Skały wylewne młodsze

W skale wylewnej należy ustalić jej przynależność bądź do grupy skał- starszych, bądź też do grupy skał młodszych. Skały wylewne młodsze (powstałe po okresie trzeciorzędowym) odznaczają się większą świeżością składników. Skały wylewne starsze wykazują często wtórne przeobrażenia, wywołujące charakterystyczne zabarwienia (zielonawe, czerwonawe, różowe) lub obecność wtórnych wypełnień (migdałowce) (program uprawnienia budowlane na komputer).

Po ustaleniu budowy badanego okazu i przynależności do jednej z trzech grup skał wybuchowych należy stwierdzić skład mineralogiczny. Okazy jaśniejsze będą reprezentowały skały o większej zawartości składników kwaśnych (Si0₂), czyli skały kwaśne; okazy ciemniejsze - skały zasadowe. Najpierw sprawdza się obecność kwarcu - ziarna nieprawidłowe, bardzo twarde o tłustym połysku (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Jeżeli skała wykazuje ciemne zabarwienie (skały zasadowe), to składniki ciemne, przypominające kwarc, są plagioklazem zasadowym. Ortoklaz rozpoznaje się po zabarwieniu (biały, różowy, do mięsnoczer- wonego) i błyszczących płaszczyznach łupliwości (bliźniaki) (uprawnienia budowlane). Plagioklazy kwaśne można odróżnić po kolorze białym matowym. Plagioklazy zasadowe występują w dwóch postaciach:

a) nieprzezroczyste, szare, sinawe, zielonawe, o tłustym połysku, przypominające kwarc;

b) kryształy ciemne o budowie listewkowej, często ujawniające grę barw pod światło (labrador).

Trzecim składnikiem, który należy ustalić, są składniki ciemne. Należą tu miki, hornblenda i augit. Miki rozpoznaje się po postaciach blaszkowych koloru czarnego (biotyt) lub srebrzystego (muskowit). Przy rysowaniu szpilką łatwo można oddzielić blaszki. Są bardzo miękkie. Hornblenda - w postaci ziarn wydłużonych o bardziej prawidłowych kształtach, koloru ciemnozielonego do czarnego. Augit - ziarna nieprawidłowe, kolor czarny. Makroskopowe rozróżnienie hornblendy od augitu jest trudne i rzadko miarodajne; do ostatecznego stwierdzenia niezbędne są badania mikroskopowe. Po ustaleniu budowy i składu mineralogicznego należy w tablicy ustalić nazwę skały (program egzamin ustny).

Zależnie od sposobu powstawania, skały osadowe dzielimy na:

• skały osadowe pochodzenia mechanicznego, powstałe z okruchów skalnych przez wtórne scementowanie;
• skały osadowe pochodzenia chemicznego, powstałe przez osadzanie składników z roztworu wodnego;
• skały osadowe pochodzenia organicznego (opinie o programie).

Materiał skalny skał osadowych

Materiał skalny skał osadowych pochodzących z innych skał, poprzednio już istniejących, jest gromadzony razem, mniej lub więcej przypadkowo; dlatego też w składzie mineralogicznym skał osadowych nie ma takiej prawidłowości, jaką spotykamy w skałach wybuchowych. Podczas powstawania skał osadowych warstwa osadza się na warstwie, dzięki czemu skały osadowe mają przeważnie budowę warstwową (segregator aktów prawnych).

Skały osadowe pochodzenia mechanicznego (osady klastyczne) dzielą się na:

1. okruchowce (brekcje);
2. zlepieńce (konglomeraty);
3. piaski;
4. żwiry;
5. piaskowce;
6. iły i gliny.

Okruchowce (brekcje) są to zlepy skalne powstałe z okruchów skalnych o ostrych krawędziach scementowanych lepiszczem. Zlepieńce (konglomeraty) natomiast powstały przez scementowanie zaokrąglonych i wygładzonych okruchów skalnych, np. okrągłego żwiru, otoczaków itp. Zależnie od rodzaju okruchów, rozróżniamy następujące okruchowce i zlepieńce: wapienne, łupkowo-wapienne, kwarcowe itp.

Niektóre okruchowce wapienne tworzą tzw. „marmury" (np. niektóre marmury kieleckie).

Piaski to osadowe skały (klaslyczne), składające się z luźnych ziarn minerałów skałolwórczych lub skał o wielkości ziarn do 2 mm. Zależnie od rodzaju minerałów wchodzących w skład piasków, dzielimy je na:

• piaski kwarcowe,
• piaski glaukonitowe,
• wapienne lub dolomitowe itd.

Jeżeli ziarna piasku nie podlegały długiemu transportowi, mają ostre krawędzie i szorstkie powierzchnie. Piaski wygładzone wskutek dalekiego transportu wodnego składają się z ziarn zaokrąglonych. Zależnie od pochodzenia (występowania), piaski dzielą się na piaski kopalne i rzeczne. Piasek kopalny odznacza się ostrymi krawędziami ziarn, rzeczny ma mniej lub więcej zaokrąglone ziarna. Piaski mogą być grubo-, średnio- i drobnoziarniste. Barwa piasków zależy od dominującego składnika (promocja 3 w 1).