Obliczanie elementów konstrukcyjnych

Obliczanie krokwi. Przy obliczaniu krokwi najlepiej jest rozkładać obciążenie dachu na dwa kierunki: prostopadły i równoległy do połaci dachu. Obciążenie prostopadłe powoduje powstanie reakcji podporowych w miejscach podparcia krokwi, a więc i w kalenicy (program na komputer). W kalenicy koncentrują się wzajemne oddziaływania krokwi i reakcje wywołują powstanie dodatkowych sił podłużnych w krokwiach o znaku zależnym od kąta między krokwiami w kalenicy, od rodzaju obciążenia (symetryczne czy niesymetryczne) i od sposobu oparcia. Jeżeli krokiew opiera się na płatwi kalenicowej i leży swobodnie bez wrębów na płatwi stopowej tj. największa siła osiowa rozciągająca wypada przy kalenicy (program na telefon). W przypadku gdy krokiew swobodnie oparta jest w kalenicy, a połączona jest wrębem z płatwią stopową, rozkład sił osiowych wzdłuż krokwi będzie miał przebieg odwrotny. W przypadku gdy krokiew na obu końcach jest zamocowana, rozkład sił osiowych przebiega na części długości występują siły rozciągające, a na części — ściskające (program egzamin ustny).

Krokwie, jeżeli konstruuje się je w sposób zapewniający ciągłość, można obliczać jako belki na podporach sprężystych lub stałych. W wiązarach np. płatwiowo-kleszczowych lub mieszanych pełnych ugięcie podpór w zasadzie nie występuje, ale w wiązarach pustych, przy oparciu krokwi na uginających się pod wpływem obciążenia płatwiach, waha się ono w granicach 0,5-^2 cm. Na wielkość ugięcia ma wpływ rozstawienie wiązarów pełnych, rodzaj podparcia płatwi mieczami (w jednej czy dwóch płaszczyznach) oraz sposób ustawienia płatwi.

Ze względu na ugięcie płatwi pośrednich w wiązarach pustych oraz na osłabienie krokwi wcięciami w miejscu oparcia na płatwi oblicza się zwykle krokwie jako belki swobodnie podparte o rozpiętości ld (opinie o programie).
Obliczanie krokwi narożnych i koszowych. Krokwie narożne np. dachu czterospadowego lub krokwie koszowe dachu załamanego w planie oblicza się jako belki wolnopodparte pracujące: a) pod obciążeniem pionowym od ciężaru własnego dachu i ciężaru śniegu lub od ciężaru własnego i obciążenia wiatrem, albo b) pod obciążeniem pionowym składającym się z ciężaru własnego dachu i siły skupionej (w postaci człowieka z narzędziami), umieszczonej w środku rozpiętości krokwi. Pierwszy przypadek najczęściej jest miarodajny (segregator aktów prawnych).

Płatwie dachów typu ciesielskiego wykonuje się na ogół jako belki rozcięte na podporach o długości równej rozstawowi wiązarów pełnych, tj. przeważnie 3-r-4 m i podparte mieczami. W obliczeniach płatwi ustawionych pionowo uwzględniamy obciążenie pionowe składające się z ciężaru własnego dachu, obciążenie śniegiem, pionowej składowej obciążenia wiatrem prostopadłego do połaci dachu oraz obciążenia poziomego od składowej poziomej obciążenia wiatrem.

Kleszcze pracują jako ściągi w układzie trój przegubowym znajdującym się nad nimi, ale podlegają również ściskaniu od poziomej składowej obciążenia wiatrem i zginaniu od obciążenia montażowego równego ciężarowi człowieka z narzędziami umieszczonego w środku rozpiętości. Dla wymiarowania decydujące znaczenie ma ściskanie i zginanie. Ponieważ jednak są to obciążenia chwilowe, można przyjmować naprężenie w kleszczach o 20°/o wyższe od dopuszczalnego. Kleszczy jako elementów ściskanych nie należy wykonywać z desek cieńszych niż 38 mm, gdyż w przeciwnym razie zachodzi potrzeba stosowania między nimi dużej ilości przewiązek (promocja 3 w 1).

Słupki w wiązarze

Słupki w wiązarze są podporami dla płatwi. Ze względów konstrukcyjnych wymiar ich powinien być nie mniejszy niż 10/12 cm, przy czym większy wymiar daje się w płaszczyźnie mieczy, które opieramy na słupkach na wręby czołowe. Obliczamy słupki ze względu na wyboczenie lub na docisk, o ile opierają się one na podwalinach.
Miecze oblicza się ze względu na wyboczenie, a murłaty jako belki swobodnie podparte o rozpiętości równej rozstawowi kotwi murłatów w murze (w przypadku istnienia sił poziomych) lub daje się o wymiarach przyjmowanych ze względów konstrukcyjnych.