Urządzenia bardzo precyzyjne

W układach kinematycznych siły tarcia są małe. W konstrukcjach mechanicznych należy jak najmniej polegać na tarciu ciał stałych, które na ogół nie jest wielkością powtarzalną. Gdy potrzebne jest tłumienie lub opór, lepiej zaufać tłumikom elektromagnetycznym (działającym na zasadzie prądów wirowych), olejowym lub powietrznym (program uprawnienia budowlane na komputer). W odniesieniu do części ruchomych warto zastanowić się, czy w działaniu nie będą narażone na nadmierne zużycie, a jeśli tak, to należy uwzględnić to w konstrukcji. Zużywanie się można zmniejszyć do minimum stosując odpowiednie materiały, np. stal utwardzoną, i zapewniając, właściwe smarowanie. Urządzenia bardzo precyzyjne, w których nawet nieznaczne zużycie może mieć poważne następstwa, należy projektować starannie, tak żeby zużycie wywierało pomijalnie mały wpływ na dokładność (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Nietrudno zilustrować to prostymi przykładami dobrych i złych konstrukcji. Rozpatrzmy łożysko koła laczki. Drewniane koło może się obracać na nieruchomej metalowej osi przymocowanej do drewnianych ramion taczki lub też może być połączone z osią obracającą się w otworach wykonanych w drewnianych ramionach. W pierwszym przypadku zużycie wystąpi w kole, spowoduje nadmierne powiększenie otworu i stanie się przyczyną chybolania taczki (uprawnienia budowlane). W drugim wariancie konstrukcyjnym zużyciu ulegną drewniane ramiona nad obracającym się wałkiem, mianowicie wałek będzie sobie powoli drążył drogę ku górze, aż wreszcie wydostanie się na zewnątrz przy górnej krawędzi deski. Zanim to jednak nastąpi, nie powstanie nic szkodliwego, ponieważ otwór powiększa się w jednym kierunku, co nie może spowodować chybotania (program egzamin ustny).

Konstrukcje kinematyczne

Podobnie, przez właściwą konstrukcję i zastosowanie twardszych i mniej twardych materiałów można spowodować, że nieuniknione zużycie łożysk będzie tak zlokalizowane, żeby precyzja przyrządu ucierpiała jak najmniej. Niejednokrotnie pomocne mogą tu być konstrukcje kinematyczne. Zużycie występujące w miejscach styczności często nic powoduje luzu ani chybotania, jakkolwiek może być przyczyną zmian kalibracji lub warunków działania (opinie o programie).

Niekiedy można wprowadzić elementy nastawne, pozwalające na usunięcie skutków zużycia w sposób nie naruszający dokładności przyrządu. Na przykład nakrętkę poruszającą się po precyzyjnej śrubie wykonuje się często w postaci dwóch oddzielnych połówek z niewielkim prześwitem. Obie połówki ściąga się następnie sworzniami, które można docisnąć w razie wystąpienia luzów. W rzeczywistości układ tego rodzaju może się ulepszać w trakcie (segregator aktów prawnych).

Jeden ze sposobów uzyskania dokładnie płaskich powierzchni polega na równoczesnym wykonywaniu trzech powierzchni przez docieranie każdej ich pary. Powierzchnie trące się poprzez materiał ścierny dążą do przybrania kształtów uzupełniających się tzn. do wzajemnego dopasowania się. Jeżeli A na początku trze o B, następnie B o C, wreszcie C o A, po czym cały cykl powtarza się, to jedynym kształtem powierzchni, który spełni warunek potrójnego pasowania, będzie kształt płaski.

Dwie powierzchnie docierające się w odpowiednio dobranym ruchu obrotowym dadzą powierzchnię kulistą. Te dwa przykłady ilustrują metodę wykonywania dokładnych części mechanizmów, dzięki której sam proces wykonywania prowadzi do ostatecznej dokładności, w przeciwieństwie do innych metod, w których dokładność jest wynikiem umiejętności wykonawcy (promocja 3 w 1).

Innym przykładem może być metoda obrabiania dokładnych śrub przez mechaniczne nakręcanie tam i z powrotem dzielonej nakrętki, której połówki ściągnięte są za pomocą taśm gumowych lub sworzni. W ten sposób gwinty śruby i nakrętki osiągają przez docieranie się wzajemną zgodność. Ponieważ dany odcinek gwintu jednej części styka się ze znacznym odcinkiem gwintu drugiej, skutkiem wzajemnego działania jest zwiększenie równomierności obu gwintów. Opracowano podobny układ do obrabiania w łożyskach, który zapewnia ścisłą współosiowość złożenia i stosowany jest przede wszystkim do śrub.