Zamiana stopu ciekłego

Zamiana stopu ciekłego w substancję stałą przebiega drogą szybkiej krystalizacji, przy czym część fazy ciekłej zestala się w postaci szkła izotropowego, którego ilość zależy od charakteru stygnącej fazy ciekłej, a przede wszystkim od szybkości studzenia (program uprawnienia budowlane na komputer).
Jednakże przemiany, jakim ulega faza ciekła w czasie studzenia klinkieru od maksymalnej temperatury około 1450°C do ok. 1200 C, przebiegają szybko i mają charakter burzliwy, masowy. Według obrazowego sformułowania technologów radzieckich w okresie tym toczy się walka o swobodne jony i o wolną przestrzeń do krystalizacji.

Ostateczne wyniki zestalania fazy ciekłej i różne warianty jej krystalizacji, przy omawianiu rzeczywistego fazowego składu klinkieru.
Na zakończenie rozważań dotyczących fazy ciekłej należy zwrócić uwagę na ważną okoliczność zmienności jej składu chemicznego (program uprawnienia budowlane na ANDROID). W całym temperaturowym zakresie istnienia stopu w stanie ciekłym (ok. 1250 - ok. 1450 - ok. 1250°C) jego skład chemiczny zmienia się stale; najpierw jest to spowodowane rozpuszczaniem w stopie krzemianu dwu- wapniowego i tlenku wapniowego, następnie przyczynę stanowi pojawienie się i wyrastanie kryształów alitu, a wreszcie krystalizacja (najczęściej niepełna) faz ferrytowej i glinianowej (uprawnienia budowlane).

Zmiany właściwości fizycznych mieszanki surowcowej.
Omówionym wyżej przemianom chemicznym i fazowym, jakie kolejno zachodzą w czasie ogrzewania mieszanki surowcowej, towarzyszą zmiany właściwości fizycznych materiału. Próbka pierwotnej, sproszkowanej, suchej mieszanki surowcowej, ogrzewana do temperatury około 1200cC wykazuje już znaczną zwięzłość, kruchość i niewielką, ale dającą się zmierzyć wytrzymałość mechaniczną. Jest to wynik reakcji, które już w temperaturach ok. 700-Pl200°C przebiegły między fazami stałymi i jeszcze bez udziału fazy ciekłej doprowadziły do wstępnego spieczenia mieszanki (program egzamin ustny).

W temperaturach warunkujących pojawienie się fazy ciekłej (ok. 1250°C i wyższych) na żółtawej powierzchni wstępnie spieczonej próbki pojawiają się ciemne plamki - pierwsze krople eutektycznego stopu - które następnie zlewają się ze sobą, nadając całości próbki typowe dla klinkieru portlandzkiego ciemnoszare zabarwienie.

Gotowy klinkier portlandzki

W miarę dalszego podnoszenia temperatury zwiększa się ilość fazy ciekłej, która zalewa znaczną część porów próbki, a napięcie powierzchniowe płynnego stopu powoduje przybliżanie do siebie faz stałych, co prowadzi do zagęszczenia makro-budowy klinkieru i do wzrostu jego gęstości objętościowej (opinie o programie). Zjawiska te uzasadniają stosowanie skutecznej i celowej, ruchowej metody oceny stopnia spieczenia klinkieru przez pomiar jego gęstości nasypowej.
Ostatecznie ostudzoną próbkę - gotowy klinkier portlandzki - określić można jako czerep ceramiczny, wykazujący dużą wytrzymałość mechaniczną i stanowiący aglomerat faz o wysokiej twardości. Warto zdać sobie sprawę z tego, że w temperaturach zapewniających płynność stopu eutektycznego (ok. 1250-1450-1250°C) ogrzewana próbka jest w pewnym stopniu nasiąknięta lepką fazą ciekłą oddzielającą od siebie poszczególne kryształy faz stałych (segregator aktów prawnych).

Dlatego w powyższych temperaturach próbka jest plastycznie odkształcalna pod wpływem obciążeń mechanicznych i wykazuje skłonność do przywierania, przyklejania się do kontaktujących się z nią materiałów, np. ściany ogniotrwałego tygla itp. Ponadto luźno stykające się z sobą kształtki bądź granule uformowane z mieszanki surowcowej, ogrzane do temperatur warunkujących pojawienie się fazy ciekłej, mają wyraźną tendencję do sklejania się. Okoliczności te mają duże znaczenie dla technologii przemysłowej produkcji klinkieru i będą bliżej omówione w rozdziale dotyczącym ruchu cementowniczych pieców obrotowych.

Przedstawiony wyżej opis chemicznych, fazowych i fizycznych przemian zachodzących w toku ogrzewania mieszanek surowcowych trzeba traktować jako orientacyjny schemat dotyczący kolejności procesów, prowadzących w ostatecznym wyniku do utworzenia klinkieru portlandzkiego. Trzeba podkreślić, że znaczna liczba czynników wywiera istotny wpływ na kinetykę tych przemian, a w pewnej mierze także na zakres temperatur, w których one zachodzą (promocja 3 w 1).