Typizacja przekryć

Typizację przekryć poprzedziło wykonanie schematów gabarytów przestrzennych, oparte na szczegółowej analizie kilkuset projektów hal wykonanych w okresie 1947-1953 oraz kilkudziesięciu projektów przeznaczonych do wykonania w latach następnych.

Analiza powyższa wykazała, że rozmaitości parametrów cechującej wszystkie rozpatrzone budynki nie można tłumaczyć specyficznymi warunkami tej lub innej produkcji lub gałęzi przemysłu, lecz że powód jej leży w braku typizacji rozwiązań budowlanych i to nie tylko w przemysłach podstawowych, jak przemysł maszynowy, ale także w poszczególnych gałęziach przemysłów specjalizowanych (program uprawnienia budowlane na komputer).
W trakcie przeprowadzania analizy i ustalania schematów gabarytów przestrzennych i parametrów technicznych dla ustrojów przekryć hal produkcyjnych technolodzy wspólnie z architektami i konstruktorami zastosowali daleko posunięte ich ujednolicenie.

W wyniku udało się objąć wszystkie działy produkcji zakładów mechanicznych dla większości przemysłów średniego i lekkiego oraz przemysłu włókienniczego i in. liczbą 14 typów przekryć w kilku najracjonalniejszych dla danego typu siatkach słupów - dających łącznie 28 projektów (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Osiągnięto w nich bardzo niskie wskaźniki zużycia materiałów deficytowych, a cała ta akcja była poważnym osiągnięciem typizacyjnym, tym cenniejszym, że uzyskanym w stosunkowo krótkim czasie i nie spotykanym w dorobku typizacyjnym innych krajów.

W wyniku przeprowadzonego ujednolicenia i ograniczenia ilości typów przekryć hal do najbardziej niezbędnego minimum, dla początkowego etapu projektowania przyjęto rozpiętości konstrukcyjne naw - 12, 18, 24 m, pomijając rozpiętości 9, 15, 21, 27 i 30 m (uprawnienia budowlane). Podstawę dla tego wyboru stanowiły przeprowadzone badania, które potwierdziły możliwości umieszczenia w halach o wytypowanych wymiarach większości procesów technologicznych wymienionych rodzajów produkcji oraz fakt, że stosowanie jedynie parzystych wymiarów ma bardzo ważne znaczenie dla typizacji konstrukcji budowlanych, ponieważ powoduje zmniejszenie ilości typów dźwigarów, umożliwia stosowanie dla wszystkich rozpiętości jednakowego rozmieszczenia płyt pokrycia oraz znacznie upraszcza komponowanie budynku hali przy prostopadłych przęsłach i nawach.

Rozstaw słupów

Przeanalizowano także zagadnienie rozstawu slupów wzdłuż naw hal, które według charakteru parametrów budowlanych można podzielić na dwie grupy (program egzamin ustny). Do grupy pierwszej należą działy masowej i wielkoseryjnej produkcji, do drugiej - działy produkcji indywidualnej i małoseryjnej. Mimo że w obu tych przypadkach powinno się przyjąć rozstaw 12 m, to w związku z wynikami analizy rozplanowania urządzeń w działach zarówno dla wielkoseryjnej, jak i małoseryjnej produkcji, która to analiza udokumentowała, że oszczędność powierzchni przy rozstawie 12 m w stosunku do 6 m dochodzi tylko do 10%, oraz ze względu na to, że w halach tych występuje transport podparty, zachowano także rozstaw słupów 6 m.

Przyjęto zatem dwa rodzaje rozstawu słupów wzdłuż naw:
- dla suwnic podpartych - 6 m,
- dla suwnic podwieszonych (monorelsy, birelsy) - 12 m (opinie o programie).

Pominięto w pierwszym etapie projektowania inne wielkości, jak 9, 15 i 18 m, gdyż w przypadku suwnic podpartych rozstaw 9 i 12 m daje nieekonomiczny przekrój belek podsuwnicowych, a dla podwieszonych rozstaw 6 i 9 m utrudnia wyginanie torów transportowych z linii podłużnej nawy w kierunku poprzecznym, tj. wzdłuż ewentualnych toków produkcyjnych (segregator aktów prawnych).
Przeprowadzona analiza wykazała także, że hale z transportem górnym podwieszonym są bardziej uniwersalne w zastosowaniu niż hale bezsuwnicowe, a przy nieznacznym zwiększeniu nakładów inwestycyjnych mogą być używane do produkcji nic wymagającej transportu górnego.

Jest to tym bardziej celowe że postęp w procesach technologicznych wymaga coraz częściej transportu górnego (promocja 3 w 1). Dalsze ustalenia parametrów dla typizacji ustrojów przekryć przyniosły następną redukcję ilości typów, a dotyczyły one wymaganych udźwigów suwnic, które przyjęto dla transportu podwieszonego równe 3 i 5 t, a dla transportu podpartego - 10,15 i 20 t.