Ograniczenie wysokości piętrzenia

Jazy nie pozwalają na regulację poziomów wody w górnym stanowisku, gdyż poziomy te kształtują się w zależności od wielkości dopływu, natomiast nie spadają oczywiście nigdy poniżej korony jazu (chyba że jaz jest zaopatrzony w spust denny, pozwalający na opróżnienie górnego stanowiska) (program uprawnienia budowlane na komputer).

Dlatego też jazy tego typu spotyka się stosunkowo rzadko i przeważnie na małych ciekach, prowadzących niewielkie ilości wody. Typowe zastosowanie znajdują one przy zabudowie potoków górskich, gdzie zresztą nazywa się je niesłusznie lecz tradycyjnie „zaporami” (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Powstający powyżej takiej zapory mały zbiornik wodny jest prawie zawsze przeznaczony do zalądowania, zaś spadek koryta cieku na tym obszarze na tyle staje się łagodniejszy, że działalność erozyjna potoku ustaje. Jazy zasuwowe. Zamknięcia w takich jazach są dla przepuszczenia wody podnoszone do góry. W pozycji niepodniesionej zamknięcia opierają się o próg jazu, lecz siły parcia wody przekazują wyłącznie na filary i przyczółki, które wymagają skutek tego specjalnej konstrukcji, zależnej od typów zamknięć (uprawnienia budowlane). Istnieją 3 najważniejsze rodzaje zamknięć, a mianowicie zamknięcia zasuwowe, segmentowe i walcowe. Ze względu na wielki wzrost ciężaru zamknięć przy zwiększaniu ich rozpiętości, światła poszczególnych przęseł jazowych są ogra niczone, a wskutek tego jazy wykonywane są najczęściej jako konstrukcje wieloprzęsłowe.

Jazy tego typu nadają się doskonale do piętrzeń na dużych rzekach, zwłaszcza prowadzących rumowisko wleczone, gdyż podniesienie zamknięć od góry przy przejściu wielkich wód umożliwia jego przepuszczenie przez profil jazowy, o ile próg nie jest wzniesiony ponad dno rzeki (program egzamin ustny). Zastrzeżenie to odpada, gdy próg jest zaopatrzony w spust denny umożliwiający płukanie górnego stanowiska.
Ograniczenie wysokości piętrzenia tego typu jazów wynika jedynie z konstrukcji samych zamknięć i jest różne dla różnych typów. Najczęściej spotyka się wysokości zamknięć od 4 do 8 m; jednak mogą one dochodzić do 10, a wyjątkowo nawet do kilkunastu metrów (opinie o programie).
W przypadku, gdy zachodzi konieczność przepuszczenia wody (a zwłaszcza lodu) górą, zasuwa może być wykonana z klapą albo też wykonana jako dwudzielna, złożona z 2 zasuw mogących zmieniać swe wzajemne położenie.

Istnieje kilka systemów rozwiązania zasuw dwudzielnych, najczęściej spotyka się je w formie tzw. zasuwy hakowej.
Druga zasadnicza różnica w porównaniu do jazów zasuwowych polega na tym, że w pozycji podniesionej klapy przekazują większość sił od parcia wody nie na filary, lecz na próg, który wymaga wskutek tego specjalnego ukształtowania, podczas gdy konstrukcja filarów jest prostsza, niż w jazach zasuwowych.

Zamknięcia sektorowe

Należy nadmienić, że zamknięcia zasuwowe i segmentowe mogą być stosowane również do przelewów na zaporach, upodabniając te ostatnie niejako do jazów o bardzo wysokim progu i stosunkowo niskim przelewie (segregator aktów prawnych).
Wreszcie należy dodać, że spotyka się czasami zasuwy opuszczane w dół dla przepuszczenia wody. Rozwiązanie takie jest możliwe tylko przy wysokich progach i stosowano jest bardzo rzadko (między innymi we Włocławku na Wiśle).

Zamknięcia dla przepuszczania wody są tu opuszczane w dół. Klapy na niskich progach nie nadają się do rzek prowadzących rumowisko wleczone, gdyż położone klapy mogą zostać przez to rumowisko zasypane, co utrudniałoby ich późniejsze podniesienie. Natomiast mogą być stosowane jako zamknięcia przelewów na zaporach oraz na jazach o wysokiej części stałej (promocja 3 w 1).
Z powyższego wynika, że światła przęseł jazowych mogą być w jazach klapowych większe niż w jazach zasuwowych i tak też często bywa. Jeśli mimo to całość światła jazu dzieli się na przęsła przez ustawienie pośrednich filarów, to najczęściej wynika to albo ze względu na konieczność budowy mostu nad jazem, albo z uwagi na obsługę jazu.

W jazie tym korpus jest dość wysoki, zaś w jego części dolnej zainstalowany jest spust denny, zamykany z kolei zasuwą obsługiwaną z galerii wewnątrz korpusu jazu.
Istnieje bardzo wiele systemów’ klap jazowych, różniących się zarówno konstrukcją samych klap jak i sposobem ich podparcia i rodzajem urządzeń służących do ich podnoszenia.

Należy wspomnieć, że ewolucja zamknięć klapowych doprowadziła do powstania szeregu systemów pokrewnych, które otrzymały w literaturze technicznej osobne nazwy, a które my jednak zaliczamy do klap w szerokim ujęciu tego terminu. Są to kombinowane klapy o napędzie hydraulicznym, z których na szczególne wyróżnienie zasługują zamknięcia sektorowe, bębnowe i dachowe.