Żużel wielkopiecowy

Obowiązująca norma zachodnioniemiecka DIN 1164 (czerwiec 1970) stanowi, że pod względem składu chemicznego żużel wielkopiecowy przydatny jest do produkcji cementów hutniczych, jeżeli spełniony jest warunek (program uprawnienia budowlane na komputer.
Przedstawiona wyżej różnorodność obowiązujących w różnych krajach modułowych wskaźników jakości żużla świadczy wyraźnie o tym, że problem związków funkcjonalnych między składem chemicznym żużla a jego utajonymi właściwościami hydraulicznymi jest jeszcze daleki od pełnego rozeznania.

Jedynie rola tlenku wapniowego nie budzi w tym zakresie wątpliwości. Zwiększona zawartość CaO zawsze prowadzi do polepszenia hydrauliczności żużla, nic więc dziwnego, że nie zabrakło prób wzbogacenia żużla w tlenek wapniowy przez dozowanie wapna do stopu żużlowego (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Próby te miały z czasem doprowadzić do uzyskania w ten sposób polikrystalicznego materiału o charakterze klinkieru portlandzkiego. Realizacja tej koncepcji trafiała jednak na trudności, prowadziła bowiem do gwałtownej lokalnej krystalizacji i do uzyskania materiału bardzo niejednorodnego.

Szczególnie kontrowersyjne są poglądy dotyczące roli MgO i Al2Os. Z opiniami wypowiadanymi na ten temat na V Sympozjum Chemii Cementu Tokio, 1968 [134] polemizowały prace późniejsze, referowane na VI Sympozjum w Moskwie w 1974 roku (uprawnienia budowlane). W szczególności dotychczasowe zastrzeżenia dotyczące stosowania żużla ze zwiększoną zawartością MgO zostały podważone wynikami obszernej pracy S. M. Rojaka i in. której autorzy wskazują na bardzo małe prawdopodobieństwo wydzielania kryształów peryklazu nawet w warunkach powolnego studzenia żużla i twierdzą, że żużle zawierające 18-P20% MgO mogą być stosowane do produkcji cementów hutniczych.

Rozbieżność poglądów

Trzeba tu przypomnieć sprawę stosowania żużla wielkopiecowego jako surowca do wytwarzania klinkieru portlandzkiego i uczynić jednoznaczne zastrzeżenie, że żużel o podwyższonej zawartości MgO nie może być stosowany do produkcji klinkieru (program egzamin ustny). Tlenek magnezowy znajdujący się w mieszance nastawionej na utworzenie klinkieru portlandzkiego może w warunkach temperaturowych pieca obrotowego wykrystalizować w postaci peryklazu, co dyskwalifikuje klinkier jako półfabrykat do produkcji cementu portlandzkiego.

Rozbieżność poglądów dotyczących wpływu tlenku glinu na hydrauliczność żużla wielkopiecowego również wyraźnie występuje przy porównaniu wzorów, jakie w różnych krajach stosowane są do oceny zasadowości żużla (opinie o programie). Wystarczy wskazać, że przytoczona wyżej formuła zasadowości zawarta w normach RFN przewiduje, iż liczba wyrażająca procentową zawartość A1203 w żużlu ma być umieszczona w liczniku, natomiast moduły zasadowości przyjęte np. przez normy radzieckie lokują tlenek glinu w mianowniku. Nie brak zresztą przykładów, że zasadowość żużla ocenia się formułami, które całą zawartość A1203 dzielą w określonym stosunku między licznik a mianownik.

Fakty powyższe świadczą o tym, że wpływ chemicznego składu żużla na jego hydrauliczność nie jest jeszcze w pełni rozeznany i to stanowi przyczynę, że obowiązujące według norm różnych krajów wskaźniki służące do oceny jakości żużla należy traktować jako moduły raczej empiryczne, a w każdym razie oparte na kontrowersyjnych, nieraz przeciwstawnych poglądach. To samo można powiedzieć o postulowanych przez niektóre normy dolnych lub górnych granicach zawartości w żużlu różnych tlenków (segregator aktów prawnych).
Jak wspomniano na wstępie, hydrauliczność żużla wielkopiecowego zależy nie tylko od jego składu chemicznego, ale także od stanu fizycznego.

Żużel wykazuje tym korzystniejsze właściwości hydrauliczne, im pełniej jest w czasie zastygania zeszklony. Szklisty stan żużla zapewnia optymalne wykorzystanie jego utajonych właściwości hydraulicznych, a krystalizacja, choćby tylko częściowa, wyraźnie pogarsza jakość żużla, przy czym pogorszenie to jest w pewnej mierze proporcjonalne do stopnia wykrystalizowania (promocja 3 w 1).