Duże nasilenie budownictwa

Podany podział województw na grupy o dużym i małym zainteresowaniu projektami obiektów typowych potwierdza wypowiadaną od dawna tezę, że głównymi odbiorcami dokumentacji typowej są inwestorzy słabiej przygotowani do wykonywania zadań inwestycyjnych. Można również wnioskować, że ośrodki o dużym nasileniu budownictwa przejawiają znaczną inicjatywę w poszukiwaniu nowych, bardziej ekonomicznych rozwiązań i są bardziej nastawione na szybkie wykorzystanie rozwoju techniki budowlanej w formie projektów powtarzalnych (program uprawnienia budowlane na komputer).

Na podstawie odpowiedzi ankietowych nabywców typowej dokumentacji projektowej, jak i na podstawie wykazów nadesłanych przez DBOR-y i oddziały spółdzielni budownictwa mieszkaniowego można ustalić średnie liczby powtórzeń realizacji budynków z jednej dokumentacji projektowo-kosztorysowej (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Prezentowane liczby z obydwóch źródeł dają wielkości podobnego rzędu. Świadczą one o małym, niedostatecznym wykorzystaniu projektów typowych. Wykazują ponadto, że stopień wykorzystania w realizacji projektów typowych niewiele przewyższa stopień wykorzystania projektów powtarzalnych. Jeżeliby nawet wziąć pod uwagę, że ze względu na niedokładności w zidentyfikowaniu projektów typowych rzeczywista wielokrotność powtórzeń projektów typowych może być wyższa, to i tak jeszcze średnia liczba powtórzeń realizacji projektu typowego byłaby nadal niedostateczna (uprawnienia budowlane).

Na podstawie nadesłanych wykazów realizowanych budynków mieszkalnych można również scharakteryzować stopień atrakcyjności poszczególnych projektów typowych w latach 1961-1963.

Spośród 145 projektów typowych, które udało się zidentyfikować, tylko 7 projektów odznaczało się dużą atrakcyjnością. Każdy z tych projektów miał w okresie 3 lat powyżej 20 realizacji. Następne 30 projektów można zakwalifikować jako średnio atrakcyjne (powtórzone 6 do 20 razy). Wreszcie pozostałych 108 projektów odznaczało się małą atrakcyjnością, od 1 do 5 powtórzeń.

Największą atrakcyjność wykazywały projekty budynków o technologii tradycyjnej, które stanowiły całą grupę I i co najmniej 90% projektów II grupy. Spośród projektów budynków wielkoblokowych największą liczbę powtórzeń miał projekt MB4-5004 8 realizacji, a spośród budynków monolitycznych projekt MBM-3404 6 realizacji. Budynek wielkopłytowy MBP-5001 miał 4 realizacje (program egzamin ustny).

Częstotliwość dokonywanych zmian

Spośród projektów typowych charakteryzujących się największą atrakcyjnością cztery projekty najbardziej atrakcyjne, a mianowicie trzy z grupy I (186, 51 i 42 realizacje) oraz jeden z grupy II (19 realizacji) uległy dezaktualizacji i w 1962 r. zostały wycofane z katalogu projektów typowych (opinie o programie).

Częstotliwość dokonywanych zmian w projektach typowych na podstawie odpowiedzi na ankietę skierowaną do nabywców dokumentacji typowej. Nie zawsze uzyskano wyczerpujące naświetlenie zagadnienia. Można przypuszczać, że nie w pełni ujawniono zakres przeróbek, zwłaszcza w tych przypadkach, jeżeli były one wykonane przez inwestorów we własnym zakresie bez zlecenia biurom projektowym (segregator aktów prawnych).

Wykorzystanie projektów typowych bez zmian miało miejsce w niewielkiej liczbie realizacji. Z reguły zmiany w projektach następowały i miały charakter albo tylko adaptacji do warunków lokalnych, albo przeróbek w związku ze zmianami programowymi, bądź zmianami materiałowymi w wyniku braków w zaopatrzeniu.

Adaptacje wykonywano w zakresie usytuowania budynku, przystosowania ław fundamentowych i izolacji gruntowej oraz przyłączy instalacyjnych. Przeróbki dotyczyły podpiwniczenia, struktury mieszkań, wysokości budynku (liczby i wysokości kondygnacji), rodzaju ogrzewania, niektórych instalacji itp.

Zdarzały się przypadki rezygnacji z zastosowania projektów typowych już po dokonaniu adaptacji i przeróbek, co świadczy o niewłaściwym rozpoznaniu przy dokonywaniu wyboru projektów (promocja 3 w 1).