Stale powiększający się deficyt

Gaz ziemny jest w coraz większym stopniu wykorzystywany jaką surowiec chemiczny. W skład gazu ziemnego wchodzą: metan CH₄ (do 90%) oraz etan, propan, butan, pentan, heksan i ich izomery (zawartość tych węglowodorów wynosi od kilku do kilkunastu procent), a także C0₂, H₂, CO, N₂, H₂S i inne (program uprawnienia budowlane na komputer). Gaz ziemny przerabia się przez pólspalanie (niepełne spalanie) lub metodą rozkładu termicznego, czyli pirolizy, w temperaturze ok. 700^cC (ok. 970 K). W wyniku półspalania powstaje acetylen oraz mieszanina C0₂ i H₂, przydatna do syntezy mocznika i amoniaku. Przez pirolizę otrzymuje się etylen, propylen, acetylen i inne związki, które wykorzystuje się do dalszych syntez chemicznych. W Polsce z gazu ziemnego produkuje się acetylen (Tarnów) (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Z węgla uzyskuje się bardzo dużo różnych związków chemicznych stosowanych w technologii tworzyw sztucznych. Przerabia się go metodą destylacji rozkładowej (gazownie, koksownie), zwanej suchą destylacją. Polega ona na ogrzewaniu węgla bez dostępu powietrza do temperatury 1100-1300°C (ok. 1370-M570 K). W wyniku tego procesu powstają produkty gazowe, ciekłe (tzw. smoła pogazowa) i stałe (koks). Dalszy ich przerób prowadzi do otrzymania dużej liczby związków małocząsteczkowych (uprawnienia budowlane).

Oprócz wymienionych surowców mineralnych w przemyśle tworzyw sztucznych wykorzystuje się surowce roślinne i zwierzęce. Stale powiększający się deficyt tych surowców powoduje, że udział ich w ogólnej liczbie produkowanych tworzyw sztucznych ulega zmniejszaniu. Są one źródłem „gotowych” polimerów, wytwarzanych przez przyrodę. Przeróbka ich polega na wydzieleniu czystego polimeru (np. celulozy z drewna), który z kolei przetwarza się metodami chemicznymi i fizycznymi na produkty zaliczane do grupy tworzyw naturalnych modyfikowanych (program egzamin ustny).

Skład chemiczny

Najważniejszymi typami polireakcji prowadzącymi do otrzymywania polimerów syntetycznych ze związków małocząsteczkowych są polimeryzacja, poliaddycja i polikondensacja. Produkty reakcji polimeryzacji nazywa się polimerami, a tworzywa sztuczne wytworzone na ich podstawie tworzywami polimeryzacyjnymi (np. polietylen, polichlorek winylu, polistyren, policzterofluoroetylen, czyli teflon). Natomiast produkty reakcji polikondensacji noszą nazwę żywic, a tworzywa sztuczne oparte na nich nazywamy tworzywami kondensacyjnymi. I tak np. mówimy „żywice fenolowo-formaldehydowe”, zamiast „polimery fenolowo-formaldehydowe” (opinie o programie).

Również produkty poliaddycji określa się mianem żywic, np. żywice epoksydowe, poliuretanowe, a tworzywa sztuczne powstałe z nich należą do grupy tworzyw poliaddycyjnych. Bez względu na podaną wyżej terminologię, dotyczącą produktów poszczególnych typów polireakcji, nazwa polimer jest najbardziej ogólną nazwą związków wielkocząsteczkowych, w których budowie można wyróżnić pewne stale powtarzające się (wzdłuż łańcucha makrocząsteczki) jednostki podstawowe, zwane merami. Każda jednostka podstawowa danego polimeru ma ten sam skład chemiczny i rodzaj wiązań (segregator aktów prawnych).

Wszystkie typy polireakcji przeprowadza się w obecności różnych substancji pomocniczych, zapewniających odpowiednią wydajność procesu i pożądane własności produktu. Kondensację fenolu z formaldehydem w środowisku kwaśnym, gdzie stosunek molowy CII₂0 : C₆H₅OH jest mniejszy od jedności (występuje niedomiar formaldehydu), otrzymuje się produkt o budowie liniowej, termoplastyczny i rozpuszczalny w alkoholu etylowym, zwany żywicą nowolakową (promocja 3 w 1). Nowolaki stosowane są do przygotowywania tłoczyw, tj. mieszanek (żywica nowolakowa + utwardzacz + napelniacze itp. dodatki), z których wytwarza się przedmioty użytkowe metodą formowania na gorąco pod ciśnieniem. Utwardzanie (tj. dalsza kondensacja) żywic nowolakowych zachodzi w podwyższonej temperaturze (ok. 130°C, tj. ok. 400 K) w obecności urotropiny (CH₂),;N₄. Otrzymany produkt ma budowę usieciowaną, jest nierozpuszczalny, nietopliwy i nosi nazwę rezitu.