Stan wód

Przede wszystkim jednak wymagało stałego obserwowania stanu wód oraz troski o dobro ogółu. O wiele więcej pracy i pieniędzy pochłaniało utrzymywanie w dobrym stanie wałów i kanałów wewnętrznych, jak również głównego wału wiślanego. Ustawa wiejska z 1598 r. określała obowiązek wszystkich wsi wykonywania odpowiednich prac przy czyszczeniu i pogłębianiu kanałów oraz umacnianiu wałów. Prace te wykonywały wszystkie wsie tak gdańskie, jak i należące do innych właścicieli, to jest szlachty i Kościoła. Zarówno utrzymywanie i naprawa dróg publicznych, jak też prace przy kanałach i wałach, dotyczyły nieraz odcinków znacznie oddalonych od wsi zobowiązanej do tych prac (program uprawnienia budowlane na komputer).

Do decydowania o konieczności wykonania napraw czy normalnych okresowych konserwacji, jak również do kontroli wykonania tych prac, powołane były specjalne lustracje, dokonywane przez zarządców Żuław i przez przysiężnych. Mieszkańcy sąsiednich wsi kontrolowali nawzajem wyniki swych prac (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Najdłuższe tradycje miała straż lodowa pełniona na wałach Wisły. Jej przebieg normowany był przez specjalne rozporządzenie. Inne wody, jak Motława czy Kłodawa, także wymagały nieraz patrolowania z powodu zagrożenia lodem. W latach 1609 i 1610 Szymon Kusch z Wocław zwalniany bywał od obowiązku straży lodowej na wałach Wisły, ponieważ doglądał wałów Motławy. W 1613 r. całe dwie wsie - Wiślina i Bystra - wyznaczone zostały do patrolowania Motławy, korzystając ze zwolnienia od straży lodowej na wałach Wisły; mieszkańcy Wocław nie zostali do nich przyłączeni. Były to tylko jednorazowe inicjatywy, świadczą jednak, że na innych wodach Żuław Gdańskich istniały podobne potrzeby, jak na wałach Wisły (uprawnienia budowlane).

W 1632 r. zapadła decyzja, aby pięciu przysiężnych dolnego kwartału zostało odtąd zwolnionych od straży lodowej na wałach Wisły, ponieważ wiosną mieli dużo zajęcia przy doglądaniu urządzeń wodnych znajdujących się na ich terenie. W 1643 r. podjęto starania o ulokowanie stałego strażnika na wałach Kłodawy. W 1644 r. nakazano karczmarzowi z ,.Białej Karczmy”, jak również innym mieszkającym wzdłuż tamy, aby nie uchylali się od straży lodowej (program egzamin ustny).

Urządzenia wodne

Wały wiślane, jak również inne, z dawien dawna naprawiane były przez określone wsie. Zbiory poszczególnych Landtafel zawsze posiadają tabele rozdziału wałów na pojedyncze Lotte przydzielone do opieki konkretnym wsiom. Panowała bowiem zasada, że utrzymują kanał i wał ci, którzy przez niego odprowadzają „swoją” wodę^. Odcinki wałów przemierzano nieraz ponownie, dokonując nowego podziału. Uczestniczyli w tym mierniczowie przysięgli oraz przysiężni żuławscy (opinie o programie).

Do rzadkości należą informacje o wielkości poszczególnych wałów. T tak Cedry Wielkie zobowiązane zostały w 1612 r. doprowadzić swój wał do szerokości 10 stóp u nasady i 6 stóp przy wierzchołku, podnosząc jednocześnie jego wysokość o 1 stopę^. Podobnie w 1623 r. Stanisławowo zobowiązane zostało do poprawienia swego wału, aby wynosił u nasady 12 stóp. Przeważnie mowa jest tylko o doprowadzeniu kanałów i wałów do koniecznej głębokości i szerokości (segregator aktów prawnych).

W okresie zimy wyrwy w wałach naprawiano prowizorycznie, stosując do tego słomę, nawóz i dyle. Takie reperacje, jako prowizoryczne i nietrwale, były krytykowane, a nawet zabraniano używania do tego celu nawozu, o ile nie działo się to podczas mrozów uniemożliwiających stosowanie ziemi. Niekiedy do likwidacji wyrw w wałach, szczególnie gdy wypływała przez nie woda, służyły skrzynie drewniane wypełnione 2iemią. Normalnie do naprawy wałów i innych urządzeń wodnych używano drewna, faszyny przywożonej z Mierzei oraz ziemi pobieranej przeważnie z terenów leżących przed wałem (tzw. Bausenteich, Ausenteich) (promocja 3 w 1).