Opór bocznego tarcia

Przy opuszczaniu kesonu w głąb gruntu najważniejsze zadania polegają na sprawnym wydobywaniu gruntu z komory roboczej na zewnątrz, na równoczesnym wznoszeniu muru ponad stropem kesonowym i na przedsiębraniu należytego podpierania i rozpierania w komorze roboczej w razie odchylenia się kesonu lub zejścia jego z osi (program uprawnienia budowlane na komputer). W miarę zagłębiania się kesonu w gruncie wzrasta powierzchnia zetknięcia się z gruntem i zwiększa się opór bocznego tarcia. Jednocześnie wzmaga się ciśnienie powietrza sprężonego dające coraz to większą siłę pionową skierowaną ku górze, a równocześnie zwiększa się objętość i ciężar muru ponad kesonem.

Do usuwania gruntu z komory roboczej stosuje się różne metody. Tutaj przytaczamy dwa typy urządzeń, może najczęściej u nas używanych śluzę wejściową z rękawem bocznym śluzę systemu Morana. Śluza wejściowa z rękawem bocznym ma drugą przybudówkę umożliwiającą bezpośrednie wejście do niej ludzi. Śluza zaopatrzona bywa w lekki silnik elektryczny powiązany z kołem zębatym, na którym zawiesza się łańcuch Galla (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Łańcuch ten zwisa do komory roboczej i stanowi zamknięty obwód będący w starym powolnym ruchu wskutek obrotów koła zębatego. Na taśmę łańcucha, poruszającą się ku górze, zawiesza się na hakach lekkie kubełki napełnione ziemią, zdejmowane i opróżniane do rękawa śluzowego przez robotników znajdujących się w śluzie wejściowej.

Po opróżnieniu kubełki zaczepia się na powrotnej taśmie łańcucha; po dojściu na dół zdejmowane są one przez robotników pracujących w komorze roboczej. Na uwagę zasługuje zamknięcie rękawa śluzowego od zewnątrz, jest to jedyne zamknięcie w sprzęcie kesonowym, gdzie nie działa docisk sprężonego powietrza (uprawnienia budowlane). Zamknięcie to łączone jest w celu bezpieczeństwa automatycznie z zamknięciem rękawa przy śluzie wejściowej, aby nie dopuścić możliwości nieuważnego otwarcia i katastrofalnej ucieczki powietrza z kesonu.

Śluza Morana

W śluzie Morana używa się pojedynczego kubła o stosunkowo dużej pojemności (0,40-0,70 m). Kubeł zawieszony jest na linie przechodzącej przez wąski uszczelniony otwór 1 i doczepionej do ramienia żurawia obsługującego keson. Gdy kubeł z gruntem wejdzie do pomieszczenia 2, wówczas zawór 3 ulega zamknięciu; przez otwarcie specjalnego kurka wypuszcza się powietrze z pomieszczenia 2, otwiera się górny zawór 4 i wyprowadza się kubeł na zewnątrz (program egzamin ustny) . Po opróżnieniu go z gruntu wraca on do pomieszczenia 2, a następnie po wyrównaniu tu ciśnienia powietrza z ciśnieniem panującym w komorze roboczej, korzystając ze specjalnego kurka łączącego z szybem i otwarciu zaworu 3 kubeł opuszcza się przez szyb na sam dół; tam zostaje wymieniony na inny kubeł, wypełniony gruntem w czasie wyciągania poprzedniego na zewnątrz (opinie o programie).

Nadbudowa muru ponad komorą kesonową nie stwarza pod względem technicznym żadnych specjalnych trudności; należy pamiętać tylko, aby pozostawiać stale kilka cm wolnej przestrzeni naokoło rur szybowych, aby móc je później wyjąć i odzyskać do następnych robót po opuszczeniu kesonu i wypełnieniu komory roboczej. Roboty ziemne w komorze roboczej prowadzi się w ten sposób, że grunt pod samym nożem usuwa się jednocześnie na całym obwodzie, żeby keson mógł osiadać niedużymi skokami (segregator aktów prawnych). Ponieważ każdorazowy taki skok powoduje pewien nagły wzrost ciśnienia w kesonie, skoki te nie powinny przekraczać 30 cm ze względu na ludzi znajdujących się w komorze roboczej.

Przy osadzaniu kesonu nieraz nie opuszcza się on od razu i trzeba uciekać się na większych głębokościach do chwilowego wyprowadzania ludzi z kesonu i do obniżania ciśnienia powietrza o połowę, przez co zwiększa się siła pionowa potrzebna do przezwyciężenia bocznego tarcia gruntu (promocja 3 w 1). W tych razach również nie należy projektować skoków ponad 30 cm ze względu na duży ciężar kesonu i powstające przy osadzaniu duże siły dynamiczne, które mogą być szkodliwe dla konstrukcji kesonu.