Bogaty materiał faktyczny

Bogaty materiał faktyczny, ujęty syntetycznie w sposób bardzo skondensowany, nie jest mimo jasności ujęcia lekturą łatwą dla niewprowadzonego w te zagadnienia czytelnika. Lektura się jednak opłaca. Daje poznanie ciekawego materiału, który nadto jest ciągle przez autorkę analizowany i komentowany. Nie ma tu miejsca na szczegółowe omawianie, trudno jednak nie przytoczyć choć niektórych spostrzeżeń i twierdzeń (program uprawnienia budowlane na komputer).

Wyraźnie występuje w przyjętym przez autorkę podziale zróżnicowanie terytorialne kraju pod względem wielkości odsetka mieszkań najmniejszych 1- i 2-izbowych: północno-zachodni pas województw Ziem Odzyskanych o przewadze mieszkań dużych i zwarty blok 6 województw południowo-wschodnich (warszawskie, łódzkie, kieleckie, krakowskie, rzeszowskie, lubelskie) o dominancie mieszkań małych. Nie są na pewno ogólnie znane fakty, że w zasobie indywidualnym mieszkania małe i średnie są silniej zaludnione niż w budownictwie uspołecznionym, lub że wspólne mieszkania duże mają w większości dobre współczynniki zagęszczenia (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Interesujące jest stwierdzenie zależności struktury mieszkaniowej nie od wielkości miasta a jego historii. Słuszne jest ciągłe przestrzeganie przed posługiwaniem się wielkościami przeciętnymi przy analizie potrzeb ludności, a już przytoczenia wymaga następujące zasadnicze stwierdzenie:

„Wydaje się, że zarówno przy ocenie sytuacji mieszkaniowej, jak i przy planowaniu i programowaniu budownictwa nie dość wyraźnie rozgranicza się sprawę ogólnej ilości zasobów i sprawę struktury wielkości mieszkań. I dlatego nieraz przejawy złych warunków mieszkaniowych przypisuje się strukturę tam, gdzie istotną przyczyną jest brak substancji, a przy planowaniu budownictwa usiłuje się manipulacjami w zakresie struktury rozwiązać zagadnienia, które leżą w dziedzinie rozmiarów produkcji budowlanej” (uprawnienia budowlane).

Struktury gospodarstw

Przyznając autorce słuszność poglądów i wysoko oceniając pracę, mam zastrzeżenia do dwu ważniejszych stwierdzeń. Celem pierwszej części pracy było, między innymi, dostarczenie inwestorom materiału do określenia struktury wielkości nowych mieszkań. Nie wydaje się, aby ten cel mógł być w całości osiągnięty po prostu z braku odpowiednich materiałów (program egzamin ustny). Autorka sama zwraca uwagę kilkakrotnie na niewystarczalność danych dla całych województw i konieczność indywidualizowania poszczególnych miast. Toteż przedstawiony w pracy materiał, dzięki umiejętnej analizie autorki, może dać inwestorom dużo od strony metody traktowania zagadnienia, nie wystarcza jednak do programowania. Odnosi się to także nawet do szczególnie ciekawie pomyślanego schematu pól małych i wielkich, dających w sumie wyjątkowo jasną syntezę szeregu różnorodnych elementów struktury (opinie o programie).

Dyskusyjne wydaje się również ograniczenie analizy struktury mieszkaniowej tylko do przypadku, gdy liczba mieszkań jest stała. Wystarczy tu chyba stałość liczby izb, a liczba mieszkań może kształtować się dowolnie, zależnie od średniej wielkości mieszkania. Temat Łodzi i Szczecina, są właśnie rozważaniami możliwości strukturalnych tych miast (segregator aktów prawnych).

Drugie podstawowe zadanie pracy przedstawiona w IV rozdziale teza o konieczności elastycznego programowania wielkości mieszkań stanowi wynik nie tylko podsumowania poprzednich rozdziałów. Autorka przekazała tu swe poglądy w zakresie znacznie szerszym, toteż rozdział ten jest podstawową częścią całej pracy. Wydaje mi się, że przynajmniej trzy jego pierwsze części: teza, przesłanki i metoda programowania wg inwestorów powinny ukazać się, niezależnie od książki, w jakimś bardziej popularnym i o szerszym zasięgu czasopiśmie (promocja 3 w 1).

Trudno nie zgodzić się z autorką, gdy trafnie podkreśla potrzebę swobody programowania struktury, przestrzega przed DBOR-owskim wyścigiem w obniżaniu powierzchni budowanych mieszkań, omawia nieruchomość ścisłego dostosowania struktury mieszkań do struktury gospodarstw lub formułuje zasady programowania inwestorskiego. Wyjątkowo trafne wydaje mi się sformułowanie istoty normatywu mieszkaniowego i niebezpieczeństwo jego obniżenia, które „prowadzi do przeludnienia mieszkań już w chwili pierwszego przydziału”.