Rurociągi ciśnieniowe

Pod względem eksploatacyjnym dzieli się je na grawitacyjne o swobodnym zwierciadle cieczy, wykorzystujące do jej przemieszczenia różnicę poziomów między wlotem i wylotem, oraz ciśnieniowe. Mogą być podziemne lub nadziemne (rurociągi na estakadach, akwedukty). Pod względem konstrukcyjnym rozróżnia się rurociągi (o przekroju kołowym), kanały podziemne (o dowolnym, zwykle symetrycznym przekroju) oraz kanały otwarte (zazwyczaj prostokątne lub trapezowe) (program uprawnienia budowlane na komputer).

Przewodom grawitacyjnym stawia się wymagania co do możliwie jednolitego spadku dna, gdyż wtedy można uzyskać największą ich przepustowość. Przy doprowadzeniu bocznych, w miejsce tej zasady należy przyjąć optymalizację spadków między dopływami, aby maksymalnie wykorzystać zmieniające się odcinkami przekroje kanału. Przewody grawitacyjne stosuje się zwykle do budowy kanalizacji ze względu na konieczność naturalnego odprowadzenia zanieczyszczonych wód z powierzchni terenu, posadzek, piwnic itp. W szczególnych przypadkach dla tranzytowego doprowadzenia ścieków do oczyszczalni służą jednak rurociągi ciśnieniowe (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Rurociągi ciśnieniowe są zwykle używane do celów wodociągowych oraz przesyłania gorącej wody (w sieciach cieplnych) i gazu. Stawia się im wyższe wymagania co do wytrzymałości tworzywa oraz szczelności połączeń. Zachodzi również potrzeba sprawdzania ich bezpieczeństwa w miejscach załamania trasy, gdyż istniejące tam siły mogą doprowadzić do zerwania rurociągu. Ponadto rurociągi powinny mieć możliwie gładką powierzchnię wewnętrzną dla zmniejszenia oporów przepływu. W tym samym celu należy unikać uskoków między prefabrykatami i w miejscach dylatacji, a styki wypełniać trwale mało ścieralnym kitem fugowym (uprawnienia budowlane).

Przewody wykonuje się najczęściej z elementów prefabrykowanych, łączonych zależnie od wymiarów, ciśnienia wewnętrznego i użytych materiałów. Stosuje się także przewody betonowane w wykopie, głównie w razie dużych wymiarów poprzecznych, gdy elementy prefabrykowane byłyby za ciężkie w stosunku do nośności sprzętu transportowego i montażowego. Przewody bezciśnieniowe wykonuje się najczęściej z betonu, a przy średnicach ponad lm - z żelbetu lub betonu wstępnie sprężonego. Gdy przewód będzie narażony na wpływy chemiczne lub ścieranie, stosuje się rury kamionkowe lub muruje kanał z cegły klinkierowej na zaprawie cementowej (program egzamin ustny).

Rury kamionkowe

Wymiary i cechy betonowych rur kanalizacyjnych określono w BN-67/6744-08. Norma ta stawia rurom betonowym następujące wymagania.
Siłę niszczącą bada się w sposób podany na rys. 7-108a. Zależnie od klasy rura powinna ulec zniszczeniu przy obciążeniu liniowym, równym co najmniej wartościom normowym.
Nasiąkliwość badana w sposób przyjęty dla betonu nie powinna przekraczać 6% masy (opinie o programie).
Wodoszczelność rur bezciśnieniowych bada się pod obciążeniem 1 m słupa wody; podczas badania powierzchnia zewnętrzna może ulec jedynie zawilgoceniu, nie mogą natomiast gromadzić się na niej krople-wody.

Minimalna klasa betonu powinna wynosić B 20.
Rury betonowe mają płaską stopkę ułatwiającą ułożenie ich na wyrównanym podłożu. Niektóre zakłady produkują rury bez stopki.
Rury kamionkowe powinny odpowiadać wymaganiom normy PB/B-06751 „Rury i kształtki kamionkowe kanalizacyjne” (segregator aktów prawnych).

Rury kamionkowe łączy się kielichami i uszczelnia smołowanym sznurem. Obciążenie ruszczące bada się układając rurę na podłożu z drobnego piasku tak, aby 1/4 okręgu spoczywała na podłożu, grubość warstwy piasku pod rurą wynosiła 10 cm, a pod kielichem co najmniej 5 cm.

Do budowy sieci kanalizacyjnej można stosować także rury azbestowo-cementowe, przeznaczone w zasadzie do celów wodociągowych. Są one często odporniejsze na wpływy środowiska i przenoszą większe obciążenia. Szczególne korzyści uzyskuje się jednak ze względu na łatwiejszy montaż przy użyciu złączy simplex, które umożliwiają niewielki obrót sąsiednich odcinków rur, zezwalają więc na nierównomierne osiadanie rurociągu (np. na terenie szkód górniczych) (promocja 3 w 1).