Wapienie z punktu widzenia geologicznego

Wapienie z punktu widzenia geologicznego w zależności od pochodzenia dzielą się na następujące odmiany.
Opoka - pochodzenia organicznego i późniejszych przemian chemicznych. Struktura jej jest porowata, szkielet krzemionkowy, barwa od kremowej do jasnokremowej (program uprawnienia budowlane na komputer). Występuje na terenie województwa lubelskiego (Płyta Lubelska). Stosowana jest jako kruszywo do betonów.

Wapień oolitowy - powstały w wyniku wytrącania się węglanu wapnia z roztworów dokoła drobin pyłu lub innych zarodków krystalizacyjnych. Ma on strukturę oolitową (okrągłe ziarenka, puste w środku spojone lepiszczem); barwę - od jasnokremowej do rdzawokremowej. Występuje w województwie kieleckim w okolicach Sandomierza. Odmiany drobnoziarniste mogą mieć zastosowanie jako kruszywo (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Wapień muszlowy - pochodzenia organicznego, będący zlepem szczątków organicznych przeważnie muszli. Struktura - porowata, barwa - od jasnokremowej do kremowej. Występuje na terenie województwa kieleckiego i częściowo krakowskiego. W małym stopniu eksploatowany dla celów budowlanych.

Martwica - otrzymywana jako produkt wytrącania się węglanu wapnia z gorących źródeł. Struktura - porowata, barwa - od kremowej do rdzawo- brązowej. Występuje w województwie kieleckim i w południowej części województwa łódzkiego. W ograniczonym zakresie eksploatowana jest jako kruszywo budowlane.
Trawertyn - bardziej zbita odmiana martwicy. Przeważnie stosowana jako wykładzina. Występuje na terenie województwa łódzkiego (uprawnienia budowlane).
Oprócz tego podziału stosowany jest następujący podział wapieni porowatych uwzględniający skład mineralogiczny, a szczególnie zawartość krzemionki.

Wapienie zsylifikowane o znacznej zawartości krzemionki. Poddane działaniu kwasu solnego zachowują one swój kształt dzięki szkieletowi krzemionkowemu (np. wapień z Kars).
Wapienie częściowo zsylifikowane zawierające w mniejszej ilości krzemionkę w postaci rozproszonych drobnych ziarn. Po rozpuszczeniu w kwasie solnym pozostaje osad części krzemionkowych (np. wapień z Kazimierza nad Wisłą) (program egzamin ustny).

Wapienie

Wapienie składające się wyłącznie z węglanu wapnia o niewielkich domieszkach ziarn kwarcu, glaukonitu, limonitu oraz części ilastych (np. wapień z Pińczowa).
Metoda pomiaru jest obciążona dosyć dużym błędem doświadczalnym wynikającym z umownych w znacznej mierze sposobów usuwania nadmiaru wody absorpcyjnej.
Oprócz nasiąkliwości pełnej może być również rozróżniana nasiąkliwość hygroskopijna (n/,) określająca w procentach masy zdolność wchłaniania wilgoci z powietrza.
Stałość objętości kruszywa określana jest kilkoma metodami w zależności od rodzaju kruszywa i występujących w nim składników szkodliwych (opinie o programie).

Najczęściej określana jest przez pomiar spęcznienia betonu w promilach za pomocą aparatu Amslera, tensometru nasadowego lub aparatu Graf- Kaufmana.
W przypadku możliwości występowania w kruszywie wolnego wapna (keramzyt - zanieczyszczenia gliny marglem) stosowana jest metoda naparzania niskoprężnego. Miarą tendencji do rozpadu jest ilość uszkodzonych lub spękanych ziarn w procentach ciężarowych. Dla określenia rozpadu krzemianowego występującego w pumeksie hutniczym stosowana jest metoda naświetlania promieniami ultrafioletowymi lub metoda naparzania niskoprężnego (ta ostatnia wg norm radzieckich oraz zaleceń RWPG) (segregator aktów prawnych).

Odporność na działanie mrozu. Określa się analogicznie - jak dla betonu - przez poddanie ziarn kilkunastokrotnemu zamrażaniu i odmrażaniu w stanie maksymalnego zawilgocenia. Liczba cykli zamrażania wynosi 10-25, temperatura od -15° do -25°C. Oceny dokonuje się na podstawie oględzin optycznych lub przez określenie w procentach ciężarowych ilości odp ków i wykruszeń. W odniesieniu do betonów miarą odporności na zamrażanie jest spadek wytrzymałości próbek zamrażanych w porównaniu do próbek nie zamrażanych o tym samym zawilgoceniu (promocja 3 w 1). Różnicę tę podaje się w procentach lub za pomocą współczynnika przeliczeniowego (współczynnik mrozoodporności).

Ostatnio przeważa pogląd, że o mrozoodporności betonu decyduje nie tyle mrozoodporność kruszywa co wytrzymałość betonu, jego struktura, nasiąkliwość i ilość cementu, a nie mrozoodporność samego kruszywa. Metodyka pomiaru odporności betonów lekkich na zamrażanie nie jest jednoznacznie ustalona. Dotyczy to tak wielkości próbek, jak temperatury, liczby cykli i zawilgocenia. Na ogół wymaga się aby temperatura zamrażania była co najmniej -20°C, liczba cykli minimum 15, a próbki - co najmniej walce 0 16 cm.