Zwiększenie wymiaru drewna
Zwiększenie wymiaru drewna w kierunku promieniowym zostaje utrzymane na stałe w postaci odkształcenia trwałego. W parze ze wzrostem pęcznienia w kierunku promieniowym idzie stopniowe zmniejszanie się wymiaru próbki w kierunku stycznym, wynoszące w efekcie sumarycznym około 60 % wymiaru próbki w stanie całkowicie suchym (program uprawnienia budowlane na komputer).
Zahamowanie pęcznienia w kierunku promieniowym przy wielokrotnym nawilżaniu i pęcznieniu powoduje stopniowo narastające zwiększenie pęcznienia w kierunku stycznym; spęcznienie styczne osiąga w efekcie końcowym wartość około 40% stycznego wymiaru drewna w stanie całkowicie suchym.
Jednocześnie zmniejsza się stopniowo promieniowy wymiar próbki; całkowite zmniejszenie wynosi około 60% pierwotnego wymiaru. Zmiana ta utrzymuje się w postaci trwałego odkształcenia drewna (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Wielokrotnie powtarzane nawilżanie i suszenie drewna nie wywołuje zmian w przebiegu swobodnego (nie ograniczanego) pęcznienia i kurczenia się drewna.
W parze z zachodzącymi w drewnie zmianami zmniejsza się nasiąkłiwość drewna, co można tłumaczyć skomprymowaniem cienkościennych komórek pod wpływem występujących w drewnie ciśnień. Po wysuszeniu do stanu bezwodnego próbki wykazują zmniejszenie się ciężaru; tłumaczy się to wyługowaniem drewna na skutek wielokrotnie powtarzanego nawilżania, przy współdziałaniu powstających w czasie pęcznienia dużych ciśnień wewnętrznych (uprawnienia budowlane).
Końcowym wynikiem wielokrotnego nawilżania i suszenia drewna przy jednokierunkowym ograniczeniu pęcznienia jest sprasowanie drewna pod działaniem sił pęcznienia. Otrzymany w ten sposób materiał o ciężarze właściwym To 1,02 G/cm3 zbliża się swoimi cechami do lignostonu. Sprasowanie i zmniejszenie wymiarów drewna zachodzi na skutek skomprymowania cienkościennych komórek drewna, głównie drewna wczesnego (program egzamin ustny).
Nawilżanie odkształconego drewna
Nawilżanie odkształconego drewna po usunięciu przeszkód mechanicznych ograniczających pęcznienie powoduje silne pęcznienie drewna w obydwóch kierunkach anatomicznych. Na skutek swobodnego pęcznienia zanika znaczna część odkształceń; w wyniku końcowym drewno zatrzymuje część nadanego mu odkształcenia jako nieodwracalne odkształcenie trwałe, wynoszące dla bielu sosnowego około 13% pierwotnego wymiaru w kierunku stycznym i około 24% pierwotnego wymiaru w kierunku promieniowym (opinie o programie).
Inny charakter mają odkształcenia drewna powstające przy przejściowym hamowaniu pęcznienia oraz przy przejściowym pozostawieniu swobody pęcznienia. Próbę tego rodzaju przeprowadzono poddając próbki drewna o pęcznieniu ograniczonym w jednym kierunku nawilżaniu przez 48 godzin. Następnie zdejmowano zaciski i pozostawiono próbki przez
24 godziny w wodzie, w warunkach swobodnego pęcznienia, po czym ponownie umieszczono próbki w zaciskach (segregator aktów prawnych).
Przebieg zjawiska przedstawia wykres, z którego wynika, że drewno zahamowane w pęcznieniu w jednym kierunku zwiększa rozmiary pęcznienia w drugim, wolnym od ograniczeń kierunku. Z chwilą usunięcia przeszkody ograniczającej swobodne pęcznienie zarysowuje się tendencja do wyrównania wymuszonych odkształceń. Drewno pęcznieje silnie w hamowanym dotychczas kierunku, a kurczy się w kierunku nadmiernie spęczniałym. Zmiany te powodują zmniejszenie zaistniałych poprzednio odkształceń, lecz nie są w stanie usunąć ich całkowicie. Powstające w ten sposób odkształcenia częściowe sumują się, a drewno wielokrotnie nawilżane przy jednokierunkowym hamowaniu pęcznienia wykazuje odkształcenia trwałe w postaci zwiększenia wymiarów w jednym oraz ich zmniejszenia w drugim kierunku (promocja 3 w 1).
Ograniczenie pęcznienia drewna ma duże znaczenie praktyczne w tych wypadkach, gdy drewno dopasowane w połączeniach, w konstrukcjach i w narzędziach ulega nawilżaniu, a związane z tym pęcznienie napotyka mechaniczne przeszkody. Powoduje to wzmożone pęcznienie w drugim, wolnym od przeszkód i nie hamowanym kierunku oraz wewnętrzną kompresję drewna.
