Technika przeprowadzenia doświadczeń

Jeżeli ofiara pewnej choroby traci zawsze na wadze, nie znaczy to bynajmniej, że każdy tracący na wadze ma daną chorobę. Łatwo jest przyjąć fałszywie, że dwa zdarzenia powiązane są ze sobą jako przyczyna i skutek, podczas gdy w rzeczywistości oba są skutkami jakiegoś trzeciego czynnika. W medycynie może to doprowadzić do leczenia raczej : jawów choroby niż jej przyczyn. Wiele nieprawidłowych wniosków wyciąga się wskutek niepełnego wydarzeń przypadkowych powstaje zazwyczaj wskutek braku odpowiednich egzemplarzy kontrolnych i niedostatecznej liczby powtórzeń (program uprawnienia budowlane na komputer). Opowiada się o naukowcu badającym zagadnienia odżywiania, który publikował dość zdumiewające wnioski dotyczące szczurów, ( jego gość zapytał go, czy mógłby zobaczyć więcej dowodów, badacz odparł: „Oczywiście, oto jest szczur".

Wiele nieprawidłowych prac powstało wskutek tendencyjności. Z pewnością nie docenia się dostatecznie powszechnego występowania uprzedzeń i konieczności ochrony przed ich wpływem. Upewnienie się, czy do doświadczenia nie weszły oprócz badanych również inne zmienne, jest trudne (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Tak na przykład przy badaniu odżywiania bakterii użyto oczyszczonych chemikaliów, a jednak stwierdzono, że w zanieczyszczeniach odczynnika wprowadzona została ilość żelaza wystarczająca na pokrycie zapotrzebowania bakterii na ten pierwiastek. Wiele spośród tych źródeł błędów omówimy hardziej szczegółowo w dalszych rozdziałach.

W niniejszym rozdziale rozważymy kilka ogólnych zasad planowania doświadczeń. Zasady le nie dotyczą konstrukcji aparatów ani samej techniki przeprowadzania doświadczeń, gdyż tematy te będą. W ostatnich latach poczyniono wielkie postępy w projektowaniu doświadczeń (uprawnienia budowlane). Pozostaje jednak jeszcze wiele dziedzin nauki, w których te nowe metody będą mogły znaleźć zastosowania.

Podłoża danych zjawisk

Przed zaplanowaniem właściwych doświadczeń, badacz powinien oczywiście rozporządzać dobrą podstawową znajomością istoty badanego zagadnienia i wszelkich teorii z nim związanych. Nawet bardzo niedoskonała teoria może zawierać pożyteczne twierdzenia, wskazywać na istnienie np. jakichś wartości granicznych itp., które mogą okazać się nader użyteczne w doświadczeniach. Ponadto jest rzeczą niemal zasadniczej wagi, żeby doświadczenie było zaprojektowane na podstawie jednej lub kilku hipotez wstępnych. Hipotezy te mogą być zbudowane w sposób bardziej rozsądny, jeżeli dysponuje się pełną znajomością teorii i podłoża danych zjawisk (program egzamin ustny).

Następnie, eksperymentator postąpi rozsądnie, gdy zanalizuje dane zagadnienie i dzięki temu potrafi nadać mu możliwie najprostszą postać. Większość zagadnień daje się rozbić na części, na które znacznie łatwiej jest dać odpowiedź z osobna niż łącznie. Co więcej, prawie zawsze pożądane lub nawet niezbędne jest dochodzenie do szukanych odpowiedzi etapami, poczynając od wersji możliwie najbardziej wyidealizowanej i uproszczonej. Po jej rozwikłaniu można przystąpić do rozwiązywania przypadków ogólniejszych (opinie o programie).

Na przykład, przy studiowaniu zagadnienia detonacji materiałów wybuchowych byłoby rzeczą beznadziejną zaczynać od badania pocisku armatniego, którego kształt, budowa i sposób zapłonu są zbyt skomplikowane, ażeby umożliwić wykrycie podstawowej zasady. Zamiast tego podjęto badania detonacji zasadniczo jednowymiarowych, w rurach. Rurom tym nadano znaczną długość, dzięki czemu warunki zapoczątkowania detonacji stały się nieistotne, a do doświadczeń użyto możliwie najprostszych mieszanin chemicznych, w szczególności gazów. Tym sposobem uzyskano bardzo udatną teorię procesów detonacji (segregator aktów prawnych).

Praktycy lekceważą często tego rodzaju podejście, gdyż układy wyidealizowane mogą być niekiedy tak odlegle od realnych, że wydają się być czysto akademickie. Prawda, że odpowiedź na wiele zagadnień praktycznych może, a często musi być znaleziona w drodze bezpośredniego doświadczenia, niewiele jest jednak dziedzin, gdzie jednoczesne zaatakowanie metodą analizy i uproszczenia nie opłaciłoby się na dłuższą metę. Programy doświadczeń, jakie rozważymy, dają się stosować przy obu metodach (promocja 3 w 1).