Przemywanie kruszywa

Przemywanie kruszywa powinno być przeprowadzone w ten sposób, ażeby woda nie unosiła drobniejszych ziarn piasku również potrzebnych jak ziarna większe (program uprawnienia budowlane na komputer).

Przemywać zatem należy powoli i spokojnie, zwracając uwagę, aby woda porywała jedynie zanieczyszczenia. Inaczej bowiem jakość kruszywa zamiast się podwyższyć może ulec pogorszeniu i w rezultacie zaprawa mogłaby się okazać mniej szczelna i wytrzymała.

Przemywanie może się odbywać ręcznie lub mechanicznie (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Urządzenie składa się z szeregu obniżających się kolejno koryt trójkątnych oprawionych pomiędzy dwiema ściankami drewnianymi. Woda z przewodu a przepływa przez kolejne koryta i wycieka przez brzeg koryta 1. Piasek wrzucany jest przez sito b w kierunku strzałki w koryto 1, stąd za pomocą gracy c o podwójnym trzonku zgrzebywany jest przez 2 ludzi do koryta 2, następnie do 3 i 4, skąd wreszcie przez lej d dostaje się do podstawionych od dołu taczek lub wózków. W celu osłonięcia robotników od piasku przerzucanego przez sito ustawia się nad dolnym korytem tarczę ochronną (uprawnienia budowlane).

Przy innym sposobie przemieszczenie piasku po wrzuceniu go do przyrządu następuje samoczynnie. Urządzenie składa się z szeregu (3-6) elementów umieszczonych jeden na drugim; każdy z nich składa się z koryta 1, z sita 2 i z trójkątnej skrzynki 3 zaopatrzonej od góry
w przelewową rynienkę, a u dołu w otwór dowolnie regulowany przepuszczający mokry piasek. Piasek rzucany jest w koryto 1, skąd również spływa woda. Część piasku przejdzie przez sito 2, a część się od niego odbije i spadnie do dolnego koryta 1, dalej znowu część z tego odbitego piasku przejdzie przez sito dolnej skrzynki, a część się odbije itd., jednocześnie piasek będzie się przemywał w kolejnych skrzynkach i opadał coraz niżej. Brudna woda z zawiesinami pyłów i iłów odchodzi przez rynienki przelewowe.
Płuczkarkę ustawia się z nachyleniem 10-15° do poziomu, stożkiem ku górze. Przy ruchu obrotowym bębna ślimak znajdujący się na jego wewnętrznym obwodzie przesuwa kruszywo w stronę górnego końca. Woda natomiast płynie w odwrotnym kierunku. Kruszywo podczas ruchu postępowego obrotowego ociera się, ułatwiając wodzie uniesienie w dół zanieczyszczeń (program egzamin ustny).

Sortownik stożkowy zaopatrzony jest w okrągłe otwory, które mogą być jednakowej średnicy lub mniejszej przy nasadzie, a większej od strony wolnego końca. W tym przypadku równocześnie z przemywaniem uzyskuje się posortowanie kruszywa na 3 frakcje; najdrobniejsza opada przy nasadzie stożka, a najgrubsza poza jego wylotem.
Bęben porusza się z szybkością 10-f-20 obrotów na minutę. Ilość wody na 1 m3 kruszywa 2-f-3 m3 (opinie o programie).

Przesiewanie i sortowanie kruszywa

Arfa, sito oprawione w ramie drewnianej, pochyło ustawione, jest najprostszym przyrządem do rozdzielenia piasku grubszego od drobniejszego. Jeżeli sito ma oczka jednakowe, wówczas uzyskuje się podział na 2 frakcje. Jeżeli arfa ma w wyższej części oczka drobniejsze, a w niższej grubsze, można uzyskać 3 frakcje: 2 przesiane pod sitem i najgrubszą  jako pozostałość na sicie; kruszywo należy sypać na górną część sita. Do przesiewania drobniejszego piasku w niewielkich ilościach, np. na górną warstwę tynków, używane bywają sita ręczne, co jest jednak nieekonomiczne (segregator aktów prawnych).

Na większych budowach, w betoniarniach lub zakładach wydobywania kruszywa mogą mieć zastosowanie sortowniki bębnowe i wstrząsowe (wibracyjne).

Sortownik bębnowy ma powierzchnię walcową składającą się z sit perforowanych z blachy o różnych wymiarach oczek, przy czym gęstsze sita umieszczone są od górnej strony pochylonego bębna. Prócz tego na
górnym końcu nałożone jest jeszcze sito walcowe zewnętrzne o najdrobniejszych oczkach; bywa ono perforowane z blachy lub tkane z drutów. Przy powolnym ruchu bębna następuje sortowanie kruszywa, które może być nasypywane do podstawionych od dołu taczek.
Niektóre z maszyn tego typu jednocześnie płuczą i sortują kruszywa.
Sortowniki wstrząsowe, inaczej wibracyjne, bywają różnych typów. Sortownik ma trzy sita plecione z mocnych stalowych drutów, które są potrząsane dzięki mimośrodowemu osadzeniu na obracającym się wale.

Do zarabiania zapraw należy używać wody wolnej od domieszek wpływających ujemnie na wiązanie i twardnienie spoiwa (promocja 3 w 1).
Do zapraw nadaje się każda woda naturalna (ze studzien, rzek i jezior), jeśli jest przezroczysta i nie zanieczyszczona ściekami domowymi lub miejskimi jak również odpływami z zakładów przemysłowych i bagien. Na ogół każda woda zdatna do picia, z wyjątkiem mineralnych, nadaje się do zapraw.

Szczegółowe wymagania podane są w normie PN-58/B-32250.
Nie należy używać wody:
a) zawierającej znaczną ilość siarczanów (powyżej 250 mg S03 na litr);
b) zanieczyszczonej ropą, naftą, tłuszczem lub olejami;
c) zawierającej nawet nieznaczne ilości cukru (na przykład przy odpływach z cukrowni, z zakładów cukierniczych, fabryk konserw i tym podobnych);
d) zawierającej znaczniejsze ilości rozpuszczalnych ciał organicznych.