Skład chemiczny żużli wielkopiecowych

W roku 1929 Gille stwierdził metodami optycznymi obecność ortokrzemianu y odnosząc go do żółtobiałych fluoroscencyjnych cząstek. Wyniki te w 1932 r. zostały potwierdzone przez Parkcra i Rydera (program uprawnienia budowlane na komputer).
Według Ofioka rozpad krzemianowy w żużlach o zawartości CaO poniżej 42-43% nie występuje. Rogoziński i Gruszczyńska przyjmują podobne zawartości CaO jako graniczne. Według Roszaka, który przeprowadzał badania na żużlach z huty Kościuszko, Florian, Bobrek, Pokój i im. Lenina, żużel o zawartości poniżej 44% CaO nie ulega rozpadowi. W zakresie od 44 do 45,5% CaO stwierdzono występowanie żużla przejawiającego objawy rozpadu jak i żużla stałego objętościowo. Powyżej 46,5% zawartości CaO rozpad był praktycznie pewny i przebiegał z całkowitym naruszeniem struktury żużla (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
jest bardzo różnorodna - od zwartego do mocno porowatego. Często występują dość znaczne przypadkowe zanieczyszczenia, np. złomem szamotowym itp. Żużel otrzymywany metodą dołowania jest na ogół przeciętnej jakości, nie zawiera praktycznie obcych zanieczyszczeń. W zależności od dalszego przeznaczenia wytapianej surówki rozróżnia się żużle przeróbcze, odlewnicze i specjalne. Żużel ten ze względu na swój ciężar objętościowy znajduje zastosowanie głównie do betonów zwykłych (uprawnienia budowlane).

W Polsce najczęściej produkowany obecnie jest żużel przeróbczy.
Zabarwienie żużla kawałkowego w zależności od składu chemicznego i zawartych domieszek waha się w granicach od jasnoszarego poprzez ciemnoszare do ciemnego brązu. Spotykane są również żużle o zabarwieniu prawie czarnym. Żużle takie wykazywać jednak mogą objawy rozpadu żelazawego. Struktura żużli wielkopiecowych jest w zasadzie krystaliczna z pewną zawartością szkliwa. Teoretycznie w wolno studzonym żużlu możliwe jest istnienie około 20 rodzajów kryształów. W praktyce liczba ta jest znacznie bardziej ograniczona (program egzamin ustny).

w pierwszym rzędzie do produkcji spoiw, jako dodatek do cementów, jako jeden ze składników surowca do wypału klinkieru, jako podstawowy surowiec do produkcji cementów żużlo-siarczanowych.
Zastosowanie żużla granulowanego jako kruszywa do betonów ma znaczenie drugorzędne.

Gwałtowne schłodzenie płynnego żużla

Do przerobu na granulat stosuje się przede wszystkim żużle wysokozasadowe. Gwałtowne schłodzenie płynnego żużla powoduje otrzymanie materiału drobnoziarnistego o strukturze szklistej. Zapobiega to występowaniu rozpadu krzemianowego. Sam granulat posiada ukryte własności hydrauliczne, które są wykorzystywane przy produkcji spoiw. 

Gorące żużle wysokozasadowe pozwalają na uzyskanie żużli granulowanych o jasnym zabarwieniu (białe, kremowe, jasnobrązowe), bardzo porowatej strukturze, niskim ciężarze nasypowym, znacznej nasiąkliwości, korzystnych własnościach hydraulicznych oraz znacznej podatności na mielenie (opinie o programie).
Tak zwane żużle zimne charakteryzują się po zgranulowaniu ciemnym zabarwieniem (brązowe, ciemnobrązowe aż do czarnego), strukturą zewnętrznie zbliżoną do piasku naturalnego, małą nasiąkliwością, słabymi własnościami hydraulicznymi oraz ograniczoną podatnością do mielenia.

Przeciętny skład chemiczny polskich żużli wielkopiecowych podany został w p. 2.2.8. Ciężar właściwy podobnie jak dla pumeksu kawałkowego wynosi 2,8-^3,1 G/cm:1.
Ciężar nasypowy żużla granulowanego wahać się może w dość znacznych granicach 200-1300 kG/cm3; nasiąkliwość 10-50% (ciężarcwo).
Dla granulatu przeznaczonego do produkcji spoiw bardzo istotną cechą jest jego zasadowość (segregator aktów prawnych). 

Norma PN-62 B-23006 „Żużel wielkopiecowy granulowany jako kruszywo do betonów i zapraw na spoiwach cementowych i wapiennych” w zależności od ciężaru nasypowego rozróżnia 3 klasy kruszywa:
- Klasa I poniżej 600 kG/m3,
- Klasa II od 600 do 1000 kG/m3,
- Klasa III powyżej 1000 kG/m3 (promocja 3 w 1).