Belki podsuwnicowe

Niezamykające się rysy mogą powstać w konstrukcji również od działania skurczu i zmian temperatury (program uprawnienia budowlane na komputer). Na ogół jednak nie będzie tu chodziło o zarysowania od własnego skurczu betonu w rozpatrywanym elemencie, ten bowiem prowadzić może do zarysowań włoskowatych, lecz o wyładowaniu się w przekroju, w którym powstała taka rysa naprężeń termicznych czy skurczowych z większego zespołu konstrukcyjnego, np. wskutek braku dylatacji, izolacji termicznych itp.

Powstać one mogą również jako objaw zbliżającego się wyczerpania nośności w obszarach belek zginanych o zmiennym znaku działających momentów (np. belki podsuwnicowe). Zauważyć wreszcie trzeba, że przy ustaleniu faktu niezamykania się rys w strefie ściskanej, łatwo jest o pomyłki wynikające z tego, że szerokość rys na powierzchni elementu jest najczęściej większa. Może się więc zdarzyć, że rysa tylko pozornie nie jest zamknięta (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Jak widać, pewne tylko rodzaje zarysowań konstrukcji żelbetowych świadczą o zbliżającym się wyczerpaniu nośności, natomiast najczęściej spotykane rysy włoskowate w rozciąganych częściach elementu, jeśli nie pochodzą od zespołu zjawisk fizyko-chemicznych występujących w okresie wiązania i twardnienia betonu (różnice temperatur od ciepła wydzielanego w czasie wiązania, wysychanie powierzchni betonu, skurcz itp.), świadczą jedynie na ogół o osiągnięciu przez zbrojenie rozciągane przewidzianych w projekcie naprężeń eksploatacyjnych, a więc o tym, że belka zaczęła pracować w fazie II (uprawnienia budowlane).

Obciążenia użytkowe wartości normowych

W przeciętnie zbrojonych belkach zginanych, a więc gdy procent zbrojenia wynosi około 0,8-1,5%, naprężenie w stali bezpośrednio po powstaniu widocznej rysy wynosi około 1000-1200 kG/cm². Moment w przekroju jest więc równy mniej więcej połowie momentu niszczącego, obciążenia zaś są bliskie przyjętej w obliczeniach wartości eksploatacyjnej. Z obliczeń teoretycznych wynika, że dla skrajnych wartości procentów zbrojenia (np. procenty bliskie minimalnym i procenty bliskie i większe od granicznych) wartości naprężeń przy zarysowaniu mogą się zmieniać od 500 do 2000 kG/cm², odwrotnie proporcjonalnie do procentu zbrojenia (program egzamin ustny).

W rzeczywistości jednak, zjawiska skurczu betonu, a także wzrost wartości granicznego wydłużenia betonu rozciąganego wraz ze stopniem nasycenia przekroju rozciąganego stalą, powodują że tak znacznych różnic w naprężeniach stali po zarysowaniu w praktyce nie obserwuje się. Powyższe dane liczbowe odnoszą się w zasadzie do przekrojów prostokątnych. Jeśli natomiast strefa rozciągana belki zginanej jest silnie rozbudowana (np. na pośredniej podporze belki współpracującej z płytą), wówczas przejście takich przekrojów do fazy II jest znacznie opóźnione, a więc naprężenia w stali przy zarysowaniu są znacznie większe (opinie o programie).

Jak widać, poprawnie wykonane i obciążone zgodnie z założeniami projektowymi belki powinny wykazywać rysy włoskowate. Tymczasem większość belek żelbetowych, nawet po wieloletniej eksploatacji, nie wykazuje zarysowań do tego’stopnia, że związane z istotą pracy żelbetu rysy włoskowate strefy rozciąganej uznaje się powszechnie za objaw patologiczny. Przyczyna tego stanu rzeczy tkwi przede wszystkim w dodatkowych zapasach bezpieczeństwa, wynikających z nieosiągania prawie nigdy przez rzeczywiste obciążenia użytkowe wartości normowych, a także ze zjawisk wytrzymałościowych zachodzących w czasie (segregator aktów prawnych).

Wytrzymałości betonu wzrastają, zjawiska zaś pełzania powodują z biegiem czasu częściowy przynajmniej zanik naprężeń od skurczu betonu, a także sprzyjają wyrównywaniu pól naprężeń w przekroju, w szczególności zaś w obszarach ich koncentracji. Natomiast w belkach prefabrykowanych, szczególnie zaś w prefabrykatach współpracujących w konstrukcji z pasem ściskanym wykonywanym na mokro, wstępne stadia pracy belek prowadzą bardzo często do powstania rys w strefie rozciąganej tak, że pracują one najczęściej od początku w fazie II. Rysy w nich są więc zjawiskiem powszechnym (promocja 3 w 1).