu sporządzono tam 19 otworów wiertniczych w skale granitowej, głębokości po 8 i 6 m. o średnicy otworu 200 mm., do których załadowano łącznie 1.250 kg. dynamitu. Wszystkie ładunki połączone lontem detonacyjnym (trójnitrotoluolowym) w otoczce ołowianej o szybkości detonacyjnej 5.000 m sek., którego koniec zaopatrzony był w zapalnik elektryczny ze spłonką.

Zapalnik połączony był kablem z zapalarką elektryczną oddaloną od miejsca wybuchu o około 140 m. (porównaj: Rozdział VI, Roboty Strzelnicze). Efekt wybuchu zruszenie około 10.000 m. skały i wykonanie pierwszego zarywu na przestrzeni około 1.500 m.² i na głębokość do 8 m. w skale. Była to praca, dla której przy normalnym sposobie eksploatacji potrzebaby ok. dwóch do trzech lat dużego nakładu pracy, bez możności wydobywania znacznych opłacających się mas kamienia (promocja 3 w 1).

Koszt wykonania wybuchu, tj. przeprowadzenia wierceń, amortyzacja 10°/o maszyny wiertniczej, koszt materiałów wybuchowych, załadowania min i spowodowania wybuchu oraz koszt nadzoru technicznego specjalnego nad tymi robotami wyniósł okrągło 24.500 zł. Odbudowa stopniami ukośnymi bywa najczęściej stosowana w twardych gatunkach kamienia, wykazującego wyraźne Lnie spękania i podziału, a więc w kamieniołomach bazaltu, porfiru, melafiru i w wielu kamieniołomach wapiennych. Natomiast uskoki pionowe bywają najczęstszą formą odbudowy kamieniołomów o bardziej wyraźnym uwarstwieniu.