Zbiorowiska sawannowe

Nasilenie opadów występuje w półroczu letnim (maj-styczeń). Średnie miesięczne temp. utrzymują się w granicach 26-28°C (w górach 10-17°C). Sieć rzeczna jest dobrze rozwinięta. Tworzy ją ok. 500 górskich rzek, należących gł. do zlewiska Oceanu Spokojnego. Największymi są: Tura (201 km), Chagres (193 km), Chepo i Chucunaque. Brak większych naturalnych jezior rekompensują sztucznie powiększone jeziora Gatun (422 km’) i Madden na trasie kanału oraz Bayano na rzece Chepo (program uprawnienia budowlane na komputer).

Pokrywę glebową tworzą gł. czerwone i żółte gleby feralitowe oraz czerwonobrunatne gleby wulkaniczne (na zach.). 54% pow. kraju porastają lasy (równikowe, wiecznie zielone na obszarach wilgotnych, w górach liściaste i mieszane, a na pd. okresowo tracące liście). W kotlinach górskich spotyka się zbiorowiska sawannowe, na pn. wybrzeżach namorzyny. Spośród zwierząt wymienić należy: mrówko- jada, jaguara, pumę, tapira, małpy, kajmany oraz papugi. Ochroną objęto 17% terytorium państwa, w tym m.in. naturalne zbiorowiska wilgotnych lasów równikowych: wyspa Barro Colorado na jeziorze Gatun (od 1923) oraz część Serranfa del Darien (od 1983 rezerwat biosfery UNESCO) (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Panamę zamieszkują Metysi ((>8%), Murzyni (13%), biali (l()%), Indianie (Guaimf na pn.-zach. i Cuna na wsch., w sumie ok. 10%) i Azjac i (1%). Taką mozaikę rasowo-etniczną stworzyły dwie fale imigracji: sprowadzenie afrykańskich niewolników i imigrac ja zarobkowa w czasie budowy Kanału Panamskiego. 96% wierzących stanowią katolicy. Najgęściej zaludniona pozostaje środkowa część kraju oraz prowincje zachodnie (98% ogółu ludności), podczas gdy prowincje wsch. są niemal bezludne. 53% ludności mieszka w miastach; największymi z nich są: Panama (455 tys.) - nowoczesna stolica i jedno z gł. centrów gospodarczych (obok Colon), San Miguelito (283 tys.) w zespole miejskim Panamy, Colón (I 58 tys.), David (101 tys.), Santiago (69 tys.) (uprawnienia budowlane).

Udział usług

Penonome (62 tys.). Przyrost naturalny zmalał w ostatnich latach, ale wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie 1,8%. Społeczeństwo określić można jako młode (33% poniżej 15 roku życia). Opieka zdrowotna jest stosunkowo dobra (800 osób na I lekarza), średnia długość życia wynosi 73 lata, a stopa zgonów - 4,8%u, jedna z najniższych w regionie. Analfabetami jest 9% dorosłych, a edukację w stopniu podstawowym, ustawowo obowiązkową, kończy zaledwie 50% młodzieży. W kraju są 2 uniwersytety (w mieście Panama) oraz 6 wyższych szkół technicznych (program egzamin ustny).

Do końca lat 70. podstawę dochodu narodowego stanowiły wpływy z opłat dzierżawnych Strefy Kanału Panamskiego oraz produkcji rolniczej. Stopniowe przejmowanie pełnej obsługi kanału zwiększyło udział usług w tworzeniu PKB (73%) (opinie o programie). Dominują wśród nich usługi transportowe i finansowo-handlowe (w tym tzw. tania bandera). Wciąż jednak utrzymuje się wysokie bezrobocie (14,9%), a ok. 50% ludności żyje poniżej poziomu ubóstwa. Panama uważana jest za główny kanał przerzutu narkotyków z Ameryki Południowej oraz miejsce prania brudnych pieniędzy (segregator aktów prawnych).

Rolnictwo przynosi obecnie 11% PKB (27% zatrudnionych). Wyraźny jest podział na duże gospodarstwa plantacyjne (środk. i zach. część kraju) oraz małe, drobnotowarowe gospodarstwa rodzinne, spotykane na obszarach słabiej dostępnych i mniej urodzajnych. Uprawia się gł. trzcinę cukrową (środkowy rejon Panamy), banany (zach. i pd.-zach.) oraz ryż, tytoń, kakaowiec, kawę i owoce tropikalne (zach.), a ponadto bataty, maniok, fasolę, pomidory, kukurydzę i ziemniaki. Ważną rolę zajmuje hodowla, przede wszystkim bydła, trzody chlewnej i drobiu (prowincje środk. zach. i wsch. wybrzeża). Dobrze rozwinięte jest rybołówstwo przybrzeżne (połowy tuńczyka, homarów i krewetek - 162 tys. t w 1994 - oraz pereł). Prowadzi się leż eksploatację lasów (drzewo mahoniowe) (promocja 3 w 1).