Moduł sprężystości doraźnej
Moduł sprężystości doraźnej i opóźnionej odpowiadają reakcji sprężystej kolejno ciała tzw. pseudostałego (obejmującego wszystkie fazy wymienione na początku niniejszego paragrafu) oraz samego szkieletu stałego (program uprawnienia budowlane na komputer).
Przy odkształceniu o skończonej szybkości obserwujemy nieliniowe narastanie odkształceń z naprężeniami. W związku z tym możemy wyróżnić moduły trojakiego rodzaju:
moduł sprężystości E, przedstawiający nachylenie stycznej w punkcie początkowym krzywej,
moduł odkształcenia E, określony nachyleniem prostej łączącej początek wykresu z rozpatrywanym punktem krzywej,
moduł obciążenia Et, wyznaczony nachyleniem stycznej do krzywej w rozpatrywanym punkcie wykresu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Omówione krzywe i moduły są zależne od marki betonu, marka zaś związana jest w pierwszym rzędzie ze współczynnikiem wodno-cementowym, którego rolę przedstawiliśmy powyżej. Przebieg tych krzywych (e, o) zależny jest jednak również od szybkości obciążenia, toteż nie są one reprezentatywne dla odkształceń opóźnionych.
Odkształcenia skurczu i pełzania wywołują spadek naprężeń w uzbrojeniu sprężającym, zwany stratą sprężenia (uprawnienia budowlane).
W przeciwieństwie do żelbetu działają one w tym samym kierunku co siła sprężająca, w żelbecie natomiast (a także w uzbrojeniu pomocniczym w elementach sprężonych) wywołują w uzbrojeniu naprężenia ściskające. W słupach żelbetowych ściskanych, naprężenia te z reguły przekraczają granicę plastyczności stali. Zjawiska te wpływają również w sposób istotny na przyczepność uzbrojenia do betonu.
Relaksacja uzbrojenia
Postulaty ekonomiczne wymagają możliwie maksymalnego naprężania uzbrojenia (program egzamin ustny). Przy tych wysokich naprężeniach musimy się liczyć z relaksacją stali i nieodzowne staje się doświadczalne wyjaśnienie:
- czy spadek naprężeń w uzbrojeniu ma charakter ograniczony (co jest podstawowym warunkiem zastosowania stali),
- jak wielkich strat naprężeń należy oczekiwać,
- czy i w jakim stopniu możliwe jest zlikwidowanie względnie zredukowanie strat przez przeciążenie lub dociąganie uzbrojenia (opinie o programie).
Pierwsza z tych metod polega na chwilowym (trwającym kilka lub kilkanaście minut) naciągnięciu kabla powyżej przewidzianej wartości naprężenia wstępnego w trakcie sprężania. Druga metoda sprowadza się do dodatkowego naciągnięcia kabla po pewnym czasie, gdy można oczekiwać, że nastąpiła już większa część relaksacji. Możliwość zastosowania metod tego rodzaju wypływa z faktu, że relaksacja uzbrojenia, w odróżnieniu od pełzania betonu, jest procesem krótkotrwałym, trwającym godziny a co najwyżej kilka dni (pełzanie betonu zaś trwa kilka lat).
Wykresy w układzie (e, o) wskazują, że krzywą obciążenia doraźnego należy zastąpić całą rodziną krzywych, z których każda odpowiada odkształceniom po pewnym czasie t; jedna z tych krzywych dla czasu tu uwidoczniona jest na wykresach (segregator aktów prawnych). W przypadku pełzania, określonym naprężeniom towarzyszą odpowiednio zwiększone odkształcenia, w przypadku relaksacji, danym odkształceniom odpowiadają zmniejszające się naprężenia.
Relaksacja może być zdefiniowana w sposób ogólniejszy, jako spadek napięcia przy stałej szybkości narastania odkształcenia; szczególnym przypadkiem jest prędkość zerowa, tzn., zgodnie z definicją spadek naprężenia przy odkształceniu stałym.
W elementach sprężonych możemy założyć stałe odkształcenie tylko w pewnym przybliżeniu, gdyż równocześnie z relaksacją uzbrojenia następuje skurcz i pełzanie betonu; mówimy w tym przypadku o relaksacji złagodzonej (promocja 3 w 1).
